Trao đổi - Phản biện » Kinh tế
Cỏ dại ngoại lai “truyền bệnh” vào loài bản địa
(15:06:25 PM 14/08/2012)Loại cỏ lạ được trồng tại gói thầu dự án cao tốc Nội Bài - Lào Cai là Bermuda Glass, Pigeon Pea, Yin He Huan. Các giống cỏ của nhà thầu đã được trồng từ đầu năm 2012 dọc theo gói thầu A7. Bản thân nhà thầu không đưa ra được các bằng chứng cho thấy loại cỏ này đảm bảo an toàn, được phép nhập khẩu của các cơ quan chức năng Việt Nam.
PGS.TS Nguyễn Đình Hòe, Khoa Môi trường, ĐHKHTN, ĐHQG Hà Nội cho biết, nguyên nhân một số loài sinh vật có hại nhưng vẫn được nhập vào là do các cơ quan chức năng không tìm hiểu kỹ trước khi cấp phép. Gần như tất cả các loài ngoại lai đều gây hại cho hệ sinh thái bản địa. Ở nhiều nước trên thế giới, việc quản lý sinh vật ngoại lai rất chặt chẽ. Mỗi sinh vật lạ nhập khẩu đều được nghiên cứu kỹ lưỡng về đặc tính, vì các sinh vật ngoại lai không chỉ ăn thịt các loài khác, cạnh tranh thức ăn nơi sinh sống với sinh vật bản địa mà còn truyền bệnh và ký sinh trùng. Các loài cây cỏ ngoại lai sẽ chiếm lĩnh môi trường sống của các loài khác, sinh trưởng mạnh và dần dần biến thành loài bản địa.
Về loại cỏ trồng ở đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai, PGS.TS Nguyễn Đình Hòe cho rằng, loài này chưa từng xuất hiện ở Việt Nam. Thậm chí khi trực tiếp quan sát, các nhà khoa học Việt Nam cũng chưa thể khẳng định được đây là loại cỏ gì. Không loại trừ đó là một loài ngoại lai gây hại.
Cách đây vài chục năm, các nhà thầu Trung Quốc sang khôi phục đường sắt Thống Nhất đoạn đèo Hải Vân đã mang sang cây bìm bôi hoa vàng với mục đích bảo vệ taluy đường tàu. Nhưng đến nay, ai có dịp đi qua khu vực Huế - Đà Nẵng đều thấy bìm bôi hoa vàng đã trở thành một loài thực vật ngoại lai xâm hại, phủ kín khu rừng Hải Vân - Sơn Trà. Đà Nẵng phải đầu tư hàng trăm triệu đồng mỗi năm để loại bỏ.
Cỏ lạ trồng tại dự án đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai. |
Đa số loài ngoại lai là cỏ dại
Hiện chưa có đánh giá, điều tra nghiên cứu tổng thể nào về tác hại của sinh vật ngoại lai, chỉ có nghiên cứu lẻ tẻ ở một số đối tượng. Theo thống kê sơ bộ của Cục Bảo tồn Đa dạng Sinh học, hiện cả nước vẫn còn khoảng 92 loài thực vật có nguồn gốc ngoại lai thuộc 31 họ khác nhau, trong đó có những họ lớn gồm nhiều loài như họ thầu dầu (4 loài), họ đậu (6 loài), họ cúc (7 loài), họ cói (8 loài)... Phần lớn các loài cây này là cỏ dại, chỉ một phần nhỏ là cây trồng lấy gỗ như keo, bạch đàn, phi lao, điều, cao su, cọ dầu. Tuy nhiên, hiện chúng ta mới chỉ có thông tin về một số loài sinh vật lạ xâm lấn gây ra hậu quả nặng nề nhất, được nghiên cứu nhiều nhất, còn rất nhiều loài chưa được nghiên cứu.
GS Đặng Huy Huỳnh, Chủ tịch Hội Động vật học Việt Nam cho biết, các sinh vật ngoại lai có nguồn gốc bên ngoài Việt Nam thường gặp phổ biến trong nuôi trồng thủy sản, nông nghiệp, lâm nghiệp và làm vườn. Chúng thường du nhập theo các yếu tố tự nhiên như theo dòng nước, theo gió bão, theo sinh vật di chuyển, di cư. Các yếu tố này đã đem các loài sinh vật từ nơi này đến nơi khác, rồi các loài đó thích nghi được với điều kiện mới và trở thành sinh vật ngoại lai hoặc sinh vật ngoại lai xâm lấn hoặc lây lan các dịch bệnh.
Theo các chuyên gia, về loài cỏ lạ được trồng ở đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai, cách tốt nhất là nên cấm trồng. Các loại cỏ bản địa có rất nhiều, phù hợp để trồng trang trí trên đường giao thông. Tránh nguy cơ mất nhiều tiền mua cỏ ngoại để rồi lại phải dọn dẹp "hậu quả" của chúng.
Sinh vật ngoại lai xâm nhập bằng nhiều con đường, chính ngạch, tiểu ngạch hoặc tự nhập rất khó kiểm soát. Chúng gây ra hoạt động chèn ép các loài bản địa và trở thành loài tối ưu. Ở một số loài có khả năng thụ tinh chéo, chúng còn làm rối loạn hệ thống gen các loài sinh vật bản địa. Thống kê các loài cá và thủy sinh ngoại lai ở Việt Nam có thể lên đến 40 - 60 loài, tính cả cá cảnh và tảo thì có thể đến hơn 100 loài. Thực tế đã nhìn thấy rất nhiều loài ngoại lai đã lấn át hoàn toàn loài bản địa.
|
Bạn cũng có thể quan tâm:
- Có thể ”để dành” tín chỉ carbon để bán giá cao hơn?
- Tín chỉ carbon trở thành ”tiền tươi thóc thật”
- Việt Nam đã nhận 1.200 tỉ đồng từ bán tín chỉ carbon rừng
- World Bank hủy tài trợ ở Nha Trang, nhiều hệ lụy
- Chuyên gia lên tiếng về việc "xén" đất Vườn quốc gia Tam Đảo làm dự án
- Công trình hơn 200 phòng khách sạn trong Vườn quốc gia Tam Đảo là rất lớn
- Việt Nam thu nghìn tỷ đồng từ bán tín chỉ carbon
- World Bank cảnh báo gì khi hủy tài trợ 10 triệu USD tại dự án ở Khánh Hòa?
- World Bank hủy tài trợ 10 triệu USD dự án môi trường bền vững tại Nha Trang
Bài viết mới:
- Đoàn đại biểu VACNE tham dự Hội thảo “Đánh giá tác động và việc Giảm CO2” tại Hàn Quốc (28/10/2024)
- Mua đất bằng giấy viết tay có được cấp sổ đỏ không? (26/10/2024)
- Tổng công ty giấy Việt Nam bị xử phạt 1,89 tỷ đồng (26/10/2024)
- Bão Trà Mi tăng lên cấp 11, giật cấp 14 và đang tiến vào vùng biển nước ta (26/10/2024)
- Tổng thư ký VACNE trình bày “Bài học kinh nghiệm thực tiễn về phòng ngừa ứng phó sự cố môi trường” tại Hội nghị của Liên đoàn các tổ chức kỹ thuật ASEAN (24/10/2024)
- Học sinh thích thú khám phá trang trại, nhà máy "Xanh" sản xuất ra hộp sữa Vinamilk (24/10/2024)
- Cây thị 700 năm tuổi được bảo vệ nghiêm ngặt ở Thanh Hóa (21/10/2024)
- Hội đồng Ban giám khảo vòng sơ khảo cuộc thi “Sáng tạo xanh - Sống trong lành” (21/10/2024)
- Quảng Ninh: Hai cây đầu tiên của huyện Hải Hà được công nhận Cây Di sản Việt Nam (14/10/2024)
- Ảnh "Voọc mũi hếch" giành giải nhất cuộc thi "Chim và thú hoang dã Việt Nam 2024" (14/10/2024)
Lãnh đạo của Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam tham gia Hội thảo về kinh nghiệm đọc sách khoa học
(Tin Môi Trường) - Sáng ngày 10/10/2024, tại Trụ sở của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam đã diễn ra Hội thảo về “Kinh nghiệm đọc sách khoa học”. Tiến sĩ Trần Văn Miều, Phó chủ tịch thay mặt Hội đã đến dự và trình bày bài tham luận: KHAI THÁC VÀ SỬ DỤNG NHỮNG “VIÊN NGỌC” QUÝ THU ĐƯỢC KHI ĐỌC SÁCH KHOA HỌC – CÔNG NGHỆ TRONG THỜI ĐẠI CHUYỂN ĐỔI SỐ
Cần công khai đơn vị trồng cây để nguyên bầu bọc
(Tin Môi Trường) - Theo thông tin của đại diện Sở Xây dựng TP Hà Nội, qua rà soát trong số cây xanh bị gãy đổ do bão số 3 gây ra, có 12 cây để nguyên bầu bọc gốc, rễ sai quy định.
Chủ tịch thành phố Cam Ranh thua kiện người san ủi đất thuê
(Tin Môi Trường) - Người được thuê san ủi đất bị Chủ tịch thành phố Cam Ranh (tỉnh Khánh Hòa) ra quyết định xử phạt hành chính. Cho rằng lãnh đạo địa phương sai nên người này khiếu kiện và được tòa tuyên thắng.