Trao đổi - Phản biện » Kinh tế
Cây mắc-ca: Huyền thoại hay ngộ nhận?
(08:17:48 AM 09/03/2015)Cây mắc-ca đang cho trái ở huyện Lâm Hà (Lâm Đồng).
Bài 1: Tại sao nơi xuất xứ mắc-ca không mở rộng diện tích?
Theo quy hoạch đến năm 2020 sẽ có 200.000ha trồng mắc-ca tại Tây Nguyên và 30.000ha tại Tây Bắc. Mục tiêu này là quá cao nếu lưu ý rằng sau mấy chục năm phát triển, đến nay cả thế giới mới có 80.000ha. Mặt khác cũng chưa lý giải được thỏa đáng tại sao nơi xuất xứ và thuận lợi cho mắc-ca như Australia, Nam Phi, Mỹ, Guatemala mà họ không mở rộng diện tích nhanh chóng.
Người trồng chịu rủi ro
Năng suất của mắc-ca chỉ bằng khoảng 1/3 so với năng suất các loại cây trồng cho quả hạch khác; tỉ lệ nhân trong hạt cũng thấp hơn nhiều (4kg hạt tốt được 1kg nhân), tỉ lệ hao hụt, sấy khô, khấu hao, nhân công làm cho giá thành nhân khá cao. Vỏ hạt rất cứng cần đầu tư thiết bị chế biến đặc biệt. Cũng do năng suất nhân thấp, đầu tư ban đầu cao, công nghệ cao và tiêu chuẩn chất lượng rất cao nên lợi nhuận phụ thuộc rất lớn vào giá thị trường đầu - cuối chuỗi giá trị, và giá cả thì rất khó dự báo. Người quyết định sẽ là các Cty đa quốc gia về thực phẩm cao cấp, mỹ phẩm và các tác nhân nắm công nghệ cao về chế biến; người làm ra sản phẩm sơ cấp chịu nhiều rủi ro hơn.
Về giá trị của hạt mắc-ca, khi lấy hàm lượng dinh dưỡng mà so sánh thì nó có những ưu điểm, nhưng không có cơ sở để kết luận không có loại hạt nào thay thế được. Với hàm lượng dầu cao vượt trội (chất béo 78,2%) hạt mắc-ca rất khó bảo quản. Còn về hiệu quả kinh tế thì không thể lấy giá trong siêu thị của các nước phát triển mà nhân với năng suất tối đa; vì để đạt được giá bán đó còn bao nhiêu điều kiện khắt khe về an toàn thực phẩm phải thỏa mãn. Giá hạt mắc-ca trên thị trường thế giới vào khoảng 2-3USD/kg hạt; giá có thể cao hơn thế chỉ là trong trường hợp nhất thời, không nên coi là giá trung bình. Có người nêu giá hạt 30 USD/kg là sự thổi phồng.
Tỉ lệ hoa đậu thấp
Về thổ nhưỡng, một trong những yêu cầu sinh thái thiết yếu nhất đối với cây mắc-ca là biên độ nhiệt, đặc biệt là nhiệt độ thích hợp cho cây ra hoa. nhiệt độ tối ưu để cây ra nhiều hoa là từ 120C đến 210C. Cây mắc-ca rất nhiều hoa, mỗi chùm bông hình đuôi sóc có từ 100-300 hoa, nhưng tỉ lệ đậu quả lại rất thấp, chỉ đạt 0,1 - 0,3%; khí hậu không thuận lợi có thể hoàn toàn không đậu quả. Ra hoa đậu quả đòi hỏi một nhiệt độ ổn định và thấp (khoảng 18-25 độ C), phải kéo dài trong vài tháng. Là cây tự thụ phấn và thụ phấn chéo, nếu trồng đơn lẻ, trồng xen năng suất sẽ không cao. Bộ rễ ăn nông, cây dễ đổ khi gió lớn. Những trở ngại này rất dễ gặp ở Tây Bắc và Tây Nguyên và ngay trong 1 tỉnh không phải vùng nào cũng trồng được. Điều kiện đất đai-khí hậu phức tạp của ta đòi hỏi phải đánh giá tính thích hợp của mắc-ca cho mỗi vùng trồng hẹp. Đây là điều kiện tiên quyết nhưng chúng ta chưa làm.
Trong những chủ trương phát triển trồng trọt từ trước đến nay, ít có cây nào gây nên một sự bàn thảo sôi nổi như mắc-ca - một cây trồng mới được Chính phủ chủ trương mở rộng mạnh mẽ, triển khai một cách cấp tập và cũng nhận được nhiều ý kiến trái chiều. Người chủ trương và ủng hộ mệnh danh mắc-ca là “nữ hoàng” của các hạt, “cây tỉ đô”, “cây vàng”, người do dự cũng không ít lý do để mà cảnh báo. Chúng tôi cho rằng sự phát triển thành công mắc-ca quyết định ở tính bền vững của nó trong hệ thống cây trồng và tính cạnh tranh của nông sản này trên thị trường. Do vậy, đánh giá đúng tiềm năng cũng như lường hết sự rủi ro chính là đóng góp tốt nhất cho việc thực hiện chủ trương này của Chính phủ.
Bạn cũng có thể quan tâm:
- Có thể ”để dành” tín chỉ carbon để bán giá cao hơn?
- Tín chỉ carbon trở thành ”tiền tươi thóc thật”
- Việt Nam đã nhận 1.200 tỉ đồng từ bán tín chỉ carbon rừng
- World Bank hủy tài trợ ở Nha Trang, nhiều hệ lụy
- Chuyên gia lên tiếng về việc "xén" đất Vườn quốc gia Tam Đảo làm dự án
- Công trình hơn 200 phòng khách sạn trong Vườn quốc gia Tam Đảo là rất lớn
- Việt Nam thu nghìn tỷ đồng từ bán tín chỉ carbon
- World Bank cảnh báo gì khi hủy tài trợ 10 triệu USD tại dự án ở Khánh Hòa?
- World Bank hủy tài trợ 10 triệu USD dự án môi trường bền vững tại Nha Trang
Bài viết mới:
- Hội thảo đánh giá cuối kỳ dự án giảm thiểu tác động của đốt lộ thiên và sử dụng hóa chất bảo vệ thực vật trong nông nghiệp (23/11/2024)
- Cây Đa cổ thụ -Nơi treo cờ Cộng sản đầu tiên vùng ven Hà Nội được vinh danh Cây Di sản Việt Nam (20/11/2024)
- Lãnh đạo VACNE tham gia tọa đàm về luật thủ đô năm 2024 (20/11/2024)
- Hai cây cổ thụ vùng ven đô Thăng Long được vinh danh Cây Di sản Việt Nam (20/11/2024)
- Hội BVTN&MT Việt Nam cùng thống nhất hành động và triển khai các nhiệm vụ mới (20/11/2024)
- Lan tỏa thông điệp về phát triển bền vững đến người tiêu dùng qua từng vỏ hộp sữa (13/11/2024)
- Cây đầu tiên của huyện Đan Phượng được công nhận Cây Di sản Việt Nam (13/11/2024)
- Ăn gì để giúp bạn sống lâu hơn và khỏe mạnh hơn? (11/11/2024)
- Đã chọn được một số đề tài xuất sắc trong cuộc thi “Sáng tạo xanh – Sống trong lành” (06/11/2024)
- Đoàn đại biểu VACNE tham dự Hội thảo “Đánh giá tác động và việc Giảm CO2” tại Hàn Quốc (28/10/2024)
Lãnh đạo VACNE tham gia tọa đàm về luật thủ đô năm 2024
(Tin Môi Trường) - Chiều ngày 15/11/2024, tại Trường quay của Đài Truyền hình Hà Nội tổ chức buổi tọa đàm với chủ đề “Luật Thủ đô năm 2024 với chủ đề “Một số điểm mới trong bảo vệ môi trường”.
Cần công khai đơn vị trồng cây để nguyên bầu bọc
(Tin Môi Trường) - Theo thông tin của đại diện Sở Xây dựng TP Hà Nội, qua rà soát trong số cây xanh bị gãy đổ do bão số 3 gây ra, có 12 cây để nguyên bầu bọc gốc, rễ sai quy định.
Chủ tịch thành phố Cam Ranh thua kiện người san ủi đất thuê
(Tin Môi Trường) - Người được thuê san ủi đất bị Chủ tịch thành phố Cam Ranh (tỉnh Khánh Hòa) ra quyết định xử phạt hành chính. Cho rằng lãnh đạo địa phương sai nên người này khiếu kiện và được tòa tuyên thắng.