Trại Cai Nhựa - Chữa lành hành tinh bắt đầu từ những hành động nhỏ Ninh Thuận: Phát triển công nghệ tiền xử lý rác thải phù hợp với địa phương Việt Nam Vì sao ngày nào cũng báo không khí lạnh mà trời vẫn "nắng chang chang"?Cây Đa cổ thụ -Nơi treo cờ Cộng sản đầu tiên vùng ven Hà Nội được vinh danh Cây Di sản Việt Nam Lãnh đạo VACNE tham gia tọa đàm về luật thủ đô năm 2024

Trao đổi - Phản biện » Xã hội

Thứ sáu, 22/11/2024, 13:56:27 PM (GMT+7)

Sửa Luật Đất đai: Đừng lo tích tụ ruộng đất!

(21:08:44 PM 17/02/2012)

(Tin Môi Trường) - (Tinmoitruong.vn)-Chúng ta đang có một nền sản xuất nông nghiệp mà đất đai bị phân tán, lô thửa manh mún. Vì thế, tích tụ ruộng đất là định hướng phát triển của các chính sách nông nghiệp, là mơ ước của nông dân

>> Tổng thư ký VACNE trình bày “Bài học kinh nghiệm thực tiễn về phòng ngừa ứng phó sự cố môi trường” tại Hội nghị của Liên đoàn các tổ chức kỹ thuật ASEAN >> Lãnh đạo của Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam tham gia Hội thảo về kinh nghiệm đọc sách khoa học >> Ông Ngô Quang Sự được bầu làm Chủ tịch Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Bình Dương >> Hội Bảo vệ TN & MT tỉnh Đắk Lắk tổ chức hội thi vẽ tranh về bảo vệ môi trường năm 2024 >> Lãnh đạo của VACNE giảng bài tại Hội nghị tập huấn cho cộng đồng Công giáo về bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu

Một số người lo ngại tích tụ ruộng đất sẽ tạo ra địa chủ mới. Không ít người khác lại cho rằng phải tích tụ nhiều ruộng đất (một nông dân có vài chục đến cả trăm hecta) mới phát triển được nông nghiệp, cơ giới hóa được sản xuất. Các ý kiến này đều duy ý chí.

ĐBSCL: Chỉ tích tụ lẻ tẻ

Hiện nay, quá trình tích tụ ruộng đất diễn ra lẻ tẻ không đáng kể ở ĐBSCL. Tích tụ ruộng ở đây diễn ra mạnh mẽ nhất từ năm 1980 đến đầu năm 2005. Đầu những năm 1980, Nhà nước phân chia lại ruộng đất. Lúc này, giá đất rất rẻ nhưng làm lúa không có lời do năng suất thấp, giá lại thấp.

Những năm kế tiếp, lúa chuyển từ một sang 2 vụ. Nhiều nông dân làm lúa lỗ nên phải bán đất. Một số người được cấp đất nhưng không biết làm lúa, đã bán đất để lấy vốn đầu tư vào ngành nghề khác. Trong khi đó, những nông dân làm lúa hiệu quả đã nhịn ăn, nhịn mặc để lấy tiền mua đất.

Tích tụ ruộng đất là mơ ước của nhiều nông dân. Ảnh: Ngọc Trinh

Quá trình mua đất (hay tích tụ đất) của nông dân diễn ra thường xuyên nhưng chậm chạp với số lượng nhỏ. Gia đình nông dân phải dành dụm, dùng phần lớn lợi nhuận từ làm lúa, thường rất ít ỏi, rồi vay mượn thêm để mua đất, sau đó làm lúa trả dần.

Trước đây, Nhà nước cấm mua bán đất ruộng nhưng nông dân vẫn mua bán với nhau bằng cách làm giấy tay. Nay thì nông dân được phép bán quyền sử dụng đất. Nhiều nông dân mua được nhiều ruộng đất, khi có một số vốn kha khá đã chuyển sang kinh doanh những lĩnh vực phi nông nghiệp và để có vốn làm ăn, họ phải bán đất. Một số người mua được nhiều ruộng đất.

Không tạo ra địa chủ mới

Hiện nay, nông dân còn làm ruộng là những người sống được với nghề nông, họ không có nhu cầu bán đất. Giá đất rất cao, khoảng 450-500 triệu đồng/ha. Làm 1 ha lúa 2 vụ/năm lời khoảng 20-30 triệu đồng.

Nhiều người có tiền nhưng không mua đất vì kinh doanh lĩnh vực khác có lợi nhuận cao hơn, thời gian thu hồi vốn nhanh hơn. Người có tiền muốn mua ruộng làm lúa cũng rất khó vì nông dân ít người bán. Cho nên, dù Nhà nước cho phép tích tụ đất tự do cũng không tạo ra địa chủ mới.

Nông dân có đất, vì lý do gì đó không làm mà cho người khác thuê quyền sử dụng đất, là chuyện bình thường, không có gì đáng nói. Tại sao mọi người có quyền cho thuê nhà, xe… mà nông dân lại không được phép cho thuê đất?

Không cần tích tụ thêm ruộng đất mới cơ giới hóa được sản xuất. ĐBSCL có thể cơ giới hóa khâu thu hoạch bằng cách: Những người có tay nghề mua máy gặt đập liên hợp về thu hoạch lúa thuê cho nông dân. Lô thửa ở ĐBSCL hoàn toàn có thể đáp ứng được việc cơ giới hóa khâu thu hoạch bằng máy gặt đập liên hợp và cơ giới hóa việc làm đất.

Cũng không phải tích tụ ruộng đất mới tạo được thương hiệu. Đây là nhiệm vụ của các doanh nghiệp xuất khẩu gạo. Do hiện nay được độc quyền ăn chênh lệch đầu tấn nên các doanh nghiệp trong Hiệp hội Lương thực Việt Nam chẳng quan tâm đến việc tạo thương hiệu cho hạt gạo và cả chính doanh nghiệp mình.

Nói rằng tích tụ ruộng đất để tạo mối liên kết chắc chắn giữa doanh nghiệp và nông dân cũng không đúng. Trong quan hệ mua bán lúa với doanh nghiệp, quyền lợi nông dân chỉ được bảo đảm khi được đặt dưới sự bảo trợ và giám sát của Chính phủ.

Tóm lại, có tích tụ thì có phân tán, đời cha mua thì đời con có thể bán. Chúng ta không nên lo sợ tích tụ ruộng đất nhưng cũng không nên ảo tưởng về sức mạnh của tích tụ ruộng đất. Vì vậy, điều quan trọng khi sửa Luật Đất đai là Nhà nước nên tư hữu hóa ruộng đất cho nông dân, nên bỏ hạn điền để tạo động lực cho họ tích tụ ruộng đất.

Tạo việc làm phi nông nghiệp

Muốn việc tích tụ ruộng đất diễn ra nhanh chóng và tự nhiên, Nhà nước nên có những chính sách tạo việc làm phi nông nghiệp cho con cái của nông dân để họ có nghề kiếm tiền đủ sống thì sẽ bán đất.

Nhà nước cũng cần phải có những chính sách phát triển nông nghiệp căn cứ vào lô thửa manh mún hiện tại, chứ không thể đợi tích tụ đủ ruộng đất mới ra chính sách.

HOÀNG KIM/ NLD

[Quay lại]

Từ khóa liên quan: Luật Đất đai, tích tụ, ruộng đất, môi trường

Gửi ý kiến bạn đọc về: Sửa Luật Đất đai: Đừng lo tích tụ ruộng đất!

*	*
*
Nội dung*

Chọn file

(File: .Zip - 2M)

(Tin Môi Trường hoan nghênh các ý kiến đóng góp của bạn đọc cho bài viết. Các thảo luận sẽ được xem xét trước khi đăng tải. Tin Môi Trường giữ quyền từ chối những lời lẽ xúc phạm cá nhân, tổ chức; lời lẽ trái thuần phong mỹ tục, vi phạm pháp luật. Bạn đọc thảo luận bằng tiếng Việt có dấu. Ý kiến không nhất thiết thể hiện quan điểm của Tin Môi Trường. Cám ơn sự đóng góp và hợp tác của các bạn)