Phát sợ đặc sản tôm khô: Ngâm hóa chất, đốt cháy khét

>> Hội thảo đánh giá cuối kỳ dự án giảm thiểu tác động của đốt lộ thiên và sử dụng hóa chất bảo vệ thực vật trong nông nghiệp >> Cấp phép môi trường cho nhà máy sản xuất thuốc nổ ở Quảng Ninh >> Tập huấn về các rủi ro cho sức khỏe và môi trường trong hoạt động đốt ngoài trời và sử dụng hóa chất trong thuốc bảo vệ thực vật >> 10 Kỷ lục Châu Á mới cho Ẩm thực và Quà tặng Đặc sản của Việt Nam >> Trường đại học giúp nông dân thoát nghèo từ đặc sản trái cây địa phương

Tôm nghi làm từ nhựa, cao su

Sáng 15/12, hàng chục người dân sống tại hẻm 345, khu phố 5, đường Phan Văn Trị, phường 11, quận Gò Vấp, TP.HCM tụ tập, bàn tán xôn xao và cùng thu lại số tôm khô mà họ đã mua trước đó để gửi đến cơ quan chức năng địa phương nhằm làm rõ nguồn gốc của loại thực phẩm đầy nghi vấn này.

Người dân ở đây cho biết, trước đó vài ngày, có một phụ nữ đẩy xe vào hẻm bán dạo tôm khô với giá chỉ bằng phân nửa thị trường dù con tôm khô nhìn rất lớn và hấp dẫn. Hàng chục người dân đã mua mỗi người một ít với giá 35.000 đồng/100 g.

Tôm khô nghi bằng nhựa ở TP.HCM.

Song khi một số hộ dân lấy tôm khô ngâm nước để nấu canh thì phát hiện con tôm khô vẫn còn cứng ngắc. Mọi người ngâm thử thêm hơn 2 tiếng đồng hồ rồi đưa vào cối giã nhưng con tôm vẫn còn nguyên; thậm chí còn nẩy lên như... tôm nhựa!

Theo quan sát, những con tôm khô này có màu bạc, cứng và dùng tay cạy bẻ rất khó hơn so với tôm khô bình thường. Điều đáng nói là khi đốt có mùi khét và khi ngâm vào nước sôi thì tôm rã dần ra; trong khi ngâm bằng nước thường thì tôm vẫn cứng như cao su - báo Kiến thức đưa tin.

Khi đốt trên lửa, tôm khô có mùi khét.

"Công nghệ" chế biến tôm khô tẩm hóa chất siêu bẩn

Tại thị trấn Vàm Láng (huyện Gò Công Đông, tỉnh Tiền Giang) vào năm 2013, 'công nghệ' chế biến tôm khô ở đây rất đơn giản và trông cực kỳ... bẩn!

Ban đầu, các cơ sở mua tôm biển đông lạnh từ các vựa về đưa cho lao động nữ tập trung ngồi xoay vòng “chích” lấy hết cát trên lưng, sau đó mang đi rửa sạch, rồi cho vào chảo to luộc chừng 10 phút, vớt mang ra ngoài sân trần phơi khô, nắng tốt thì 2 ngày, còn nắng yếu mất 3 ngày. Cuối cùng là mang vào nhà “đập” bóc vỏ tôm ra là thành “tôm khô”. Tất cả các công đoạn nói trên đều sử dụng bằng tay (không mang găng) và lao động toàn là nữ bởi đặc thù công việc đòi hỏi công phu, tỉ mỉ.

Phơi tôm trên nền sân xi-măng khoảng 2-3 ngày trước khi đập tách vỏ trở thành tôm khô.

Đặc điểm vỏ tôm bạc có màu vàng trắng nên trước khi luộc tôm các hộ sản xuất đều có bỏ vào chút ít phẩm màu đỏ công nghiệp để cho màu con tôm đỏ, hấp dẫn. Ngay cả tôm đất tự nhiên đánh bắt trong các ao nước lợ, do có màu đỏ nhạt nên họ cũng làm như vậy. Chủ một hộ chuyên sản xuất tôm khô thừa nhận, tùy theo “nhận thức” kinh doanh của mỗi người mà sử dụng các loại hóa chất khác nhau. Người nào ham lãi cao thì dùng phẩm màu đỏ giá 20.000 đồng một kg; còn lãi thấp hơn thì dùng hóa chất có tên Willton giá bán 200.000 đồng một kg.

“Phù phép” tôm thối thành tôm khô bắt mắt

Không chỉ tẩm phẩm màu có chứa hóa chất khiến sản phẩm bắt mắt, thu hút người mua, mà nguyên liệu để làm tôm khô nhiều khi cũng không đảm bảo. Vì lợi nhuận, nhiều gian thương đã thu mua số lượng lớn tôm phế phẩm - một dạng tôm ươn, chất lượng kém - rồi “hô biến” thành tôm khô mang lại lợi “siêu khủng”. Để thu hút khách hàng, các chủ sản xuất đã tẩm hóa chất để tăng hương vị, màu sắc, dùng phẩm màu chứa hóa chất để sơ chế “biến” tôm thối thành đồ khô ngon, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người tiêu dùng.

Tôm ươn, thậm chí bốc mùi được chế biến thành tôm khô đặc sản.

Hiện tôm khô có giá từ 700.000 đến 1,3 triệu đồng/kg được bán tràn lan tại chợ, cửa hàng tạp hóa. Tất cả các loại tôm khô được bày bán đều không có nhãn mác, ngày sử dụng, nguồn gốc sản xuất... nhưng vẫn được bán đến tay người tiêu dùng.

Phân biệt tôm khô tẩm hóa chất và tôm khô tự nhiên

Theo các chuyên gia, chất carmine là loại phẩm màu đỏ hay được các gian thương dùng để nhuộm màu cho tôm khô. Chất carmine sẽ làm cho tôm có màu đỏ thắm, hấp dẫn. Tuy nhiên, chất này có thể gây hại cho con người nếu không sử dụng đúng liều lượng cho phép.

Chất carmine được các gian thương dùng để nhuộm màu cho tôm khô.

Để phân biệt tôm khô tự nhiên với tôm khô nhuộm hóa chất, người tiêu dùng nên lưu ý tôm khô được nhuộm màu hóa học thường có màu sắc bắt mắt, sặc sỡ nhưng trông kém tự nhiên hơn tôm khô màu tự nhiên. Cụ thể, với tôm khô tự nhiên sẽ có màu hồng ở phần đuôi tôm, phần bụng tôm có màu hơi trắng ngà của thịt tôm, phần sống lưng vẫn còn ruột tôm màu đen. Còn đối với tôm tẩm hóa chất, màu tôm có thể có màu cam, đỏ hoặc hồng chóe đều khắp thân tôm.

Tránh mua tôm khô to hơn chiếc đũa vì đó phần lớn là tôm sú nuôi hoặc tôm chón hoặc tôm được ngâm hóa chất cho nở to ra. Không nên mua loại tôm có giá quá rẻ tiền vì chắc chắn đó là loại tôm kém chất lượng.

Tôm khô tẩm hóa chất (đỏ sẫm) và tôm khô tự nhiên.

Nếu là loại tôm tẩm hóa chất, chỉ cần ngâm nước lạnh hoặc nước nóng một lúc sẽ phai màu ra bát nước, còn tôm khô tự nhiên, con tôm chỉ nở ra và bát nước vẫn trong.

Tôm phải được phơi thật khô, con tôm cứng chứ không mềm, ăn thử thì rất ngon và ngọt, kết hợp với hương thơm rất khó quên. Nếu là tôm nhuộm màu hay tẩm hóa chất thì vị ngọt và mùi thơm tự nhiên của tôm sẽ bị ảnh hưởng ít nhiều mùi hóa chất.