Phú Yên hiện có 3 nhà máy thủy điện: Sông Ba Hạ, Sông Hinh và Krông H’năng với tổng công suất 376 MW. 3 nhà máy này đã “ngốn” hơn 6.219 ha đất sản xuất và đất rừng, nên để lại hậu quả nặng nề đến đời sống và môi trường. Ông Trần Thơ Ấu, Phó chủ tịch UBND H.Sông Hinh, cho biết kể từ khi thủy điện Sông Hinh hoạt động vào năm 2000, một khúc sông dài hơn 20 km từ đập thủy điện này đến sông Ba đã biến thành sông chết. Thủy điện Sông Ba Hạ cũng đang khiến tình trạng sa mạc hóa ở các dòng sông thêm trầm trọng. Hiện có hơn 3 km sông Ba, đoạn từ đập hồ chứa nước Sông Ba Hạ đến nhánh dẫn nước của nhà máy, bị khô cạn trở thành sông chết. Việc yêu cầu thủy điện Sông Ba Hạ xả nước 30 m3/s vào mùa khô kiệt để phục vụ sản xuất cũng hết sức khó khăn. Vụ lúa hè thu thường thiếu nước sản xuất nên huyện phải vật lộn chống hạn, trong khi thủy điện Sông Ba Hạ lại đóng nước, khốc liệt nhất là vào mùa khô.
|
Ông Đào Tấn Cam, Giám đốc Sở Công thương Phú Yên, cũng bức xúc về vấn đề kiệt dòng chảy vào mùa khô và cắt lũ vào mùa mưa: “Khi tính toán thủy điện An Khê - Kanat chuyển dòng chảy từ sông Ba (Gia Lai) sang sông Kôn (Bình Định), UBND tỉnh Phú Yên đã phản đối, không đồng ý nhưng không hiểu vì sao việc này vẫn thực hiện. Việc thủy điện An Khê - Kanat xả lưu lượng 3,5 m3/s thì chỉ mới đủ thấm ở An Khê, lấy đâu mà chảy về Phú Yên?”. Theo ông Cam, việc xuất hiện một số đoạn sông chết là do trong quá trình thiết kế đã không tính toán cống xả ngay chân đập nên những đoạn sông này khô cạn.
Tại buổi giám sát, ông Nguyễn Thái Học, Phó trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Phú Yên, khẳng định: “Triển khai thực hiện các dự án thủy điện ở Phú Yên đã làm dân mất đất đai, nhà nước mất rừng, môi trường sinh thái mất cân đối. Dân trong dự án khó khăn, nhưng khó khăn mức độ nào cần phải đánh giá...”.