Trợ giúp |
Site map |
Tài nguyên - Thiên nhiên » Khoáng sản
Chủ nhật, 19/01/2025, 02:20:54 AM (GMT+7)
Nạn khai thác tràn lan trái phép gây "chảy máu" đá quý
(10:23:11 AM 25/04/2013)(Tin Môi Trường) - Thời gian qua nhiều mẫu vật đá cổ, đá quý bị khai thác trái phép, tự do đã khiến nguồn tài nguyên thiên nhiên này bị suy giảm nghiêm trọng đang đặt ra nhiều thách thức đối với các cơ quan bảo tồn.
>> Đổi mới nội dung và phương thức hoạt động là giải pháp quan trọng nâng cao chất lượng tổ chức hội đáp ứng yêu cầu quản lý mới >> Diễn đàn về quản lý Khu dự trữ sinh quyển thế giới Kiên Giang >> Thanh tra công tác quản lý khai thác, kinh doanh đất hiếm và quặng bô xít >> Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ TN&MT Việt Nam trao đổi về quản lý chất thải điện tử trong chương trình “trái đất xanh” của VTV1 >> Bộ Tài nguyên và Môi trường nêu yêu cầu với khai thác nước sạch sông Đuống
Ông Phạm Văn Lực bên các tảng đá cổ, đá quý tại Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam. (Ảnh: Hùng Võ/Vietnam )
Phó giáo sư - tiến sĩ Phạm Văn Lực, Chủ tịch Hội đồng Khoa học Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam cho biết: “Cơ quan chức năng vẫn chưa quan tâm đúng mức trong khi đá quý mang lại giá trị cao đã khiến phong trào khai thác và buôn bán trái phép các sản phẩm này trên trở nên rầm rộ hơn bao giờ hết.”
Phóng viên Vietnam đã có cuộc trao đổi với ông Phạm Văn Lực xung quanh vấn đề này.
- Những năm gần đây, tình trạng khai thác, buôn bán trái phép nguồn đá cổ, đá quý diễn ra rất phổ biến tại nhiều tỉnh thành. Cá nhân ông đánh giá như thế nào về thực trạng này?
Ông Phạm Văn Lực: Hơn chục năm trở lại đây, đá cổ, đá quý bị khai thác diễn ra rất phổ biến đã khiến nhiều mẫu vật địa chất đang dần dần cạn kiệt, thậm chí có nhiều loại khó tìm thấy ngoài thiên nhiên, dù là hóa thạch có hàng triệu năm.
Cụ thể, tại các tỉnh thành như Đắk Lắc, Đắk Nông, Bình Thuận, Yên Bái, Nghệ An, nhiều “đá tặc” còn ngang nhiên sử dụng thiết bị cơ giới hạng nặng mở đường vào tận rừng phòng hộ để khai thác và vận chuyển hàng nghìn tấn đá ra ngoài mà không gặp một sự cản trở nào từ các cơ quan chức năng của địa phương.
Thực tế, nhiều địa bàn, mỏ khai thác đã xảy ra nhiều vụ tranh chấp khiến tình hình an ninh trật tự ở địa phương trở nên phức tạp. Điển hình, nhiều gia đình bỏ bê nương rẫy cũng như công việc khác để “săn lùng” đá quý. Thậm chí, một số em học sinh cũng bỏ học đi đào đá, nuôi hi vọng kiếm tiền.
- Phải chăng giá trị kinh tế cao đã khiến nguồn đá cổ, đá quý bị “chảy máu” nghiêm trọng, thưa ông?
Ông Phạm Văn Lực: Đúng vậy. Vì lợi nhuận kinh tế, đá cổ, đá quý đã bị khai thác và buôn bán tràn lan, thậm chí là tự do. Đối với người dân, cứ thấy lợi nhuận là họ khai thác để bán cho các đầu nậu trong và ngoài nước.
Thực tế, đá quý của Việt Nam đang bị “tuồn” sang các nước châu Âu, Thái Lan, Nhật Bản, Indonesia với khối lượng rất lớn, bởi các nước này không có các loại đá quý như Thạch Anh hoặc có thì cũng rất ít.
- Vậy, ông nghĩ gì về trách nhiệm của các địa phương nơi có nhiều mỏ đá quý vẫn đang bị “xẻ thịt”?
Ông Phạm Văn Lực: Hiện nay, nhiều lãnh đạo địa phương vẫn chưa làm hết chức trách của mình, thậm chí còn thả lỏng nên các tổ chức vẫn thỏa sức khai thác và buôn bán trái phép.
Hơn nữa, chính quyền địa phương cũng thừa nhận việc theo dõi ở các mỏ gặp khó khăn vì số lượng mỏ đang khai thác rất nhiều, lại nằm sâu trong những khu vực hẻo lánh nên việc tiếp cận của lực lượng kiểm tra, giám sát lỏng lẻo, chưa chặt chẽ.
Bên cạnh đó, các mỏ có quá nhiều cơ quan quản lý nên doanh nghiệp không biết báo cáo cho đơn vị nào do chưa có quy định, hướng dẫn cụ thể.
- Để ngăn chặn tình trạng khai thác đá cổ, đá quý trái phép, cơ quan chức năng cần phải vào cuộc như thế nào?
Ông Phạm Văn Lực: Các vật thể đá quý, đá cổ hiện đang bị khai thác rất phổ biến và nếu không kịp thời ngăn chặn nguồn tài nguyên này sẽ khó tránh khỏi nguy cơ bị “xóa sổ.” Vì vậy, các cơ quan ban ngành, tổ chức bảo tồn và người dân cần phải có sự vào cuộc quyết liệt và đồng bộ.
Theo tôi, để “dẹp loạn” vấn nạn này, cơ quan chức năng phải thực thi đúng pháp luật cũng như “mạnh tay” hơn trong việc xử lý các trường hợp vi phạm. Bên cạnh đó, Nhà nước cần sớm ban hành chiến lược đối với ngành đá quý, đảm bảo khoáng sản đá quý được bảo vệ, khai thác, sử dụng hợp lý, hiệu quả và định hướng cho xây dựng, phát triển ngành công nghiệp đá quý Việt Nam.
- Những năm gần đây, tình trạng khai thác, buôn bán trái phép nguồn đá cổ, đá quý diễn ra rất phổ biến tại nhiều tỉnh thành. Cá nhân ông đánh giá như thế nào về thực trạng này?
Ông Phạm Văn Lực: Hơn chục năm trở lại đây, đá cổ, đá quý bị khai thác diễn ra rất phổ biến đã khiến nhiều mẫu vật địa chất đang dần dần cạn kiệt, thậm chí có nhiều loại khó tìm thấy ngoài thiên nhiên, dù là hóa thạch có hàng triệu năm.
Cụ thể, tại các tỉnh thành như Đắk Lắc, Đắk Nông, Bình Thuận, Yên Bái, Nghệ An, nhiều “đá tặc” còn ngang nhiên sử dụng thiết bị cơ giới hạng nặng mở đường vào tận rừng phòng hộ để khai thác và vận chuyển hàng nghìn tấn đá ra ngoài mà không gặp một sự cản trở nào từ các cơ quan chức năng của địa phương.
Thực tế, nhiều địa bàn, mỏ khai thác đã xảy ra nhiều vụ tranh chấp khiến tình hình an ninh trật tự ở địa phương trở nên phức tạp. Điển hình, nhiều gia đình bỏ bê nương rẫy cũng như công việc khác để “săn lùng” đá quý. Thậm chí, một số em học sinh cũng bỏ học đi đào đá, nuôi hi vọng kiếm tiền.
- Phải chăng giá trị kinh tế cao đã khiến nguồn đá cổ, đá quý bị “chảy máu” nghiêm trọng, thưa ông?
Ông Phạm Văn Lực: Đúng vậy. Vì lợi nhuận kinh tế, đá cổ, đá quý đã bị khai thác và buôn bán tràn lan, thậm chí là tự do. Đối với người dân, cứ thấy lợi nhuận là họ khai thác để bán cho các đầu nậu trong và ngoài nước.
Thực tế, đá quý của Việt Nam đang bị “tuồn” sang các nước châu Âu, Thái Lan, Nhật Bản, Indonesia với khối lượng rất lớn, bởi các nước này không có các loại đá quý như Thạch Anh hoặc có thì cũng rất ít.
- Vậy, ông nghĩ gì về trách nhiệm của các địa phương nơi có nhiều mỏ đá quý vẫn đang bị “xẻ thịt”?
Ông Phạm Văn Lực: Hiện nay, nhiều lãnh đạo địa phương vẫn chưa làm hết chức trách của mình, thậm chí còn thả lỏng nên các tổ chức vẫn thỏa sức khai thác và buôn bán trái phép.
Hơn nữa, chính quyền địa phương cũng thừa nhận việc theo dõi ở các mỏ gặp khó khăn vì số lượng mỏ đang khai thác rất nhiều, lại nằm sâu trong những khu vực hẻo lánh nên việc tiếp cận của lực lượng kiểm tra, giám sát lỏng lẻo, chưa chặt chẽ.
Bên cạnh đó, các mỏ có quá nhiều cơ quan quản lý nên doanh nghiệp không biết báo cáo cho đơn vị nào do chưa có quy định, hướng dẫn cụ thể.
- Để ngăn chặn tình trạng khai thác đá cổ, đá quý trái phép, cơ quan chức năng cần phải vào cuộc như thế nào?
Ông Phạm Văn Lực: Các vật thể đá quý, đá cổ hiện đang bị khai thác rất phổ biến và nếu không kịp thời ngăn chặn nguồn tài nguyên này sẽ khó tránh khỏi nguy cơ bị “xóa sổ.” Vì vậy, các cơ quan ban ngành, tổ chức bảo tồn và người dân cần phải có sự vào cuộc quyết liệt và đồng bộ.
Theo tôi, để “dẹp loạn” vấn nạn này, cơ quan chức năng phải thực thi đúng pháp luật cũng như “mạnh tay” hơn trong việc xử lý các trường hợp vi phạm. Bên cạnh đó, Nhà nước cần sớm ban hành chiến lược đối với ngành đá quý, đảm bảo khoáng sản đá quý được bảo vệ, khai thác, sử dụng hợp lý, hiệu quả và định hướng cho xây dựng, phát triển ngành công nghiệp đá quý Việt Nam.
Đá cổ, đá quý được trưng bày ở Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam. (Ảnh: Hùng Võ/Vietnam )
Ngoài ra, nhằm đảm bảo đánh giá được tài nguyên, làm cơ sở cho hoạt động khoáng sản thăm dò, khai thác đã quý trong tương lai, các Bộ, ban ngành cần đầu tư xây dựng quy hoạch hoạt động điều tra địa chất và quy hoạch khoáng sản đá quý.
Cùng với đó, cơ quan chức năng từ Trung ương đến địa phương cần tiến hành tổng kết, đánh giá những tác động của việc khai thác tài nguyên khoáng sản đối với kinh tế-xã hội và môi trường trong những năm qua để có cơ sở thực tiễn nhằm xác định tầm nhìn chiến lược trong khai thác sử dụng lâu dài, bảo vệ nguồn tài nguyên Quốc gia một cách hiệu quả nhất.
- Trước thực trạng này, Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam sẽ làm gì để bảo vệ nguồn đá cổ, đá quý?
Ông Phạm Văn Lực: Hiện nay, Bảo tàng Thiên nhiên là kho “tài liệu” quý với hơn 30.000 mẫu vật được lưu giữ, trong đó có hơn 1.000 mẫu vật đá cổ, đá quý đang đứng trước nguy cơ bị “xóa sổ”.
Với chức năng là đơn vị bảo tồn, chúng tôi tiến hành nghiên cứu, thu thập các mẫu vật đá cổ, đá quý đưa vào Bảo tàng để hình thành bộ sưu tập về nguồn tài nguyên cần được bảo vệ.
Tiếp đến, Bảo tàng sẽ mở cửa để các nhà khoa học và cộng đồng có thể tới tham quan, tiếp nhận thông tin về nguồn tài nguyên đá quý cũng như nâng cao nhận thức trong công tác bảo tồn.
Đặc biệt, Bảo tàng Thiên nhiên cũng đang liên hệ với các trường học, để học sinh có thể tới học tập, nghiên cứu. Từ đó, các em có thể hình thành tình yêu thiên nhiên, cũng như ý thức về bảo vệ bền vững các nguồn tài nguyên cổ, quý.
Cùng với đó, cơ quan chức năng từ Trung ương đến địa phương cần tiến hành tổng kết, đánh giá những tác động của việc khai thác tài nguyên khoáng sản đối với kinh tế-xã hội và môi trường trong những năm qua để có cơ sở thực tiễn nhằm xác định tầm nhìn chiến lược trong khai thác sử dụng lâu dài, bảo vệ nguồn tài nguyên Quốc gia một cách hiệu quả nhất.
- Trước thực trạng này, Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam sẽ làm gì để bảo vệ nguồn đá cổ, đá quý?
Ông Phạm Văn Lực: Hiện nay, Bảo tàng Thiên nhiên là kho “tài liệu” quý với hơn 30.000 mẫu vật được lưu giữ, trong đó có hơn 1.000 mẫu vật đá cổ, đá quý đang đứng trước nguy cơ bị “xóa sổ”.
Với chức năng là đơn vị bảo tồn, chúng tôi tiến hành nghiên cứu, thu thập các mẫu vật đá cổ, đá quý đưa vào Bảo tàng để hình thành bộ sưu tập về nguồn tài nguyên cần được bảo vệ.
Tiếp đến, Bảo tàng sẽ mở cửa để các nhà khoa học và cộng đồng có thể tới tham quan, tiếp nhận thông tin về nguồn tài nguyên đá quý cũng như nâng cao nhận thức trong công tác bảo tồn.
Đặc biệt, Bảo tàng Thiên nhiên cũng đang liên hệ với các trường học, để học sinh có thể tới học tập, nghiên cứu. Từ đó, các em có thể hình thành tình yêu thiên nhiên, cũng như ý thức về bảo vệ bền vững các nguồn tài nguyên cổ, quý.
Hùng Võ (Vietnam+)
Bạn cũng có thể quan tâm:
-
Quảng Nam:Huyện không thống nhất cấp phép thăm dò vàng Phước Sơn
-
Tây Ninh: Nhiều sai phạm về hoạt động khai thác khoáng sản
-
Công ty Cổ phẩn Phước Phúc Nhân chuyên khai thác đất phạt 233 triệu đồng vì dính nhiều vi phạm
-
Nghi vấn doanh nghiệp lớn ở Lâm Đồng khai thác khoáng sản trái phép
-
Công ty nào đề xuất khai thác bô xít quy mô lớn ở Bình Phước?
-
Phú Thọ: Siết chặt quản lý, sử dụng đất công ích
-
Khai thác quặng đất hiếm: Nhiều rủi ro cho môi trường
-
Nguy cơ gây thiệt hại cho môi trường sinh thái từ khai thác đất hiếm
-
Các nguồn thải và nguy cơ ô nhiễm môi trường trong khai thác quặng đất hiếm
Bài viết mới:
- Cây Thiên tuế hơn 200 tuổi ở Bến Tre được công nhận là Cây Di sản Việt Nam (16/01/2025)
- Những cây cổ thụ đầu tiên của Thành phố Hồ Chí Minh được công nhận Cây Di sản Việt Nam (06/01/2025)
- Công nhận 156 Cây di sản Việt Nam tại Vườn Quốc gia Bái Tử Long (23/12/2024)
- Thống nhất tên gọi Bộ Nông nghiệp và Môi trường sau hợp nhất hai bộ (20/12/2024)
- Cây Đa Tía trên 120 tuổi được công nhận Cây Di sản Việt Nam ở Nam Định (16/12/2024)
- Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên triển khai nhiều mô hình hay, cách làm tốt về giảm nhựa (16/12/2024)
- Đổi mới nội dung và phương thức hoạt động là giải pháp quan trọng nâng cao chất lượng tổ chức hội đáp ứng yêu cầu quản lý mới (14/12/2024)
- Cây cổ thụ hơn 300 năm tuổi ở một làng của Hà Nam có hình thù độc đáo, lạ kỳ (14/12/2024)
- Áo ấm, sữa ngon, quà vui đến với cô trò vùng cao những ngày đầu đông (14/12/2024)
- Quỹ từ thiện Từ Tâm cùng Câu lạc bộ Nữ doanh nhân huyện Tây Sơn tặng quà cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn (13/12/2024)
Phát hiện thiếu sót tại một số nhà máy điện gió nghìn tỷ ở Cà Mau
(Tin Môi Trường) - Qua kiểm tra nhiều nhà máy điện gió đang vận hành ở Cà Mau, ngành chức năng đã phát hiện một số thiếu sót.
Phát hiện loài sinh vật lạ trong Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng
(Tin Môi Trường) - Nhóm thám hiểm tại Quảng Bình mới đây đã phát hiện một loài sinh vật lạ trong phân khu bảo vệ nghiêm ngặt của Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng.
Bảo tồn, phát triển dược liệu quý dưới tán rừng
(Tin Môi Trường) - Theo thống kê của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Thanh Hóa, địa phương hiện có 648.370 ha rừng với hàng trăm loài dược liệu quý. Để bảo tồn, phát triển nguồn gen các loại dược liệu bản địa, những năm qua, ngành Nông nghiệp tỉnh đã triển khai nhiều chương trình, dự án khoa học để bảo tồn, phát triển các loại cây dược liệu bản địa dưới tán rừng tự nhiên và rừng trồng. Nhiều mô hình đã được thực hiện thành công, mở ra hướng phát triển sinh kế cho người dân miền núi giảm nghèo.
.jpg)
