Nghiên cứu giống hoa... từ vũ trụ

Theo PGS-TS Dương Tấn Nhựt, cuối năm 2010, Viện Sinh học Tây nguyên đã chọn 3 loại hạt giống hoa Việt Nam, mỗi loại 100 g gồm: hoa phụng tiên (tên khoa học là Impatiens balsamia L,Balsaminaceae), hoa mõm sói (Antirrhinum majus L,Scrophulariaceae), hoa xác pháo (Salvia splendens Ker.-Gawl, Laminaceae) gửi ra Hà Nội để chuyển sang Nhật Bản. Sau khi được đưa lên vũ trụ rồi mang trở lại mặt đất, những hạt giống hoa này được trồng nghiên cứu tại viện từ tháng 11.2011.

“Đây là 3 loại giống hoa ngắn ngày, được chọn lựa kỹ càng và gửi sang Nhật Bản để xử lí trước khi đưa lên vũ trụ, nhằm chịu sự tác động của môi trường này như tia bức xạ, trạng thái không trọng lượng, nhiệt độ và các điều kiện khác. Hiện những hạt giống này đã được đưa trở về trái đất trồng để nghiên cứu đột biến gen, độ nảy mầm, đậu hạt và những thay đổi về trạng thái sinh lý bình thường khác”, ông Nhựt nói.

Cũng theo PGS-TS Nhựt, đây là hoạt động nằm trong chương trình hạt giống tương lai châu Á KIBO 2010-2011 do Viện Sinh học Tây nguyên, Viện Công nghệ vũ trụ và Cơ quan hàng không vũ trụ Nhật Bản (JAXA) phối hợp thực hiện.

Theo đó, hạt giống được đưa lên Trạm không gian Quốc tế (ISS) bằng tên lửa H-2B rồi để lại trong điều kiện môi trường vũ trụ 180 ngày. Ngoài ra, chương trình này còn nhằm quảng bá đến với học sinh, sinh viên về những ứng dụng không gian, giúp cho sinh viên bước đầu hình dung và tiếp cận với không gian vũ trụ.     

Sau khi từ vũ trụ trở về, các hạt giống hoa được chuyển đến Hà Nội, rồi được đưa vào Đà Lạt. Cuối tháng 11.2011, Viện Sinh học Tây nguyên đã tiến hành trồng thử nghiệm 3 loại hạt giống này (có trồng đối chứng với 3 loại hạt giống lưu giữ tại viện).

Sau khi trồng, hai loại hạt giống hoa phụng tiên và mõm sói đã nảy mầm, sinh trưởng phát triển tốt, riêng hạt giống hoa xác pháo không nảy mầm.

PGS-TS Dương Tấn Nhựt cho hay, qua theo dõi, trong suốt quá trình sinh trưởng, phát triển và lụi tàn của hai giống hoa này vẫn chưa thấy điều gì bất thường so với cây đối chứng, hình thái cây vẫn chưa có sự khác biệt rõ ràng. 

"Hoa phụng tiên 2 tháng rưỡi ra hoa, hoa mõm sói khoảng 3 tháng rưỡi nở rộ, còn lại hoa xác pháo không nảy mầm nên đang tiếp tục chờ thời gian nữa xem có nảy mầm được hay không. Viện cũng đang tiếp tục theo dõi các thế hệ sau để tìm hiểu việc sinh trưởng, phát triển cũng như khả năng nảy mầm và đậu hạt của những giống hoa về từ vũ trụ này", ông Nhựt thông tin.

Cũng theo PGS-TS Dương Tấn Nhựt, việc đưa giống cây trồng vào vũ trụ có ý nghĩa lớn trong việc chọn tạo giống trong tương lai.

Từ việc nghiên cứu này, về sau chúng ta có thể tìm ra những giống cây trồng tốt hơn, hiệu quả hơn nhờ sự tác động của các yếu tố khác từ vũ trụ.