VN đề xuất hương ước bảo vệ rừng

>> 45 triệu USD cho đa dạng sinh học Mekong

Ông Sanath Ranawana: GMS là một trong những khu vực đa dạng sinh học lớn nhất trên hành tinh. Vào giữa năm 1997 và 2008, có 1,231 loài mới được phát hiện trong khu vực GMS

Theo ông Lê Văn Hưng, Cục Bảo tồn Đa dạng Sinh học, Bộ Tài nguyên&Môi trường, một trong những thành công của Việt Nam là hương ước của làng, xã bảo tồn đa dạng sinh học được thực hiện ở tỉnh Quảng Nam, miền nam trung bộ.

“Trong hợp phần này của giai đoạn 2, dự án CEP-BCI, chúng tôi muốn các chuyên gia đưa hương ước của làng xã vào trong quản lý.” - ông Hưng đề xuất.

Chương trình CEP-BCI dự kiến trải qua ba giai đoạn gồm giai đoạn 1 (2006 - 2011), giai đoạn 2 (2012 - 2016), và giai đoạn 3 (2017 - 2022).

Cần có chiến lược tạo thu nhập cho dân

Ông James Peters, Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB), nói chúng ta cần có chiến lược để tạo thu nhập cho dân, như chọn cây nhất định để phát triển trong vùng. Trong kế hoạch phát triển, chúng ta phải dựa vào báo cáo đánh giá tác động môi trường.

Chia sẻ thêm về vấn đề thu nhập cho dân, TS Vũ Văn Triệu, cố vấn cao cấp, thành viên ban cố vấn Trung tâm Phát triển Nông thôn Bền vững, nói: "Chúng ta cần đảm bảo sinh kế bền vững cho dân từ việc nuôi, trồng các sản phẩm lâm sản ngoài gỗ để họ tích cực hợp tác với các cấp chính quyền trong việc bảo vệ và phát triển rừng.”

Theo ông James Peters, các ngành nông nghiệp, giao thông vận tải, năng lượng, du lịch cần phải tăng khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu vì nếu nước biển dâng, nhiều diện tích của Việt Nam sẽ bị ngập.

“Chiến lược thích ứng với biến đổi khí hậu cần được điều chỉnh để ứng phó với nước biển dâng ở Việt Nam.” – ông James Peters chia sẻ.

Đại diện ADB cho biết: “Chúng tôi mong muốn mở rộng các hoạt động hiện có và chia sẻ với các quốc gia trong khu vực để củng cố thể chế xuống các tỉnh, thành phố, thiết lập công cụ bảo vệ môi trường.”

CEP-BCI là chương trình khu vực Tiểu vùng Mekông Mở rộng (GMS gồm Việt Nam, Trung Quốc, Thái Lan, Campuchia, Lào, và Myanmar) chú trọng đến môi trường trong hành lang an toàn giao thông của khu vực, trong đó có Việt Nam.

Nhiều đại biểu cho rằng, việc thực hiện chi trả dịch vụ môi trường giúp dân có thể được hưởng lợi trực tiếp từ dịch vụ họ mang lại. Nói cách khác, những người cung cấp dịch vụ môi trường cần phải được chi trả hoặc bồi hoàn cho những gì họ làm để duy trì chức năng của hệ sinh thái, và những người sử dụng dịch vụ môi trường nên chi trả cho những dịch vụ này.

Thực tế cho thấy, “Việc thí điểm chi trả dịch vụ môi trường rừng mà Chính phủ Việt Nam thí điểm ở hai tỉnh Lâm Đồng và Sơn La trong hai năm qua đã mang lại nhiều hiệu quả.” - ông Hưng cho biết thêm.

Ông James Peters bổ sung: “Chúng tôi đề xuất có cơ chế để bảo tồn đa dạng sinh học xuyên quốc gia, lồng ghép các chiến lược, chi trả dịch vụ sinh thái vào phát triển kinh tế của các quốc gia.”

TS Phạm Anh Cường, Cục Bảo tồn Đa dạng Sinh học, Bộ Tài nguyên&Môi trường, phát biểu: “Việc phát triển dịch dụ sinh thái, bồi hoàn đa dạng sinh học là vấn đề chúng tôi rất quan tâm trong thời gian sắp tới ở Việt Nam.”

Dân nghèo sống chết bám rừng

Tại các khu vực của GMS, mức độ đói nghèo có mối liên hệ trực tiếp tới suy thoái tài nguyên, do đây là nguồn sống chủ yếu. Vì vậy, quản lý môi trường bền vững là một khía cạnh quan trọng trong các chiến lược giảm nghèo của GMS.

Do tài nguyên là nguồn thu trực tiếp của người nghèo, quản lý tài nguyên bền vững là một trong những trụ cột phát triển kinh tế xã hội và chiến lược giảm nghèo của các nước GMS.

Biến đổi khí hậu dường như cũng có tác động tới các dịch vụ sinh thái bên cạnh sự phát triển của các khu vực sản xuất. Thời tiết biến đổi bất thường, các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt và chuyển đổi vùng sinh thái nông nghiệp làm tăng tính dễ bị tổn thương của các dịch vụ hệ sinh thái và khuếch đại ảnh hưởng đối với các cộng đồng người nghèo bị phụ thuộc.

Các quốc gia đang lo ngại về ảnh hưởng tiêu cực mà biến đổi khí hậu có thể gây ra đối với an ninh năng lượng và an ninh lương thực.

Ông Sanath Ranawana, cán bộ dự án GMS CEP-BCI, Ngân hàng Phát triển Châu Á, nói CEP-BCI mong mốn hỗ trợ GMS giàu về sinh thái và không bị đói nghèo nữa. GMS là khu vực rất tốt cũng như môi trường sống của hổ Đông Dương nên thu hút sự tài trợ của quốc tế.

Đại diện ADB đánh giá cao ý kiến đóng góp của các chuyên gia Việt Nam vào khung chương trình trong nỗ lực bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, vì sự phát triển của khu vực GMS.

Sáng kiến Đa dạng Sinh học&Rừng Tiểu vùng Sông Mêkông Mở rộng (GMSFBI) sẽ hỗ trợ việc phát triển hơn nữa và lựa chọn một phương pháp tiếp cận lồng ghép dựa vào cảnh quan, giới thiệu một loạt các biện pháp cải thiện quản lý tài nguyên thiên nhiên thông qua một bộ các tiểu dự án, hợp tác trong khuôn khổ Chương trình Môi trường Trọng điểm GMS với sự hỗ trợ từ các cơ quan kỹ thuật khu vực bao gồm cả Trung tâm Điều hành Môi trường (EOC).

ADB sẽ dẫn đầu các nỗ lực huy động nguồn lực và sẽ cam kết tiếp tục hỗ trợ CEP-BCI cùng với Quỹ Môi trường Toàn cầu (GEF) như là một đối tác chủ yếu.