Béo phì có lây lan?

Thi thoảng béo phì cũng có thể lây lan giữa bạn bè hay bù khú với nhau, nhất là khi họ bắt chước thói quen ăn uống của nhau. Tuy nhiên, nghiên cứu mới trên chuột cho thấy béo phì thật sự có thể truyền nhiễm, theo nghĩa đen của từ này. Có nghĩa đây là căn bệnh có thể lây sang người khác. Trong cuộc nghiên cứu, chuột bị biến đổi gien khiến chúng thiếu hụt sự phòng vệ đối với bệnh gan nhiễm mỡ, và chúng càng mập hơn khi được cho ăn chế độ dinh dưỡng kiểu phương Tây. Tuy nhiên, phần đáng ngạc nhiên nhất là khi nhốt chung nhóm chuột này với chuột khỏe mạnh, chuột lành bắt đầu biểu lộ các triệu chứng bệnh gan và sau đó mập lên.

Khi tìm hiểu nguyên nhân của tình trạng này, các chuyên gia phát hiện thủ phạm chính là vi khuẩn trong bao tử chuột biến đổi gien. Do hệ thống miễn nhiễm của chuột bị can thiệp, vi khuẩn trong ruột trở nên nổi loạn và hoạt động vượt khỏi vòng kiểm soát, theo chuyên gia Richard Flavell của Đại học Yale (Mỹ). Thông thường, con người chung sống theo kiểu cộng sinh với vi khuẩn thường trực trong ruột. Tuy nhiên, trong cuộc nghiên cứu, các chuyên gia bất ngờ khi chứng kiến số lượng vi khuẩn có hại tăng cao gấp 1.000 lần ở chuột gặp trục trặc về hệ miễn nhiễm, theo ông Flavell. Vấn đề là những vi khuẩn có hại này có thể lây lan từ chuột bệnh sang chuột bình thường, khiến các cá thể khỏe mạnh cũng bị thay đổi số lượng vi khuẩn trong ruột. Hậu quả là những con chuột này bắt đầu mập lên. “Chúng tôi có thể khiến chuột bình thường trở nên béo ú nếu nhốt chung với chuột biến đổi gien,” chuyên gia Flavell cho biết.

Câu hỏi quan trọng ở đây là: liệu điều này có thể xảy ra ở người hay không? Có thể, nhưng chúng ta cần nghiên cứu thêm trước khi đưa ra kết luận chính thức, theo ông Flavell. Béo phì có thể lây lan mạnh hơn ở chuột vì loài gặm nhấm này thường ăn phân lẫn nhau, một con đường truyền bệnh hết sức hiệu quả đối với trường hợp trên. Báo Daily Mail dẫn lời chuyên gia Flavell cho hay nghiên cứu trên nên được cân nhắc nghiêm túc ở người. Gan nhiễm mỡ là tình trạng hết sức phổ biến ở người béo phì, ảnh hưởng đến 75% số bệnh nhân. Trong đó, khoảng 20% trường hợp căn bệnh này phát triển và trở nên nghiêm trọng hơn.

Trước đây, nếu 2 thành viên trong gia đình cùng sống dưới một mái nhà đều bị gan nhiễm mỡ, lập tức người ta sẽ đổ lỗi cho gien. Tuy nhiên, nghiên cứu mới cho thấy môi trường có thể đóng vai trò dẫn đến tình trạng bệnh trên. Nếu kết quả được áp dụng ở người, các chuyên gia Mỹ cho rằng giới bác sĩ cần có cách tiếp cận khác đối với bệnh béo phì và gan nhiễm mỡ, cân nhắc khả năng diệt vi khuẩn có hại bằng kháng sinh hoặc lợi khuẩn bên cạnh những phương pháp điều trị lâu nay, theo báo cáo đăng trên chuyên san Nature.