Trái đắng từ dự án trồng rừng InnovGreen

Khoảnh đất thuộc hơn 1.000 ha đất lâm nghiệp tại Tây Giang được Quảng Nam gần như cho không InnovGreen . Ảnh: N. Huy

Quả ngọt như câu sologan của công ty - “Xanh thêm trái đất, vui thêm cuộc đời” đâu chưa thấy, chỉ thấy xuất hiện nhiều trái đắng.

Bài 1: Gần như cho không đất

Hào phóng

Năm 2007, dự án trồng rừng của Cty TNHH MTV InnovGreen bắt đầu được triển khai tại Quảng Nam, được lãnh đạo tỉnh nhiệt liệt hưởng ứng.

Tại văn bản số 794/UBND - KTN ngày 3-4-2007 về việc triển khai dự án trồng rừng tại tỉnh Quảng Nam, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Nguyễn Đức Hải thể hiện quan điểm: “Tỉnh khuyến khích và hoan nghênh việc Cty InnovGreen đầu tư trồng rừng trên địa bàn với quy mô lớn. UBND tỉnh Quảng Nam thống nhất chủ trương cho phép Cty được thuê trước mắt từ 1.000 đến 2.000 ha đất để Cty thí điểm trồng rừng công nghệ cao”.

Tuy nhiên, chỉ hơn một năm sau, vùng dự án và diện tích trồng rừng này tiếp tục được lãnh đạo tỉnh cho phép mở rộng gấp cả chục lần so với ban đầu.

Tại văn bản số 2440 UBND-KTN (ngày 8-7-2008) và văn bản số 1413/UBND-KTN, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Nguyễn Ngọc Quang thống nhất “về chủ trương vùng dự án và diện tích trồng rừng của dự án trồng rừng nguyên liệu của Cty TNHH InnovGreen tại các huyện Tây Giang, Đông Giang, Nam Giang, Quế Sơn, Hiệp Đức, Phước Sơn, Tiên Phước, Bắc Trà My, Nam Trà My với tổng diện tích là 30.000 ha, trong đó diện tích có khả năng thuê là 20.000 ha và diện tích có khả năng hợp tác là 10.000 ha...”.

Đặc biệt, ngay cả khi công ty có dấu hiệu triển khai ì ạch, việc giao đất cho InnovGreen của tỉnh này vẫn rất hào phóng. Tính riêng tại huyện Tây Giang, tỉnh ban hành nhiều văn bản giao đất trồng rừng cho công ty, bao gồm tạm giao tại xã Dang hơn 58 ha, cho thuê 276,79 ha tại xã Lăng và cho thuê hơn 725 ha tại các xã Atiêng Bhalêê và xã Avương, với tổng diện tích đến thời điểm hiện tại là hơn 1.160 ha.

Theo ông Nguyễn Văn Phú - Phó Phòng TN&MT huyện Tây Giang, đến thời điểm này công ty mới chỉ trồng xong 40 ha rừng tại xã Dang và xã Lăng và đang triển khai 30ha tại xã Lăng.

Ông Dương Chí Công - Giám đốc Sở TN & MT tỉnh cho hay: Việc cấp đất cho dự án đầu tư nước ngoài trồng rừng tại các huyện miền núi Quảng Nam là hoàn toàn đúng pháp luật. Giá thuê được Sở Tài chính tỉnh ấn định và theo các quy định hiện hành về phân loại đất. Qua đó nhằm khuyến khích và thu hút các nhà đầu tư nên khu vực vùng sâu xa, đồi núi trọc.

Tuy nhiên, giá cho Cty InnovGreen thuê đất trồng rừng ở mức quá “bèo”, chỉ có 2.750 đồng/m². Mức giá này chỉ được áp dụng đối với diện tích cho thuê trồng rừng tại huyện Quế Sơn sau 7 năm miễn tiền thuê đất. Còn diện tích đất tại 7 huyện vùng núi, biên giới khác sẽ được tỉnh miễn tiền thuê đất trong 50 năm của dự án triển khai. Như vậy, có thể nói, toàn bộ diện tích đất tại 7 huyện miền núi rộng hàng chục nghìn hécta gần như là cho không doanh nghiệp .

Ông Đinh Thái Long - Chủ tịch UBND huyện Đông Giang khẳng định: “Cho thuê đất 50 năm với giá như thế là quá rẻ”.

Lấn cả vào vùng biên

Sự hào phóng của tỉnh Quảng Nam khiến InnovGreen “được đằng chân, lân đằng đầu”. Nhận hơn 1.160 ha ở Tây Giang, công ty này mới chỉ trồng rừng trên 40 ha, đang triển khai tiếp 30ha. Dẫu thế InnovGreen Quảng Nam vẫn cố tìm cách “lấn” vào xã biên giới. Trong số diện tích đã được tạm giao và cho thuê trên, đáng nói có Lăng và Atiêng là hai xã có đường biên giới với Lào.

Ông Bríu Liếc - Chủ tịch UBND huyện Tây Giang cho biết vấn đề đảm bảo an ninh quốc phòng trên địa bàn được huyện xác định ngay từ đầu. Chỗ nào nằm trong quy hoạch đất quốc phòng thì tuyệt đối không cho thuê. Chỗ nào đất sản xuất, không ảnh hưởng đến an ninh quốc phòng thì phải có sự giám sát theo quy hoạch.

Tuy nhiên, căn cứ trên bản đồ huyện, cán bộ phòng TN & MT Tây Giang, từ trung tâm hai xã Lăng và Atiêng đến biên giới Việt- Lào nếu tính theo đường chim bay chỉ 9-10km. Trên khoảng cách đó là các diện tích đất được cấp cho dự án của InnovGreen.

Ông Phan Sĩ Hùng - Chi cục trưởng Kiểm lâm Quảng Nam cho rằng trong số các vùng quy hoạch dự kiến cho InnovGreen triển khai dự án được UBND tỉnh Quảng Nam thỏa thuận (tại công văn 2440/UBND-KTN ngày 8-7-2008), không có hécta nào ở xã Atiêng. Nhưng tại báo cáo 120/BC-UBND ngày 26-11-2009 của UBND huyện Tây Giang, vùng quy hoạch của InnovGreen có thêm xã Atiêng phải dành 91,88 ha cho công ty này thuê.

Ông Hùng đã kiến nghị Sở NN&PTNT và UBND huyện Tây Giang “không đưa diện tích tại xã Atiêng chưa được UBND tỉnh thoả thuận vào vùng dự án trồng rừng cho Cty InnovGreen Quảng Nam”.

Để xử lý tình huống này, ngày 21-1-2010, UBND tỉnh Quảng Nam ban hành quyết định thu hồi 79 ha ở xã biên giới Atiêng để cho InnovGreen thuê. Chưa đầy 10 ngày sau, tỉnh tiếp tục có công văn “thống nhất bổ sung thêm phần diện tích 91,88 ha thuộc xã Atiêng vào vùng dự án trồng rừng của Cty InnovGreen”. Như vậy, hiện InnovGreen đã được giao đến 170 ha đất ở xã biên giới Atiêng.