Tràn lan thuốc "độc" tăng trọng trẻ em

Hiện ở một số tỉnh ĐBSCL nhiều bà mẹ mách nhau mua một loại thuốc siro chỉ toàn tiếng Trung Quốc để cho trẻ uống nhằm tăng trọng lượng. Tiếp xúc với chúng tôi, nhiều thầy cô giáo Trường THPT Ngọc Tố (xã Ngọc Đông, H.Mỹ Xuyên, tỉnh Sóc Trăng) cho biết ở địa phương này có rất nhiều phụ huynh tìm mua loại thuốc tăng trọng cho trẻ  uống dù thuốc chỉ in toàn tiếng Trung Quốc. Nhiều bà mẹ rủ nhau mua, vì thuốc rẻ tiền (30.000 đồng/hộp 10 ống), với mong muốn trẻ nhanh tăng cân. Giáo viên N. (Trường THPT Ngọc Tố) cho biết chị và một số cô giáo ra tiệm thuốc bắc L.H.Đ (TP.Sóc Trăng) để mua. Hộp thuốc bán ở khu vực ĐBSCL mặt trước có in hình 2 đứa trẻ, mặt sau có 6 đứa trẻ. Mỗi hộp có 10 lọ, mỗi lọ chứa 10 ml dung dịch màu giống như mật ong, có vị ngọt. Chủ tiệm thuốc D.N.Đ (TP.Bạc Liêu, tỉnh Bạc Liêu) - nơi có bán loại thuốc tăng trọng trẻ em - cho biết thuốc được mua từ TP.HCM về bán lẻ với giá 36.000 đồng/hộp.

Không chỉ ở các tỉnh ĐBSCL, khảo sát tại TP.HCM, chúng tôi ghi nhận hiện thuốc tăng trọng trẻ em nói trên được bán rất nhiều ở các nhà thuốc đông dược, nhất là khu vực Q.5. Các quầy thuốc trên những tuyến đường Hải Thượng Lãn Ông, Lương Nhữ Học, Triệu Quang Phục… đều có bán siro tăng trọng cho trẻ, thuốc không tem nhập khẩu, không hướng dẫn sử dụng tiếng Việt, không số đăng ký, không số visa… Đáng chú ý là thuốc tăng trọng rất đa dạng về sản phẩm, hình thức; kích thước hộp tuy gần giống nhau, nhưng khác nhau về màu sắc, nhãn mác, hình em bé, nhưng tất cả đều 30.000 đồng/hộp (kể cả hộp 10 lọ hay 12 lọ). Tất cả từ vỏ hộp đến hướng dẫn đều chỉ có tiếng Trung Quốc. Người bán giới thiệu uống khoảng 3 hộp mới có tác dụng tăng cân, dùng cho trẻ trên 1 tuổi… Một nhà thuốc trên đường Hải Thượng Lãn Ông (Q.5) giới thiệu một loại hộp khác cũng tăng cân cho trẻ, nhưng mỗi hộp 12 lọ, giá cũng 30.000 đồng/hộp. Một dược sĩ tại TP.HCM sau khi xem hộp thuốc chúng tôi đưa, nói: “Với giá 30.000 đồng, tiền làm bao bì, chai lọ chưa đủ nói gì đến thuốc. Không biết thành phần là những gì mà giá bèo quá?”.

Dịch tờ hướng dẫn chữ Trung Quốc từ hộp thuốc bán tại TP.HCM, chúng tôi thấy ghi: Thuốc Phì Nhi Khẩu Phú Dịch, do Công ty TNHH dược phẩm Phi Vân Hoàng Thạch sản xuất. Công dụng trị bệnh chính là bổ tỳ tiêu cơm, dùng cho những trẻ nhỏ có tỳ vị suy yếu, cơ thể hao gầy, kém ăn... Uống ngày ba lần, mỗi lần từ 5-10 ml. Tuy nhiên, cấm dùng với bệnh nhân nhi mắc bệnh đái tháo đường. Thành phần thuốc gồm: sơn dược, hạt khiếm thảo, sơn tra, bạch truật, đậu rang, mạch nha, đường mía… Đặc biệt, hướng dẫn sử dụng bằng tiếng Trung Quốc có ghi: Sau khi dùng thuốc 7 ngày mà bệnh tình không tiến triển thì cần tới bệnh viện chữa trị. Còn loại thuốc mà các bà mẹ ở ĐBSCL mua cho con dùng, bao bì ghi "không phải là thuốc mà là nước yến" do Công ty TNHH bảo kiện Chính Thái Quảng Đông (Trung Quốc) sản xuất. Thành phần được giới thiệu gồm “tổ yến, sơn tra, mạch nha, lòng đỏ trứng gà, nước…, có tác dụng bổ máu, ăn ngon miệng, kích thích ăn uống, hỗ trợ tiêu hóa, năng cao khả năng miễn dịch”.

Ông Trần Phước Thuận - Hội Đông y tỉnh Bạc Liêu - cho biết: “Theo như nội dung ghi trên hộp thuốc mà giáo viên Trường THPT Ngọc Tố mua thì đây là sản phẩm bồi bổ tiểu nhi, ăn ngủ ngon… Thuốc có xuất xứ từ Trung Quốc. Mặc dù không có nhãn mác rõ ràng, nhưng thuốc vẫn được bán tràn lan ở các tiệm thuốc bắc”.

Cần sớm ngăn chặn

Trao đổi với PV, dược sĩ Nguyễn Văn Vĩnh, Trưởng phòng Quản lý dược (Sở Y tế TP.HCM), nói: “Nguyên tắc thuốc nhập khẩu phải có dán tem, có hướng dẫn sử dụng bằng tiếng Việt, có số đăng ký, số visa... Thuốc nào không có những thông tin trên là hàng không rõ nguồn gốc, không rõ thành phần, vì vậy các bà mẹ không được dùng cho trẻ, rất nguy hiểm”. Dược sĩ Vĩnh đề nghị PV cung cấp những nơi bán thuốc nói trên để Thanh tra Sở Y tế đi kiểm tra nhằm ngăn chặn việc bán thuốc không rõ nguồn gốc. Một thầy thuốc đông y ở Q.5, TP.HCM nói: “Những thuốc Trung Quốc không tiếng Việt bán tại VN rất nhiều, đây thường là hàng xách tay, hàng nhập lậu. Đáng sợ nhất là thuốc do các cơ sở, công ty không đàng hoàng bên Trung Quốc gia công rồi tuồn qua VN bán, rất nguy hiểm, nhất là loại dùng cho trẻ em. Cơ quan quản lý cần sớm ngăn chặn”. Tương tự, dược sĩ Ngô Thiên Tùng (TP.HCM) khuyến cáo: “Sợ nhất là thuốc tăng cân không rõ nguồn gốc, vì dễ bị pha chế thuốc tây corticoid - nhằm giúp thèm ăn và tăng cân giả tạo, nhưng rất hại cho hệ xương, thận, và dạ dày của trẻ”.

Qua phản ánh PV, hôm qua 6/1, Sở Y tế tỉnh Sóc Trăng đã thành lập đoàn trực tiếp đến Trường THPT Ngọc Tố để xác minh, thu thập thông tin, lấy ý kiến từ các thầy cô giáo và người dân địa phương. Đồng thời lập biên bản tạm giữ hộp thuốc có xuất xứ từ Trung Quốc để làm rõ và lấy mẫu xét nghiệm tác dụng của thuốc.