Ứng dụng kỹ thuật mới chống mù lòa đầu tiên ở Việt Nam

TS Alexey Klovev - Chuyên gia Nga kiểm tra mắt của bệnh nhân Đàm Tú Anh sau khi phẫu thuật . Ảnh: Thái Hà

Bệnh nhân Đàm Tú Anh, 17 tuổi (Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội) bị thoái hóa võng tố giác mạc bẩm sinh, càng lớn khả năng nhìn càng khó hơn, khiến bệnh nhân gần như mù. Một tháng sau khi được các bác sĩ Bệnh viện Mắt quốc tế Việt - Nga thực hiện phẫu thuật chuyển mạch, bệnh nhân đã có thể đeo kính và nhìn được chữ trên bảng ở lớp ngay cả khi ngồi bàn cuối cùng.

Theo nhận định của các chuyên gia, tại Việt Nam tổn thương thần kinh thị giác và võng mạc là nguyên nhân hàng đầu gây suy giảm, thậm chí mù ở các bệnh nhân. Bệnh gặp ở trẻ nhỏ do bẩm sinh, di truyền. Bệnh xuất hiện ở người lớn tuổi do thoái hóa võng mạc (bệnh có thể bắt đầu từ tuổi 35 và có thể gây mù ở 60 – 70 tuổi).

Biểu hiện ban đầu của bệnh rất khó được phát hiện, đôi khi bệnh nhân thấy chói, hơi mờ, thấy một đốm đen hay một cái gì che ngay ở giữa tầm nhìn, khó phân biệt màu sắc và đặc biệt khi nhìn vào các đường thẳng thường thấy bị cong, mờ hoặc uốn vòng... Cơ chế tổn thương chủ yếu của bệnh là rối loạn, suy giảm cung cấp máu và dinh dưỡng cho thần kinh thị giác và võng mạc.

TS Alexey Klovev - Chuyên gia phẫu thuật người Nga (Bệnh viện Mắt quốc tế Việt - Nga) cho biết, phương pháp điều trị chủ yếu của bệnh này là điều trị nội khoa tiêm thuốc nội nhãn, bổ sung dinh dưỡng cho võng mạc. Tuy nhiên, hiệu quả điều trị của phương pháp này thấp, bệnh nhân có thể gặp phải các tác dụng phụ, thậm chí một thiểu số bệnh nhân cũng có thể bị nhiễm trùng mắt, dị ứng.

Kỹ thuật phẫu thuật chuyển mạch và tái tạo tuần hoàn máu đến võng mạc ra đời là một bước đột phát trong điều trị. TS Alexey Klovev cho hay, bác sĩ không tác động trực tiếp vào mắt mà tác động vào hệ động mạch thái dương và hệ động mạch ở sâu làm cho các mạch máu được tái phân bố tập trung nhiều hơn vào hệ động mạch cung cấp máu nuôi dưỡng cho hệ thần kinh thị giác và võng mạc. Mỗi ca chuyển mạch diễn ra trong khoảng 10 - 15 phút/mắt. Sau phẫu thuật hai tiếng bệnh nhân có thể về nhà.

Đây là phát minh quan trọng được áp dụng và đem lại kết quả tốt cho hàng trăm nghìn bệnh nhân trên toàn thế giới trong vòng hơn 20 năm qua.

Phương pháp này được chỉ định cho những bệnh thần kinh thị giác có nguồn gốc do glocom trong trường hợp nhãn áp được điều chỉnh; Thoái hóa hoàng điểm do lão hóa kèm những biến đổi hắc võng mạc tăng sinh thẩm thấu và khô (dạng ướt và khô); Cận trung bình và nặng gây những biến đổi hắc võng mạc trung tâm và ngoại vi; Thoái hóa trung tâm võng mạc Shtargardt và thoái hóa sắc tố ngoại vi võng mạc. Chống chỉ định với những bệnh nhân bị u nội nhãn, mắt đang bị viêm nhiễm, xuất huyết tái phát, có quá trình tiến triển thẩm thấu ở đáy mắt.