|
Chân dung Tống Hiếu Tông Triệu Thận. |
Chuyện kể rằng vào cuối năm
vua Kiến Viêm thứ hai nhà Nam Tống (năm 1129), Kim Tả Phó Nguyên soái là Tông
Duy đánh chiếm Từ Châu, sau đó lại xua quân xuống phía Nam. Quân của Hàn Thế
Trung trấn thủ tại Hoài Dương chỉ mới đánh một trận đã vỡ tan tác, Diêm Thành bị
mất. Quân Kim thừa thế xông lên, đánh thẳng tới khu vực gần Dương Châu do quân
Thiên Trường chốt giữ. Tống Cao Tông, người cả đời chỉ giỏi trốn chạy nay thêm
rối loạn. Sáng sớm ngày mùng 3 tháng 2 năm ấy, sau trận “mây mưa” với thê thiếp,
Tống Cao Tông vẫn say giấc nồng bên phi tử thì bị thuộc hạ gọi dậy để nghe báo
cáo tình hình quân binh khẩn cấp. Viên Nội thị được phái đi do thám tình hình đã
không quản ngại đêm tối quay về cấp báo, Thiên Trường đã bị thất thủ, quân Kim
đang dồn sức tiến đánh Dương Châu. Nghe tin dữ, Triệu Cấu kinh hãi tới nỗi dứt
hẳn cơn buồn ngủ, nhảy khỏi giường rồi vội vàng mặc ngay áo giáp, leo phắt lên
lưng một con chiến mã mà phi thẳng ra ngoài. Theo sát nhà vua lúc này chỉ có
khoảng 5, 6 người, gồm Ngự Doanh đô thống chế Vương Uyên, Nội thị Khang
Lý...
Chính vì trốn chạy trong cơn hoảng loạn mà
Triệu Cấu mất đi khả năng sinh dục bình thường ở người đàn ông. Con trai duy
nhất của ông ta là thái tử Nguyên Ý đã chết sau sự biến Miêu Lưu. Đám con cháu
dòng dõi Thái Tông sau sự biến Tĩnh Khang về cơ bản cũng đã bị quân Kim bắt sạch
đem về phương Bắc. Xuất phát từ những nguyên nhân trên, Triệu Cấu đành quyết
định truyền lại ngôi báu cho hậu duệ của vua Thái Tổ.
Nhưng đám hậu duệ ấy có tới hàng nghìn người.
Tống Cao Tông liền cất công lựa chọn, cuối cùng lựa ra được hai đứa trẻ, một béo
một gầy. Đứa gầy chính là Triệu Thận. Ban đầu, Cao Tông không có cảm tình với vị
hoàng đế tương lai này mà dành phần ưu ái hơn cho đứa trẻ béo. Nếu quả thực như
vậy thì giấc mộng đế vương của
Triệu Thận cũng kết thúc từ đây. Nhưng ngay lúc
ấy, đột nhiên xuất hiện một con mèo.
Triệu Thận lặng thinh, không mảy may cử
động. Riêng cậu bé béo mập kia thì giơ chân đạp con vật, động tác vô cùng thô
lỗ. Từ chỗ có ấn tượng tốt, Tống Cao Tông bỗng tiêu tan mọi cảm tình với cậu ta.
Ông liền giữ
Triệu Thận lại và chăm chút, nuôi dưỡng trong chốn thâm cung.
Lúc này xem chừng
Triệu Thận đã được lựa chọn
để kế vị ngai vàng, nhưng sự thực lại không phải như vậy. Đây mới chỉ là lần
kiểm nghiệm đầu tiên mà thôi. Ông được nuôi dưỡng trong cung gần 20 năm, từ nhỏ
đã được giáo dục rất tốt, lớn lên được phong Công hầu rồi Quận vương, nhưng chưa
bao giờ đường đường chính chính mang danh phận thái tử. Có ba nguyên nhân chủ
yếu dẫn tới điều này:
Trước hết là do Tống Cao Tông còn ôm mộng sinh
quý tử khác. Ngoài việc chạy chữa bốn phương, ông ta ra sức cầu trời khấn phật,
tổ chức các lễ tế vô cùng long trọng, buộc tể tướng là Tần Cối đứng ra làm chủ
lễ cầu tự, bản thân mình thì “trai giới bên trong nội điện”. Ngày nay còn lưu
truyền câu thơ về việc này: “Đêm ngày mong nghĩ sinh quý tử, giữa chốn triều
đình lòng vẫn vấn vương”. Nhưng mọi nỗ lực đều là con số không tròn trĩnh, lâu
dần ông ta cũng đành chấp nhận, nguội lạnh giấc mơ hão huyền.
|
Nhờ 10 trinh nữ tiến cung, Triệu Thận đã đường hoàng nắm giữ ngôi báu. Ảnh minh họa. |
Nguyên nhân thứ hai xuất
phát từ chính tể tướng Tần Cối.
Triệu Thận khá ghét thái độ nhẫn nhục cầu hòa
của họ Tần, trong khi đó, viên tể tướng cũng có phần dè dặt trước năng lực tài
giỏi của Triệu Thận. Hai bên ra sức nghi kỵ lẫn nhau, nên phát sinh mâu thuẫn là
điều dễ hiểu.
Cha đẻ của
Triệu Thận mắc bệnh qua đời, Tần Cối
liền dâng sớ ép uổng
Triệu Thận phải thủ hiếu thờ cha suốt ba năm. Xét trong
hoàn cảnh bấy giờ, khi thân phận hoàng thái tử của Thận chưa được xác định, thì
đòi hỏi kia xem ra không hề quá quắt. Nhưng thực chất, Tần Cối muốn nhân chuyện
này để truất bỏ thân phận của đối phương. Chỉ có điều, Tống Cao Tông lại không
nghe theo Tần Cối mà phụ bạc với Thận. Hết ba năm thủ hiếu,
Triệu Thận tiếp tục
được trở lại cung. Về sau, khi Tần Cối lâm bênh nặng, chính
Triệu Thận biết tin
đã kịp thời thông báo cho Tống Cao Tông để vua đích thân tới tướng phủ thăm hỏi,
đập nát ý đồ đưa con trai lên làm tể tướng của Tần Cối và đám tay chân.
Nguyên nhân cuối cùng là do mẹ đẻ của vua Tống
Cao Tông, tức Vĩ thái hậu. Không dành tình cảm cho Triệu Thận, Vĩ thị tỏ ra ưu
ái Triệu Trác, một đứa trẻ khác cũng được nuôi dạy trong cung. Biết điều này,
Tống Cao Tông đương nhiên cũng dao động lập trường. Mãi tới khi thái hậu qua
đời, vua bèn nghĩ ra một diệu kế: đem tặng cho hai “ứng viên” mỗi người mười mỹ
nữ tuyệt thế giai nhân, hơn nữa đều là trinh nữ để thử thách. Chiêu này quả “độc
nhất vô nhị”. Cả
Triệu Thận lẫn Triệu Trác đang ở độ tuổi thanh niên trai tráng,
“sinh long hoạt hổ”, nên chuyện kiềm chế dục vọng trước dàn mỹ nhân hôi hổi xuân
thì quả thực khó khăn.
Sau một thời gian, Tống Cao Tông triệu hồi 20
mỹ nữ đồng trinh ấy, rồi lệnh cho kiểm tra kỹ lưỡng một lượt. Sự thực đã rõ như
ban ngày, mười người đẹp đem tặng cho Triệu Trác đã thành đàn bà từ lâu, mười cô
của
Triệu Thận hãy còn trinh nguyên. Căn nguyên của chuyện này phải kể đến công
lao to lớn của Sử Hạo – thầy giáo của Triệu Thận. Chính ông đã khuyên nhủ học
trò nên kiềm chế ham muốn phàm tục mà nuôi chí lớn. Cũng nhờ thử thách thâm hiểm
này, cuối cùng, Tống Cao Tông đã quyết định lập
Triệu Thận làm hoàng thái
tử.
Tới năm 1162, Tống Cao Tông thoái vị. Triệu
Thận chính thức nắm giữ ngai vàng, cai quản giang sơn xã tắc. Ông chính là Tống
Hiếu Tông, vị hoàng đế có nhiều công trạng thời Nam Tống. Miếu hiệu Hiếu Tông
của vị vua này mang ý nghĩa là “vị tổ tiên biết giữ trách nhiệm và bổn phận”.
Trong suốt 27 năm trị vì của mình, ông đã sử dụng ba niên hiệu: Long Hưng (1163
- 1164), Càn Đạo (1165 - 1173) và Thuần Hy (1174 - 1189).