Dự án chống sạt lở bờ kênh Thanh Đa: “Bất nhất” trong đền bù, giải tỏa

• Không công bằng?

Theo phản ánh của nhiều hộ dân, hiện nay phương án đền bù có nhiều vấn đề không rõ ràng. Chị Lưu Mai Trâm ở số 7/9B cho biết: “Nhà tôi mua lại từ người khác bằng giấy tờ sang tay trước năm 2001, nhưng nguồn gốc nhà đất được chủ cũ khai phá, xây dựng từ trước năm 1993, cùng lô đất với các nhà bên cạnh do một chủ sang nhượng lại đã có văn bản xử phạt hành chính của địa phương về vi phạm xây dựng. Thế nhưng, khi áp dụng tính đền bù hỗ trợ di dời thực hiện dự án, gia đình tôi chỉ được đền bù 30% đất ở, trong khi nhà bên cạnh được đền bù 100%. Như vậy, thử hỏi liệu có công bằng?”.

Một đoạn sạt lở tại bán đảo Thanh Đa. Ảnh: KIM NGÂN

Còn bác Đoàn Thị Nhành, nhà số 29 bức xúc: “Nhà đất chúng tôi ở đã có tờ khai năm 1999, hàng năm có đóng thuế nhà đất cho Nhà nước đầy đủ nhưng khi đền bù địa phương nói chúng tôi không có tờ khai 299/TTg nên không đền bù cho tôi 100% đất ở, trong khi tờ khai 299/TTg chẳng thấy địa phương thông báo gì cho chúng tôi biết để kê khai. Việc Nhà nước thu hồi đất để thực hiện dự án công trình công cộng chúng tôi hoàn toàn đồng ý và chấp hành. Tuy nhiên, khi thực hiện đền bù, địa phương lại áp dụng không công bằng nên làm sao chúng tôi chấp nhận được?”.

• Không được bồi thường 100% vì thiếu tờ khai 299/TTg!

Từ những vấn đề nêu trên, trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Văn Quang, Phó Trưởng ban Bồi thường GPMB quận Bình Thạnh, cho biết: Dự án chống sạt lở kênh Thanh Đa đoạn 1.4 thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và giải phóng mặt bằng cho các hộ dân trong ranh giải tỏa theo phương án bồi thường số 118/PABT-UBND ngày 1-4-2011 đã được Chủ tịch UBND quận Bình Thạnh phê duyệt tại Quyết định số 5516/QĐ-UBND ngày 19-4-2011.

Cụ thể, việc xác định các loại đất, thời điểm sử dụng đất, thời điểm thay đổi mục đích sử dụng đất, thời điểm tạo lập nhà, công trình để làm căn cứ tính bồi thường, hỗ trợ về đất, UBND quận Bình Thạnh dựa vào các tài liệu như: Tài liệu 299/TTg của Thủ tướng Chính phủ năm 1982 - 1984; bản đồ địa chính quy đo vẽ năm 2002; các tài liệu lưu trữ, xác minh của phòng TN-MT quận, UBND phường 27 và các giấy tờ do hộ dân cung cấp. Do đó, những trường hợp được bồi thường 100% đơn giá đất ở là những trường hợp có nguồn gốc đất do cá nhân đăng ký sử dụng đất theo tài liệu 299/TTg (đất thổ, đất rau, ao…), chuyển mục đích sử dụng đất làm nhà ở từ trước ngày 15-10-1993 hoặc từ sau 15-10-1993 đến trước ngày 22-4-2002 và sử dụng liên tục đến nay, áp dụng theo điều 8 và 15 của phương án bồi thường.

Các trường hợp được hỗ trợ 20% - 30% đơn giá đất ở là những trường hợp có nguồn gốc lấn chiếm đất hoặc do lấn chiếm kênh, sông, rạch theo tài liệu 299/TTg và bản đồ ĐCCQ phường 27 làm nhà ở từ trước 15-10-1993 (được hỗ trợ 30% đơn giá đất ở) hoặc từ ngày 15-10-1993 đến trước ngày 22-4-2002 (được hỗ trợ 20% đơn giá đất ở) áp dụng theo Điều 16 (đối với trường hợp lấn chiếm đất do phường đăng ký) và Điều 25 (đối với trường hợp lấn chiếm sông, kênh, rạch) của phương án bồi thường.

Trong khi đó, luật sư Nguyễn Văn Trận, Công ty luật TNHH Phú Thọ thuộc Đoàn Luật sư TPHCM, cho rằng: Theo quy định của Luật Đất đai về chế độ bồi thường, tái định cư cho người có đất bị thu hồi thực hiện các dự án công trình công cộng thì nhà đất của người dân được sử dụng ổn định trước ngày 15-10-1993, không tranh chấp và có nghĩa vụ đóng thuế hàng năm cho Nhà nước, khi thu hồi sẽ được bồi thường 100% đơn giá đất theo quy định.

Do đó, việc chính quyền địa phương cho rằng đất người dân không có tờ khai 299/TTg nên không được hưởng bồi thường 100% là không đúng. Vì tờ khai 299/TTg chỉ là một trong những cơ sở để xác định thời điểm nhà đất của người dân có từ khi nào. Trong khi đó, các trường hợp nhà dân ở dự án sạt lở kênh Thanh Đa đoạn 1.4 có nguồn gốc đất tạo lập trước 15-10-1993, có tờ kê khai nhà đất năm 1999, sử dụng ổn định trong thời gian dài, nhất là có giấy xử phạt vi phạm hành chính về xây dựng… là đủ điều kiện để được hưởng chế độ bồi thường theo quy định.

Từ những vấn đề nêu trên, thiết nghĩ để công tác GPMB được triển khai nhanh chóng, chính quyền địa phương cần họp dân, công bố những thông tin giấy tờ liên quan đến công tác đền bù cũng như giấy tờ của các hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án để người dân giám sát đối chiếu, tránh xảy ra tình trạng khiếu nại kéo dài làm chậm tiến độ thực hiện dự án.