Dự báo bão

Sai số đến 24 giờ cho việc dự báo một cơn bão không quá phức tạp như bão số 8 thì không còn là “dự báo” nữa mà là một sự hời hợt và thiếu trách nhiệm trước một việc mà ai cũng biết sẽ quyết định đến sự an nguy của hàng triệu người trong vùng ảnh hưởng của bão.

Hậu quả của việc dự báo quá thiếu chính xác về cơn bão số 8 vừa qua không lớn, song nó phản ảnh một sự lặp lại về những sai số đáng trách trong nhiều năm qua chung quanh công tác dự báo bão của các đài khí tượng từ cấp quốc gia đến các đài khu vực.

Chắc mọi người còn nhớ cơn bão Chanchu vào mùa hè năm 2006 mà Việt Nam gọi là bão số 1. Hàng chục ngư dân ở Quảng Nam và Quảng Ngãi đã phải bỏ mạng giữa biển khơi, một phần là do công tác dự báo về cơn bão này quá thiếu chính xác. Bão Chanchu không đổ bộ vào đất liền nhưng thiệt hại về nhân mạng thì vô cùng to lớn. Thay vì cho tàu chạy đến những nơi mà bão sẽ không quét qua, hàng trăm tàu thuyền của ngư dân lại chạy “trước mặt bão” để rồi bị chính cơn bão ấy nhấn chìm.

Tương tự, bão số 9 hồi tháng 9.2009 được gọi là siêu bão nhưng Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn T.Ư, một lần nữa lại dự báo sai. Lần ấy, Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải, Trưởng ban Phòng chống lụt bão và tìm kiếm cứu nạn T.Ư đã tức tốc bay vô Đà Nẵng để thành lập “Bộ Chỉ huy tiền phương phòng chống bão” vì Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn T.Ư thông báo là bão sẽ đổ bộ vào bắc Đà Nẵng và nam Thừa Thiên-Huế. Khi Phó thủ tướng đội mưa ra đến Huế thì bão đã ập vào Quảng Ngãi tự bao giờ! Chưa hết, bão càn quét tơi bời khu vực bắc Quảng Ngãi và nam Quảng Nam suốt buổi sáng nhưng bản tin dự báo thời tiết của VTV buổi trưa hôm đó (lấy nguồn từ Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn T.Ư) lại thông báo “đêm nay, bão số 9 sẽ đổ bộ vào khu vực bắc Quảng Ngãi”, trong khi bão đã “chạy” sang tận vùng đông bắc Campuchia!

Những tưởng tình trạng “bão một đường, dự báo một nẻo” như thế đã được chấm dứt thì việc dự báo bão số 8 mới đây lặp lại y chang. Hàng ngàn học sinh của TP.Đà Nẵng đã ở nhà “đón nắng ấm” ngay trong ngày 19 - ngày mà “nhà” khí tượng dự báo là bão sẽ ập vô Đà Nẵng. Lý giải chuyện sai số không đáng có này, các nhà quản lý của khí tượng thủy văn nói rằng, bão số 8 không lọt vào “bộ nhớ” của các đài khí tượng quốc tế nên không có điều kiện để tham khảo!

Mùa mưa bão ở miền Trung năm nay mới chỉ bắt đầu. Nếu tiếp tục dự báo sai như bão số 8 vừa qua thì hậu quả sẽ không thể nào đong đếm được.