Cơ hội kiếm tiền từ “thần dược” chùm ngây

>> Bão Yagi khiến 14 người tử vong, 220 người bị thương, 7.390 nhà hư hỏng >> Công nhận cây di sản Việt Nam tại từ đường dòng họ Lê Tước >> Chủ tịch tỉnh Bình Định chỉ đạo điều tra vụ chặt phá gần 6ha rừng tự nhiên >> VACNE trao Bằng công nhận Cây Di sản Việt Nam và tư vấn cho VQG Xuân Sơn về giải pháp Bảo tồn Đa dạng sinh học bền vững >> Vì sao Bệnh viện Chợ Rẫy, Từ Dũ "thoát" bị xử phạt vi phạm môi trường?

Việc chiết xuất tinh chất của cây chùm ngây để xuất khẩu đang mở ra cơ hội làm giàu cho người dân (mô hình trồng chùm ngây tại xã Thượng Mỗ).

Không thua “thần dược”

Cây chùm ngây có tên khoa học là “Moringa oleifera”, là cây thân gỗ, mọc hoang dã ở nhiều nơi trên cả nước, nhưng nhiều nhất là các tỉnh Bắc và Bắc Trung Bộ. Chùm ngây có thể giâm cành hoặc hạt, ưa sáng, khí hậu nóng, ẩm, trước đây người dân hay trồng làm hàng rào, cây cho trầu không leo… Thời gian gần đây, chùm ngây được nhiều người lùng mua vì có nhiều công dụng chẳng kém gì “thần dược”.

Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, lá và hoa chùm ngây là 2 bộ phận chứa lượng vitamin C cao gấp 7 lần lượng vitamin C có trong quả cam; gấp 4 lần vitamin A có trong cà rốt; gấp 4 lần lượng canxi và 2 lần lượng protein của sữa; hơn 3 lần lượng potassium, kali của chuối… Ở nước ta, những thập niên 70 – 80, cây chùm ngây đã được sử dụng trong các bài thuốc Nam và gần đây, lá và hoa của nó đã được người dân sử dụng làm rau ăn, song chưa trở thành cây hàng hóa.

Bà Hoàng Hải – Giám đốc Công ty TNHH Nông Sinh (Hà Nội), người đã có nhiều năm nghiên cứu về cây chùm ngây cho biết: “Rễ, thân, lá, hoa của chùm ngây đều có tác dụng rất tốt cho con người. Lá, hoa có thể nấu canh, xào thịt trâu, bò rất ngon và có tác dụng kích thích tiêu hóa, lợi tiểu, trị sỏi thận, thấp khớp, cổ trướng, kích thích tim và tuần hoàn. Trái chùm ngây có tác dụng làm tăng dục; vỏ làm thuốc trị xơ tuyến tiền liệt, chống mệt mỏi…”.

Tương tự, khoai nưa cũng là cây hoang dã, thuộc họ ráy, mọc nhiều ở các tỉnh phía Bắc, thân cây, đặc biệt là củ có rất nhiều tinh bột. Bà Hải cho biết, khoai nưa đã được người Nhật Bản sử dụng từ hàng trăm năm nay và tinh bột của nó có trong hầu hết các thực phẩm dùng hàng ngày của họ như mì, phở, bánh kẹo…

“Trong củ khoai nưa Amorpho – phalus Konjac K.Koch có lượng tinh bột rất cao, trong đó thành phần chủ yếu là Konjac – mannan hàm lượng 50%, rất tốt cho sức khỏe, có thể dùng để sản xuất thức ăn cao cấp, thực phẩm chức năng. Việc sử dụng khoai nưa đã giúp người Nhật cải thiện chiều cao và là nước có tuổi thọ trung bình cao nhất thế giới” – bà Hải nói.

Cơ hội làm giàu cho nông dân

Mặc dù cây chùm ngây và khoai nưa có giá trị dinh dưỡng cao như vậy, song ở nước ta chùm ngây cũng mới được trồng rải rác ở Bắc Giang, Hưng Yên, Vĩnh Phúc… với diện tích nhỏ lẻ, để làm rau ăn là chính vì chưa có đầu ra. Còn khoai nưa thì chủ yếu mọc hoang dại, chỉ một số đồng bào Dao ở Điện Biên, Lai Châu là hay sử dụng củ, cây để ăn.

Bà Hải cho biết, sở dĩ bà chọn cây chùm ngây và khoai nưa để phát triển kinh doanh vì 2 loại cây này có giá trị dinh dưỡng cao, dễ trồng, không cần nhiều đất (cây khoai nưa có thể trồng xen trong rừng); tinh bột của chùm ngây sấy khô, nghiền nhỏ, trộn với tinh bột củ khoai nưa để làm mì, phở, bánh có giá trị dinh dưỡng rất cao, có thể làm thức ăn cao cấp, thực phẩm chức năng.

“Tháng 2.2014, tôi đã xây dựng Dự án “Sản xuất giống cây trồng và chế biến nông sản phục vụ xuất khẩu” và đã được UBND huyện Đan Phượng (Hà Nội) cấp hơn 7.500m2 đất tại xã Thượng Mỗ. Hiện tôi đang sản xuất giống chùm ngây, khoai nưa để cung cấp cho bà con trồng, đồng thời sẽ mua lại sản phẩm để chiết xuất rồi xuất khẩu đi Nhật” - bà Hải thông tin.

Được biết, công ty của bà Hải đang có 3ha khoai nưa thử nghiệm tại xã Pá Khoang, Mường Phăng và Thanh Luông (huyện Điện Biên, Điện Biên) và cây chùm ngây cũng đang được trồng tại xã Thượng Mỗ (huyện Đan Phượng) và Bắc Giang với tổng diện tích hơn 1ha.

Điều đáng mừng là vừa qua, phía bạn hàng Nhật Bản đã sang tận nơi kiểm tra chất lượng chùm ngây, khoai nưa, với kết quả rất khả quan. “Chúng tôi đang nỗ lực xây dựng và phát triển cây chùm ngây, khoai nưa thành mặt hàng xuất khẩu. Điều này rất có ý nghĩa với nông dân, đặc biệt là nông dân miền núi, vì ngoài tạo công ăn việc làm cho bà con, nó còn phát huy tiềm năng đất đai khi trồng xen trong rừng” – bà Hải chia sẻ.

Anh Vừa A Thể, bản Lọong Luông, xã Pá Khoang - một người tham gia trồng khoai nưa vui vẻ cho hay: “Đất mình có nhiều lắm, trước đây mình trồng cây dong riềng, nhưng 2 năm nay dong riềng rẻ nên chẳng buồn làm nữa. Cây khoai nưa mọc ở đất mình lâu rồi, nhưng không ai mua, nay có người đầu tư giống, dạy kỹ thuật cho trồng, bao đảm đầu ra, bản mình có cơ hội đổi đời rồi”.