Kỷ lục gia đình có 10 người nhiễm HIV

Trong mỗi cái khoảng thời gian tính bằng năm giời chưa gặp lại, thú thật, trong tôi luôn băn khoăn tự hỏi: chả biết cô bé có còn sống nữa hay không? Không ngờ cô cứ sống mãi, rồi lại còn dũng cảm làm được nhiều việc rất khả kính.  

21 tuổi, góa chồng, bị HIV, con trai chết khi mới bốn tuổi đầu vì HIV, bị nhà chồng đuổi ra khỏi nhà, Thành chôn lấp đau thương vào một góc, nỗ lực dốc cạn cái sức tàn của mình cho cộng đồng những người có HIV.

Tôi và anh em nhà báo từng tham gia vận động người ta đem dăm bảy chục triệu cho Thành và gia đình bớt nhục nhằn trong cuộc chiến kiểu gì cũng bại trận với quả cầu gai mang tên AIDS.

Mỗi lần gặp, là một lần nghe đại gia đình Thành ra sức cảm ơn, ra sức “chúng em là bố mẹ cháu thật nhưng các bác mới là người đã tái sinh ra cháu nhà em một lần nữa”, rồi cả xóm cả làng, cả chục người đàn bà góa có HIV (chồng đều bị AIDS, đã chết) cõng con cháu có HIV đến tạ ơn cán bộ.

Tôi đã từng bảo với anh Cửu, bố Thành rằng: “Nếu anh còn cảm ơn và cảm ơn mãi thế, thì lần sau chúng em sẽ không lên thăm nữa đâu”. Nhưng hễ cứ ba chén rượu vào là anh Cửu lại sụt sùi cảm ơn.

Vì sao các nạn nhân HIV ở Tiên Lương cảm ơn chúng tôi nhiều thế? Vì sao, khi mà ở rất nhiều những Hội nghị lớn về phòng chống HIV, người ta vẫn không cho quay phim chụp ảnh người có HIV? Vì sao mà cả những tấm gương đứng dậy “sáng lòa” (được báo chí viết như những người hùng) để tuyên truyền vận động người ta chiến đấu với đại dịch thế kỷ HIV/AIDS vẫn rất khắc nghiệt với các nhà quay phim chụp ảnh có ý định đưa gương mặt họ lên báo chí, truyền hình?…  

Trong khi đó, Thành và những nạn nhân đau đớn của HIV cạnh nhà Thành vẫn hồn nhiên đến gặp nhà báo, tâm sự, cho chụp ảnh quay phim. Thậm chí, Thành còn sẵn sàng làm nhân vật chính trong một bộ phim tài liệu về HIV, mà không ai khác, chính tôi đã đưa đạo diễn Lê Hồng Chương, Giám đốc Hãng phim Tài liệu Khoa học Trung ương lên ở nhà Thành nhiều ngày để thực hiện (sau này bộ phim được giải vàng của Hội Điện ảnh Việt Nam).  

Tôi đã rất nhiều lần đặt những câu hỏi này, khi ngồi với hàng chục người có HIV ở Tiên Lương. Có lần, Thành bế cháu bé Trần Văn Lương (cháu chết vì HIV, khi chỉ 4 tuổi đầu), bảo tôi: “Bác cứ đưa ảnh mẹ con em lên báo. Để thật nhiều người nhìn vào mà tránh HIV. Chứ cái mặt em thì, làng này ai cũng biết rõ, biết em là cái con bé bị ếch vồ (nhiễm HIV/AIDS), có đăng lên báo thì cũng chỉ đến mức bị biết mặt, biết bệnh. Còn ở ngoài cái làng này, thì chả ai biết em, họ đọc, họ xem mặt em, cũng chả ảnh hưởng gì đến em. Em có ra khỏi làng bao giờ đâu”.

Cõng nỗi đau trên lưng 

Thành làm dâu ở nhà ông Trần Văn Sâm. Tôi nghĩ ông Sâm đang giữ kỷ lục đau đớn tầm cỡ xuyên quốc gia, bởi nhà ông có cả thảy chín hoặc 10 người bị nhiễm HIV (số liệu do y tế địa phương và Thành, chủ nhiệm câu lạc bộ Hoa Sim Tím, quản lý, nhóm họp sinh hoạt với các bệnh nhân thường xuyên cung cấp. Đây cũng là số mà Thành cung cấp cho các tổ chức quốc tế liên quan đến HIV, Thành là Cộng tác viên ăn lương của họ).