»

Thứ bảy, 23/11/2024, 09:57:22 AM (GMT+7)

Hà Lan ngàn đời chống ngập bằng vắt nước lấy đất

(09:44:49 AM 22/09/2016)
(Tin Môi Trường) - Chúng ta không đơn lẻ trong cuộc chiến chống ngập lụt. Nhiều nước như Hà Lan, Ý, Nhật, Singpore... rồi gần chúng ta là Thái Lan cũng cam go chống ngập và quan trọng hơn, họ đã ít nhiều thành công.

Kè chắn biển Oosterscheldekering (kè chắn bão đông Schelde) dài hơn 3km, nối liền hai đảo nhỏ tại Hà Lan - Ảnh: readesl
 
Hiện tại, 27% diện tích của Hà Lan thấp hơn mực nước biển và 60% số dân của họ mong manh trước các cơn lũ.
 
Xây kè chắn biển
 
Tại Hà Lan, có tất cả khoảng bảy loại đê, kè chuyên dụng cho biển, sông, hồ, kênh đào, hay loại đê khẩn cấp, đê chống bão… được xây dựng phù hợp tùy vào tính năng sử dụng.
 
Hà Lan có hệ thống đê chắn ở Biển Bắc mang tên công trình bảo vệ Biển Bắc - vốn vẫn được gọi là kỳ quan thứ 8 - gồm hai phần: một mang tên công trình Zuiderzee và một mang tên công trình châu thổ.
 
Công trình Zuiderzee được khởi công năm 1923 vì sau trận bão kinh hoàng năm 1916, Chính phủ Hà Lan phải nghĩ đến việc xây dựng một con đập chắn ở vịnh Zuiderzee - vốn là một cảng nước cạn dài 100km, rộng 50km nhưng chỉ sâu 5m.
 
Bình thường Zuiderzee có nhiều cá và hiền hòa nhưng  khi có bão, nó trở nên hung hãn khiến nhiều con đê bên trong bị vỡ.
 
Phần chính của công trình Zuiderzee mang tên đập kín dài 32km, rộng 100m và cao gần 8m, chắn, không cho nước từ Biển Bắc đi vào Zuiderzee và dần biến nơi này thành một hồ nước ngọt, đặt tên là Ijsselmeer.
 
Không chỉ giải quyết vấn đề chắn nước từ Biển Bắc, công trình Zuiderzee còn giúp người Hà Lan có được hơn 1.500km2 đất trong khu vực Ijsselmeer để xây dựng các thành phố phát triển, hiện đại ngày nay.
 
Hà[-]Lan[-]ngàn[-]đời[-]chống[-]ngập[-]bằng[-]vắt[-]nước[-]lấy[-]đất
Cận cảnh kè Oosterscheldekering - Ảnh: 7wonders.org
 
Trong khi đó, công trình châu thổ phải đến năm 1987 mới hoàn thành, trị giá 7 tỉ USD. Công trình này bao gồm 13 đê, kè lớn nhỏ khác nhau, trong đó Oosterscheldekering (kè chắn bão đông Schelde) là công trình lớn nhất.
 
Phần chính của Oosterscheldekering dài hơn 3km bao gồm 62 cánh cửa thép, mỗi cửa rộng 42m, nặng từ 300-500 tấn, được chống đỡ bằng 65 cột bêtông - mỗi cột cao 35-38,7m và nặng trung bình 18.000 tấn.
 
Bên trên những cánh cửa này là đường bêtông để xe chạy nối liền hai hòn đảo nhỏ. Bình thường những cánh cửa này để mở nhưng khi nước biển dâng cao khi có bão, người ta sẽ đóng các cánh cửa thép này lại.
 
Sở dĩ người Hà Lan cho xây dựng Oosterscheldekering là vì trận bão rất lớn năm 1953 làm 1.800 người thiệt mạng, 72.000 người phải di tản và 10.000 nhà cửa hư hỏng. Khu vực tây nam chưa được bảo vệ của đất nước Hà Lan bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
 
Hà[-]Lan[-]ngàn[-]đời[-]chống[-]ngập[-]bằng[-]vắt[-]nước[-]lấy[-]đất
Kè chắn di động lớn nhất thế giới tại Hà Lan - Ảnh: rotterdamexperience
 
Từ hơn 1.000 năm nay, dân tộc Hà Lan luôn phải đối phó với nước để giữ cho diện tích ít ỏi của mình đủ khô ráo để canh tác. Họ phải làm đồng thời hai công việc, xây đê chắn nước biển và xây kè chắn lũ từ sông.
 
Ngoài ra, trong hệ thống đê - kè của công trình châu thổ, còn phải kể đến kè chắn bão Maeslant, thành phần mới nhất bổ sung vào công trình châu thổ nằm tại Rotterdam. Công trình bao gồm hai cổng, mỗi cổng cao 22m, dài 210m, nặng 6.800 tấn, có thể mở được. Đây cũng là kè chắn di động lớn nhất thế giới.
 
Sống chung với lũ
 
Không chỉ phải đối phó với nước từ Biển Bắc tràn vào, người Hà Lan còn phải đối phó với nước lũ dâng cao do nằm ở châu thổ của ba con sông Rhine, Schelde và Meuse cùng nhiều phụ lưu khác. Tất cả những sông này đổ ra Biển Bắc.
 
Trong suốt nhiều thế kỷ 20, người Hà Lan miệt mài xây kè dọc bờ sông để ngăn nước lũ. Năm 1977, đã có nhiều cảnh báo về sự yếu kém trong hệ thống kè nhưng khi đó chính quyền không thay đổi tư duy bởi vì giải pháp đòi hỏi phải giải tỏa rất nhiều nhà. Và người Hà Lan đã phải gánh chịu hậu quả khi hai trận lụt năm 1993 và 1995 khiến 200.000 dân di tản.
 
Điều này buộc Hà Lan tính tới giải pháp mang tên Lấy chỗ cho nước - Room for the river, tiêu tốn 2,3 tỉ USD, cải tạo 30 điểm “nóng” trên khắp đất nước Hà Lan.
 
Hà[-]Lan[-]ngàn[-]đời[-]chống[-]ngập[-]bằng[-]vắt[-]nước[-]lấy[-]đất
Mô hình một công trình thuộc dự án Room for River, trong đó người ta đào con kênh song song dòng sông, biến doi đất trở thành một hòn đảo - Ảnh: roomforriver
 
Có nhiều giải pháp trong chương trình Lấy chỗ cho nước và các chuyên gia sẽ linh động sử dụng giải pháp nào cho từng địa điểm cụ thể nhưng chung quy đều là tạo thêm không gian cho nước lũ chảy nhanh ra biển.
 
Các giải pháp này bao gồm: nạo vét lòng sông, nạo vét bờ sông, dời đê ra xa bờ sông, mở thêm đường kênh song song sông, gỡ bỏ những vật cản nước chảy, tăng hoặc giảm chiều cao đê, gia cố đê, đặt trạm bơm…
 
Đơn cử công trình tại sông Bersche Maas bao gồm xây tám khu vực đất gò cao, cào đi 500.000m khối đất để giảm chiều cao của 6km đê bên một bờ sông, nạo vét 5,5ha cát đã giúp mực nước tại đây giảm 27cm.
 
Còn tại thành phố Nijmegen và Lent, người ta đã đào một con kênh ở doi đất nhô ra sông, biến vùng đất này thành một hòn đảo. Tổng cộng, người ta phải nạo vét và di dời 5 triệu m3 cát, đất sét để tạo thêm một dòng chảy phụ cho sông Waal. Kết quả mực nước khi có lũ giảm 35cm.
 
Tương tự, các công trình khác đều giúp mực nước sông giảm từ 30-70cm khi có lũ.

Mô hình này của Hà Lan được đánh giá rất cao và truyền thông Anh, Mỹ, Singapore… kêu gọi chính phủ hãy nhìn vào tấm gương thành công của chương trình này.

Theo TTO
TÁI CHẾ ĐƠN GIẢN THẾ

Gửi ý kiến bạn đọc về: Hà Lan ngàn đời chống ngập bằng vắt nước lấy đất

* *
*
*
Chọn file
(File: .Zip - 2M)
(Tin Môi Trường hoan nghênh các ý kiến đóng góp của bạn đọc cho bài viết. Các thảo luận sẽ được xem xét trước khi đăng tải. Tin Môi Trường giữ quyền từ chối những lời lẽ xúc phạm cá nhân, tổ chức; lời lẽ trái thuần phong mỹ tục, vi phạm pháp luật. Bạn đọc thảo luận bằng tiếng Việt có dấu. Ý kiến không nhất thiết thể hiện quan điểm của Tin Môi Trường. Cám ơn sự đóng góp và hợp tác của các bạn)
 SHIP TRUNG VIỆT
Không xả rác
VACNECPECO
 Cây Dã Hương hơn 1000 năm tuổi - điểm đến hấp dẫn ở Bắc Giang

Cây Dã Hương hơn 1000 năm tuổi - điểm đến hấp dẫn ở Bắc Giang Tin ảnh

(Tin Môi Trường) - Cây Dã Hương hơn 1000 năm tuổi tại thôn Giữa, xã Tiên Lục, huyện Lạng Giang, tỉnh Bắc Giang là một báu vật thiên nhiên quý hiếm, đang được bảo tồn trên vùng đất giàu truyền thống cách mạng này. Đây là điểm du lịch sinh thái hấp dẫn thu hút du khách từ nhiều tỉnh, thành tới thăm quan.

Tin Môi Trường
 Phát hiện vỏ cây hấp thụ khí metan, có thể giúp chống biến đổi khí hậu

Phát hiện vỏ cây hấp thụ khí metan, có thể giúp chống biến đổi khí hậu

(Tin Môi Trường) - Lần đầu tiên một nghiên cứu chứng minh được vỏ cây trong các khu rừng trên thế giới đang hấp thụ khí metan, một khám phá có ý nghĩa to lớn trong việc giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu.

VACNE 30 năm
 Vì sao 21/6/2024 là ngày đặc biệt nhất trong vòng 228 năm qua?

Vì sao 21/6/2024 là ngày đặc biệt nhất trong vòng 228 năm qua?

(Tin Môi Trường) - Chỉ ít giờ nữa, chúng ta sẽ chính thức bước sang ngày 21/6, nhưng ít ai biết được rằng 21/6 năm nay sẽ là ngày đặc biệt nhất trong vòng 228 năm qua.

Hội BVTN&MT Việt Nam
KHÔNG XẢ RÁC BỪA BÃI