Phụ gia biến nước lã thành thức ăn "ngon"

Chiều 16/12, chuẩn bị cho đám tiệc, dự định đãi khách món nước cam thay vì nước ngọt, được bạn giới thiệu quanh chợ Kim Biên có bán bột cam pha với nước rất tiện và rẻ, anh Tân quê ở Long An tìm đến. Vừa thấy khách, các chủ quầy hóa chất phẩm màu trên đường Trịnh Hoài Đức, cạnh chợ hóa chất Kim Biên đã gọi và giới thiệu.

Nhanh tay hơn cả, một thanh niên mặc quần đùi lôi khách kéo vào quầy và lấy ra hàng chục bao nhựa có chứa đủ loại hương liệu từ cam, dâu, táo, nho, chanh cho đến hương cà phê, hương sôcôla.

Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến thị sát tình hình buôn bán phụ gia thực phẩm tại chợ Kim Biên. Ảnh: Trung Hào

"Hàng ngoại đấy, an toàn lắm. Chỉ cần hơn trăm nghìn đồng hương liệu, đường hóa học pha mang về pha với nước là anh có ngay nước trái cây đãi khách", người này nói. Tuy nhiên khi anh Tân hỏi hàng ngoại là nước nào sản xuất, người bán lại lơ đi.

Bị khách chê nước phở không đậm đà, bà Liên nhà ở quận Phú Nhuận tìm đến chợ Kim Biên, mua hương liệu hỗ trợ cho công thức đang có. Vừa đến đầu chợ, chưa kịp bước vào trong, vị khách đã được các chủ cửa hiệu kinh doanh hóa chất, phẩm màu ven chợ mời chào. "Nấu phở phải không, có ngay đây, chỉ cần vài thìa thôi là thơm lừng ngay", vừa nói một chủ cửa hàng vừa kê sát vào mũi khách bọc hương liệu có ghi "phở bò" bên ngoài.

Chủ cửa hàng còn giới thiệu, so với nước hầm xương hoặc các công thức tạo mùi truyền thống, dung dịch tổng hợp của cửa hàng rẻ hơn rất nhiều. Giá của một kg hương liệu bò chưa đến 400 nghìn đồng nhưng mỗi lần nấu chỉ cần bỏ một ít là đủ, nên có thể pha cho ước tính lên đến hàng nghìn lít nước lã.

Tình hình mua bán sôi động diễn ra tại các con đường xung quanh chợ hóa chất Kim Biên, như Trịnh Hoài Đức, Phùng Hưng, Hải Thượng Lãn Ông... Ở đây, vài chục cửa hàng lớn nhỏ san sát chất đầy thùng, can, bao ni lông chứa đủ loại bột hoặc nước ghi chú rõ "hương cam, táo, mơ, dâu, đậu nành, cà phê, hương phở, hương bún bò, lẩu", hầu hết không có nhãn mác.

"Mua gì cũng có, muốn pha chế món gì người bán giới thiệu luôn. Còn nguồn gốc sản phẩm thì hên xui. Cũng có loại có nhãn, nhưng hầu hết là hàng can, hàng thùng được sang chiết ra túi nhỏ. Giá loại không nhãn mác thường rẻ hơn những loại có bao bịch bán trong chợ", anh Hải, người từng giúp việc cho một hộ kinh doanh phẩm màu tại khu vực này nói.

Cũng theo anh Hải, khách hàng thân thiết của các loại hương liệu tạo mùi thường là các cơ sở sản xuất thực phẩm theo dạng thủ công hoặc làm theo mùa. "Đắt hàng nhất là hương liệu làm các loại thức ăn cần mùi vị như bò viên, chả cá, nước ép quả. Nếu không dùng hóa chất, hương liệu, phẩm màu thì không còn lãi và thức ăn không thơm ngon", anh này nói.

Nhiều loại hóa chất công nghiệp được bán cùng phụ gia thực phẩm tại khu vực chung quanh chợ Kim Biên. Ảnh: Trung Hào

Trao đổi với PV, bà Lưu Thị Kim Nhung, Trưởng ban quản lý chợ Kim Biên cho biết, những cửa hàng kinh doanh nhỏ lẻ năm quanh chợ đã có mặt từ hơn chục năm nay nhằm "ăn theo" chợ hóa chất Kim Biên. "Quyền quản lý các hộ này thuộc chính quyền địa phương chứ không phải của chúng tôi", bà Nhung nói.

Theo ông Phạm Kim Bình, phó chánh thanh tra Sở Y tế TP HCM, thực tế kiểm tra cho thấy, cả những hộ kinh doanh trong và ngoài chợ đều có sai phạm.

"Nhiều nhất là sang chiết phụ gia thực phẩm không đúng quy định. Nhiều hương liệu được chiết từ thùng to ra thùng nhỏ, sau đó chưa ghi rõ nhãn mác, nguồn gốc, hạn sử dụng, một số hộ kinh doanh lẫn lộn cả hóa chất công nghiệp với hóa chất thực phẩm", ông Bình nói.