(Tin Môi Trường) - (Tinmoitruong.vn)- Cuộc họp cấp Bộ trưởng của Ủy hội sông Mê Công (MRC) đã đồng ý chưa đưa ra quyết định về dự án đập Xayaburi, được đề xuất xây tại phía Nam Lào, để thực hiện thêm các nghiên cứu về tác động của dự án gây nhiều tranh cãi này.
Nơi dự kiến xây đập cho dự án thủy điện Xayaburi ở Lào
Bộ trưởng của các nước Cam-pu-chia, Lào, Thái Lan và Việt Nam đã đạt được một sự đồng thuận trong cuộc họp của MRC – một cơ quan đa chính phủ trong đó bao gồm đại diện của bốn nước hạ lưu sông Mê Công.
Các quốc gia này đã đồng ý sẽ tiếp cận chính phủ Nhật Bản và các đối tác phát triển quốc tế để tiến hành thêm các nghiên cứu về quản lý bền vững sông Mê Công, bao gồm các tác động của các dự án thủy điện trên dòng chảy chính.
Hiện chưa xác định được thời gian sẽ đưa ra quyết định cuối cùng về dự án đập trên dòng chảy chính – dự án vấp phải nhiều chỉ trích do chưa đưa được các thông tin đầy đủ về tác động của con đập đối với đa dạng sinh học, thủy sản và dòng chảy trầm tích.
“Các quốc gia phía hạ lưu sông Mê Công đã có một bước đi tích cực, thể hiện vai trò quản lý vững vàng đối với một trong những nguồn tài nguyên quan trọng và quý báu nhất khu vực.” Tiến sỹ Jian-hua Meng – Chuyên gia Thủy điện Bền vững WWF cho biết. “Chúng tôi hoan nghênh quyết định của các Bộ trưởng ngày hôm nay về việc tiếp tục nghiên cứu toàn diện vấn đề quản lý bền vững dòng chảy sông Mê Công.”
“Các quốc gia cần phải tận dụng cơ hội này để đánh giá đầy đủ và thích đáng những tác động của dự án đập Xayaburi, sử dụng các biện pháp khoa học và quy trình tham vấn tốt nhất. Các tư vấn quốc tế thực hiện nghiên cứu cần phải sử dụng các phương pháp quốc tế tối ưu chứ không phải bằng các quy trình ngắn và dễ dàng nhất.”
Năm qua, dự án đập Xayaburi phải đối mặt với nhiều chỉ trích ngày càng gia tăng, chủ yếu xoay quanh việc thiếu hụt dữ liệu một cách trầm trọng và sự thất bại trong việc tìm hiểu tác động của con đập, đặc biệt đối với thủy sản và dòng chảy trầm tích.
Tháng Tư năm nay, Ủy ban Liên hợp của Ủy hội sông Mê Công (MRC) đã không đạt được thỏa thuận về dự án đập Xayaburi và đã chuyển giao quyết định cuối cùng lên cấp bộ trưởng.
Một lần nữa quyết định hoãn xây dựng đập Xayaburi đã gửi đi một thông điệp mạnh mẽ: không thể thỏa hiệp với những rủi ro và sự thiếu hụt thông tin trong dự án đập.
“Khi thực hiện bất kỳ một nghiên cứu nào khác, các quốc gia phía hạ lưu sông Mê Công đều phải tham vấn tất cả các bên liên quan, thể hiện sự minh bạch và toàn diện. Bất cứ một khuyến nghị đúng đắn nào cũng cần được thực hiện.” Tiến sỹ Meng nói thêm.
Sông Mê Công chảy dài 4,800km dọc biển Đông và là dòng sông dài nhất tại vùng Đông Nam Á. Hạ lưu sông Mê Công, một trong những dòng chảy cuối cùng trên thế giới chưa bị biến đổi, tạo sinh kế cho hơn 60 triệu người bằng nguồn thủy sản giàu có. Hơn 700 loài cá nước ngọt sinh sống ở khu vực này, 4 trong số đó thuộc 10 loài cá nước ngọt lớn nhất trong đó phải kể đến cá tra dầu, loài cá lớn nhất thế giới và là loài đặc hữu của sông Mê Công, hiện được xếp vào tình trạng nguy cấp
WWF tán thành việc hoãn xây dựng đập trên dòng chảy chính trong 10 năm cho đến khi có đầy đủ thông tin để đánh giá tác động của đập. WWF khuyến nghị các quốc gia hạ lưu sông Mê Công nên xem xét việc xây dựng nhà máy thủy điện trên các phụ lưu của sông Mê Công, nơi dễ tiếp cận và ít rủi ro hơn.