Có lẽ chưa có một ngôi trường nào bị ảnh hưởng bởi ô nhiễm môi trường nghiêm trọng hơn Trường Tiểu học Tịnh Kỳ (thôn An Vĩnh, xã Tịnh Kỳ, Sơn Tịnh, Quảng Ngãi). Chúng tôi bước vào sân trường đã thấy mùi hôi nồng nặc từ phía biển "xộc" vào mũi khiến vài người hắt hơi liên tục. Vào bên trong, thấy các em học sinh lớp 1, lớp 2, lớp 3 đeo khẩu trang khi ngồi nghe giảng bài.
Cô giáo Nguyễn Thị Minh Thủy phân bua: "Cảnh này kéo dài thường xuyên. Hôm nào gió từ phía trong thổi ra biển thì còn dễ thở, còn gió từ biển ùa vào thì phải chịu cảnh này".
"Học sinh ngồi học phải bịt khẩu trang chứ cô giáo giảng bài sử dụng khẩu trang sao được nên đành "lãnh" trọn không khí ô nhiễm", cô giáo Nguyễn Thị Hòa dạy lớp 3 ở trường cho biết.
Các em nghe cô giáo giảng bài phải đeo khẩu trang
Mùi hôi thối quá nên chúng tôi phải đeo khẩu trang đi vòng ra phía sau trường. Trước mắt, toàn rác và rác. Rác từ ngoài mé biển theo sóng tấp vô trải dài đến sát hông trường. Cô giáo Nguyễn Thị Hòa thấy vậy lo ngại nhắc nhở chúng tôi coi chừng đạp phân thải... Rồi vài người trong chúng tôi cũng nôn ọe sau khi "mục sở thị" đống rác sau trường.
Chưa hết, phía trước Trường Tiểu học Tịnh Kỳ là sân đá bóng và nơi họp chợ. Trong giờ các em học, tiếng la hét của người cổ vũ bóng đá, tiếng đá bóng bình bịch, tiếng mặc cả, xôn xao ở chợ... át cả tiếng giáo viên giảng bài.
Cô giáo Trương Thị Tuyết Mai cho hay mùa này không phải mùa cá cơm, chứ đến mùa cá, kẻ bán người mua, rồi xe vận chuyển cá bóp còi inh ỏi nên giảng bài rát cả cổ mà có khi các em có nghe được đâu. Đã vậy trong mùa cá cơm, sân trường còn bị chủ lò hấp cá biến thành nơi phơi cá. Nhỡ mưa bất ngờ thì hành lang của trường trở thành nơi núp mưa của công nhân lao động và thành chỗ chất cá.
Đã vậy, ngôi trường có 3 phòng học này còn xuống cấp trầm trọng. Cửa sổ đã hỏng. Mái ngói đã rệu nhiều chỗ. Học sinh ngồi học trong mùa mưa có nơi bị thấm dột và trường không có công trình vệ sinh, thiếu hệ thống nước sạch.
Cơ sở vật chất như thế nhưng trong buổi sáng là điểm đến của khoảng 90 học sinh và buổi chiều có khoảng 85 học sinh (từ lớp 1 đến lớp 3). Nhiều phụ huynh bức xúc nhưng cũng đành cho con đi học kiếm cái chữ, chứ nơi đó sao gọi "trường cho ra trường". Còn những giáo viên của trường cho biết đã kiến nghị nhiều lần lên cấp trên nhưng rồi mọi việc vẫn như cũ, nên đành phải "sống chung với ô nhiễm" chứ biết làm sao!
Trao đổi về sự ô nhiễm ở Trường Tiểu học Tịnh Kỳ, ông Nguyễn Xí, Phó Chủ tịch UBND xã Tịnh Kỳ, cho biết xã đã xây dựng thêm 4 phòng học ở trường tiểu học trung tâm xã. Bắt đầu khởi công từ tháng 3 và có kế hoạch hoàn thành trong tháng 9/2011 này. Nhưng do trượt giá, công trình xây dựng chậm tiến độ.
Dự kiến đến tháng 11/2011 hoàn thành mới có thể chuyển toàn bộ số học sinh ở Trường tiểu học thôn An Vĩnh đến học tập ổn định. Còn trước mắt, xã đã giao cho đoàn thanh niên ra quân dọn dẹp sạch rác thải ven bãi biển, đến ngày 10-11 trả lại môi trường trong lành cho vùng quê này.
Tất cả những dự định còn ở phía trước, còn hiện giờ, gần 180 học sinh từ lớp 1 đến lớp 3 và đội ngũ giáo viên ở Trường Tiểu học Tịnh Kỳ thuộc thôn An Vĩnh hàng ngày phải đối diện với môi trường ô nhiễm và tiếng ồn.
Lẽ thường, trường học phải xây dựng nơi cao ráo, môi trường phải trong lành. Thế nhưng, môi trường ô nhiễm như thế thì rất ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng dạy và học của thầy và trò trong trường. Đề nghị các ngành chức năng nhanh chóng giải quyết bức xúc đã nêu, không thể để học sinh trong giờ học phải bịt khẩu trang ngồi nghe giảng bài.