Thủy điện xả lũ: Báo trước 10 giờ dân mới chạy kịp

Ông Lê Văn Trúc - Phó chủ tịch thường trực UBND tỉnh Phú Yên khẳng định: “Khi phát hiện sự bất cập trong quy định thời gian thông báo trước 2 giờ xả lũ, tỉnh đã nhiều lần gửi văn bản kiến nghị điều chỉnh, nhưng đến giờ vẫn chưa thấy động tĩnh gì”.

 

Người có kinh nghiệm nhiều năm trong việc chỉ huy chống lũ ở hạ du sông Ba là ông Nguyễn Bá Lộc - nguyên Phó chủ tịch UBND tỉnh, nguyên Trưởng ban Chỉ huy PCLB-TKCN tỉnh Phú Yên.

 

 

Theo ông Lộc, thủy điện Sông Ba Hạ có 2 tổ máy với lưu lượng nước là 400 m3/giây. Trong khi đó, mức nước dâng cao trình là 105m, nên khi nước dâng cao hơn 105m là thủy điện Sông Ba Hạ xả lũ. Bằng kinh nghiệm của mình, ông Lộc phân tích: “Tôi cho rằng tuyệt đối không được xả lũ từ 16 giờ hôm nay đến 6 giờ sáng hôm sau mà phải xả lũ từ 6 - 12 giờ trưa trong ngày, vì nếu xả vào ban đêm thì người dân ở vùng lũ sẽ gặp nguy hiểm. Nếu xả lũ với lưu lượng 10.000 m3/giây đúng vào thời điểm triều cường thì cả TP Tuy Hòa bị ngập”.

 

Theo ông Lộc: “Việc ban hành thời gian thông báo xả lũ trước 2 giờ là bất hợp lý, vì từng lưu vực sông khác nhau, có đoạn thủy điện nằm trên lưu vực sông ngắn thì thời gian thông báo xả lũ khác với thủy điện có lưu vực sông dài hơn”.

 

 

Bà Nguyễn Lan Châu - chuyên gia cao cấp của Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn T.Ư cho biết, trong quá trình xây dựng quy chế vận hành hồ thủy điện Sông Ba Hạ, nhiều ý kiến đã đề nghị các nhà máy thủy điện phải báo trước tối thiểu 6 giờ khi xả lũ để người dân và các cấp chính quyền vùng hạ du triển khai các biện pháp ứng phó. Tuy nhiên, vì dự báo mưa và lũ tại khu vực miền Trung đang là một thách thức lớn đối với ngành khí tượng nước nhà nên cuối cùng đã quyết định các hồ thủy điện này chỉ thông báo trước khi xả lũ tối thiểu là 2 giờ.

 

Theo bà Châu, đúng là chỉ có thể dự báo tương đối chính xác mực nước của hồ thủy điện nêu trên trước 2 giờ, nhưng quy định trước khi xả lũ họ phải xin phép các cơ quan hữu trách nên cũng tiêu tốn ít nhiều thời gian. Trên thủy điện Sông Ba Hạ còn 2 thủy điện nữa và khoảng giữa hồ thủy điện Sông Ba Hạ với các thủy điện kia có địa hình phức tạp, lại gần như không có trạm quan trắc lượng mưa nào nên việc dự báo lượng nước về hồ gặp nhiều khó khăn. 

 

Bà Châu cho biết thêm, các hồ thủy điện ở miền Bắc, theo quy trình, phải thông báo xả lũ trước 6 giờ vì các sông không quá dốc, khoảng cách truyền lũ dài nên thời gian truyền lũ vì thế cũng chậm hơn. Đối với các hồ thủy điện tại miền Trung, trong đó có hồ thủy điện Sông Ba Hạ, chúng ta có thể nới dài thời gian thông báo xả lũ lên hơn 2 giờ nhưng với điều kiện phải có hệ thống trạm quan trắc đủ dày, năng lực dự báo phải được nâng cao hơn nữa.

 

Thứ trưởng Bộ NN-PTNT kiêm Phó trưởng ban Chỉ đạo phòng chống lụt bão T.Ư Đào Xuân Học cho rằng, thông báo trước khi xả lũ hồ thủy điện 2 giờ là tương đối ngắn, nhưng việc có đủ thời gian để triển khai các biện pháp ứng phó hay không cũng còn phụ thuộc vào mức độ xả lũ và diện tích vùng hạ du phải chịu ảnh hưởng. “Theo ý kiến cá nhân tôi, nếu quy định này bộc lộ hạn chế và không còn phù hợp với thực tế thì đề nghị điều chỉnh, việc này hoàn toàn có thể làm được”, ông Học nói.