Liên quan đến việc phát hiện chất nhuộm màu công nghiệp Malachite green trong cốm nếp, ông Nguyễn Việt Cường, Chánh thanh tra Sở Y tế Hà Nội, cho biết chất cấm đó ở dạng bột, người sản xuất thường pha loãng với nước rồi phun đều lên bề mặt để cốm xanh đẹp, đều. Quan sát bằng mắt thường, người mua rất khó phân biệt cốm nhuộm xanh bằng màu từ các lá an toàn với loại cốm “nhuộm” bằng phẩm màu công nghiệp bị cấm.
Cũng theo ông Cường, để chủ động kiểm tra, đảm bảo kiểm soát không để xảy ra các vi phạm tương tự, Sở đã chỉ đạo phòng y tế các quận, huyện chủ động kiểm tra bằng test nhanh để xác định định tính phẩm công nghiệp. Nếu nghi ngờ sẽ niêm phong và gửi mẫu sản phẩm đến phòng xét nghiệm đủ năng lực để khẳng định. Các test này đều đã có sẵn tại phòng y tế các quận, huyện. Tại Q.Cầu Giấy và H.Từ Liêm là nơi tập trung các cơ sở sản xuất cốm, Phòng Y tế khẩn trương yêu cầu 100% các cơ sở cam kết không sử dụng các phụ gia cấm. Cơ quan chức năng sẽ tiến hành hậu kiểm, xử lý nghiêm, đình chỉ sản xuất với các cơ sở vi phạm.
"Riêng với hai cơ sở sản xuất cốm tại phường Dịch Vọng Hậu, Q.Cầu Giấy, chúng tôi đã tái kiểm tra và thấy họ đã khắc phục. Chủ sản xuất đã mua, sử dụng phụ gia thực phẩm an toàn. Trước đó, toàn bộ số cốm đã bị đoàn kiểm tra niêm phong và tiêu hủy", ông Cường nói.
Ông Nguyễn Công Khẩn, Cục trưởng Cục An toàn vệ sinh thực phẩm - Bộ Y tế, cho rằng có thể người sản xuất vi phạm do thiếu hiểu biết. Vì vậy cần có hình thức thông báo để người dân tuyệt đối không vi phạm; đồng thời cần xử lý triệt để trường hợp cố tình vi phạm nhằm tránh ảnh hưởng đến những cơ sở sản xuất cốm tuân thủ quy định an toàn thực phẩm.
Chất độc
Ông Nguyễn Tử Cương, Giám đốc Trung tâm tư vấn chuyển giao công nghệ và dịch vụ thủy sản VN, cho biết Malachite green là chất màu cực kỳ nguy hiểm, chỉ dùng trong công nghiệp. Các nghiên cứu cho thấy nó có thể gây ung thư, đặc biệt ở nữ giới. Chất Malachite green từng được người nuôi cá dùng làm sạch nước để tránh cho cá mắc một số bệnh, nhưng việc đó cũng làm cho cá bị nhiễm chất này. Do tính chất nguy hại của Malachite green với sức khỏe, nó đã bị cấm và kiểm soát rất chặt trong sản xuất thủy sản.
Theo ông Cương, chất Malachite green tồn tại ở phần tỉ đã bị cấm, còn phần triệu (theo kết quả xét nghiệm hàm lượng chất Malachite green là 5,9 mg/kg và 1,5 mg/kg - PV) như phát hiện ở cốm là rất cao. Chất này dùng chủ yếu trong công nghiệp dệt vải, là thuốc nhuộm nhưng người ta phát hiện ra khả năng kháng khuẩn cực mạnh của nó nên đã sử dụng trong trị bệnh, đặc biệt là bệnh ngoài da như nấm, lở loét cho người, gia súc, gia cầm, cá. Đến năm 1988, Cục Thực phẩm dược phẩm của Mỹ tổ chức đánh giá nguy cơ và phát hiện độc; người sử dụng loại thực phẩm nhiễm Malachite green, như thịt của gia súc bệnh có bôi Malachite green, cá sống trong môi trường có sử dụng Malachite green làm sạch nước để phòng bệnh, cũng có thể gián tiếp bị nhiễm chất nguy hại này.
“Dùng Malachite green cho làm đẹp cốm cực kỳ nguy hiểm, nên không chỉ cấm sử dụng mà phạt thật nặng vi phạm”, ông Cương kiến nghị.