Quận 12, TP HCM: Dân gồng mình sống chung với khói bụi

Theo chân sự chỉ dẫn của người chạy xe ôm, chúng tôi như lạc vào một vùng sương đen, mờ mịt cả con đường, khu phố.

Trong một căn nhà nhỏ nằm trong hẻm của ông Sáu Hộ- tổ trưởng tổ 3, khu phố 4 của phường Đông Hưng Thuận, chúng tôi mới ghi nhận được hết sự bức xúc của những người sống tại đây. Ngồi trước cửa nhà để trò chuyện, chúng tôi dễ dàng nhìn thấy được lớp bụi dày, đen kịt ở trên bàn, trên ghế, trên nền nhà.

Ông Sáu Hộ cho biết, mặc dù mỗi ngày lau dọn hoài mà cứ khoảng một tiếng đồng hồ sau thì đâu lại vào đấy. “Mỗi ngày, đến giờ các nhà máy xả khói, họ chỉ biết đóng kín cửa và ngồi trong nhà. Nỗi ám ảnh của các hộ dân ở đây là khi có gió thổi, bụi màu xám đen thổi thẳng vào nhà.”- Ông Sáu Hộ nói thêm.  

Theo như lời kể của ông Sáu Hộ thì, khói và bụi này thường diễn ra vào buổi sáng sớm và vào buổi trưa đến chiều.

Cô Phan Thị Thanh Hiền còn bức xúc hơn khi dẫn chúng tôi vào thăm nhà và chỉ ra làn khói bụi ấy hiển diện trong nhà cô như thế nào. Cô nói rằng công việc chính của cô mỗi ngày là quét dọn nhà cửa mỗi ngày cả chục lần, thế mà bụi đen không bao giờ sạch.

Khi biết có PV Tin môi trường xuất hiện, hơn chục người dân ở đây bắt đầu xuất hiện để bày tỏ sự bức xúc tột độ của mình trong mười mấy năm qua. Họ cho biết rằng, hằng ngày, mở mắt ra là đã phải hít bụi thay vì hít không khí trong lành buổi sáng. Các nhà máy sản xuất chỉ nằm đằng sau nhà dân nên việc ảnh hưởng là khá nặng của các nhà máy chế biến hạt điều, bột cưa và cả nhà máy nhuộm. Ngày nắng thì chịu đựng khói bụi, ngày mưa thì chịu nước dâng “bảy sắc cầu vồng”. Bà Đinh Thị Nhiễu, đại diện dân cho biết: “mỗi khi trời mưa, nước màu xanh đỏ ở dưới cống sôi sùng sục, tràn lang lên đường”.

Đa số người dân tại đây, đặc biệt là người già và trẻ em bị nhiều bệnh liên quan đến đường hô hấp như viêm phế quản, viêm họng và viêm mũi. Cháu của ông Sáu Thu 2 tuổi cũng bị viêm phế quản, thở khò khè và thường xuyên phải đi bệnh viện Nhi Đồng.

Điển hình hơn nữa là nhà của chị Đinh Thị Nhiễu có một cháu 8 tuổi bị viêm họng từ nhỏ đến nay và phải thường xuyên uống thuốc. Nhà chị có con gái mới sinh được hơn 1 tháng nhưng đang lo ngại khói bụi làm ảnh hưởng đến sức khỏe của bé sắp tới. Đa số, các hộ dân có con nhỏ ở đây thường được phụ huynh đưa theo khi đi làm để tránh được khói bụi ban ngày. Người dân ở đây đang rất lo ngại cho tình trạng sức khỏe của mình cũng như con cháu họ.

Người dân ở đây cho biết, họ rất bức xúc khi nhiều lần lên tiếng, làm việc với doanh nghiệp cũng như với chính quyền nhưng mọi việc vẫn đâu vào đấy. Mặc dù nhiều lần dân khu phố đã kéo nhau đến tận các nhà máy nhưng vẫn không được giải quyết. Các cơ quan chức năng từ cấp dưới lên trên đều hứa là sẽ cố gắng giải quyết nhưng rồi… mười mấy năm rồi vẫn thế.

Theo dân phản ảnh thì, tại các cuộc họp khu phố, đây là vấn đề luôn được nói đến và phản ánh lên phường, quận nhưng cấp trên vẫn bảo…chờ. Có lúc, dân kéo nhau “ biểu tình”, khi tình trạng khói bụi lên cao và u ám cả khu dân cư, doanh nghiệp bị phạt hành chính nhưng rồi tình trạng vẫn không được khắc phục.

Có đôi lúc, khi dân phẫn nộ quá mức, các nhà máy sản xuất cũng tạm thời ngưng thải khí nhưng chưa đến 1 tháng thì họ lại tiếp tục. Không biết, hệ thống lọc khí thải của các nhà máy ở đây hoạt động như thế nào mà tình trạng thải khí vẫn diễn ra từng ngày như thế này.

Mặc dù, cũng ở tại khu này mới đây công ty Thái Tuấn vừa mới bị khởi kiện và xử phạt hành chính cách đó gần 1 km nhưng tình trạng ô nhiễm không khí tại khu vực lân cận vẫn chưa được chú ý. Các doanh nghiệp vẫn ung dung, thư thả xả và thải các nước lẫn khí mà không biết được đang từng ngày đầu độc người dân sống quanh đó.  

Một điều đáng buồn ở đây là cơ quan chức năng vẫn chưa giúp người dân thực sự thoát cảnh hít phải khói bụi hơn 10 năm qua. Chính quyền cũng đã cử người xuống xem xét và xoa dịu người dân nhưng vẫn chưa có một giải pháp an toàn cho các hộ dân ở đây. Vẫn chưa có sự kết hợp đồng bộ giữa cơ quan chức năng với các doanh nghiệp để tìm cách giải quyết triệt để.

Liệu sự phát triển không bền vững đó còn bắt người dân phải hứng chịu đến khi nào? Tất cả chỉ mới dừng lại ở việc phạt hành chính mà vẫn chưa có một hình thức xử lý thích đáng để đổi lại với sức khỏe của hàng trăm hộ dân.

Người dân cho biết họ không muốn người đại diện tiếng nói cho họ lại phải dè chừng hay trốn tránh mỗi khi họ muốn đòi quyền được sống trong môi trường trong lành. Cần hơn nữa trong việc liên kết với các ban nghành về môi trường để nhanh chóng lấy mẫu không khí để đo mức độ ô nhiễm nơi này.