Đoàn thanh tra liên ngành của huyện Bình Minh đã thanh tra đột xuất việc thu chi tài chính của HTX Bưởi Năm Roi Mỹ Hòa vào tháng 2-2011. Qua đó, phát hiện ông Trần Văn Sang, Chủ nhiệm HTX, chiếm dụng hơn 804 triệu đồng, gồm các khoản: tiền chênh lệch rút tại ngân hàng chưa báo cáo với HTX, giữ tiền mặt bán hàng cho Công ty HAD Hà Nội và tiền mượn của HTX.
Bưởi Năm Roi Mỹ Hòa từng nổi tiếng khắp nơi nay đứng trước nỗi lo mất thương hiệu
Chủ nhiệm chiếm 804 triệu đồng của HTX
Chuyện qua mặt xã viên để bỏ túi riêng 100 triệu đồng của ông chủ nhiệm này làm nhiều người bức xúc. Tháng 11-2009, HTX mượn của Công ty HAD Hà Nội 100 triệu đồng để làm kho lạnh. Số tiền này sau đó chuyển vào tài khoản của ông Sang mà xã viên không hay biết. Sau đó, HTX bán bưởi cho HAD Hà Nội thì công ty này trừ tiền mà ông Sang nợ.
Trước cách làm ăn không rõ ràng của HTX, 22 xã viên đã rút lui. Đến thời điểm thanh tra, HTX chỉ còn 3 thành viên là ông Nguyễn Văn Nghĩa, Nguyễn Ngọc Đầy và Trần Văn Sang. Ông Nguyễn Văn Nghĩa, nguyên phó chủ nhiệm HTX, bức xúc: “Sau đó, tôi và ông Đầy cũng rút ra khỏi HTX. Hiện HTX chỉ còn một mình ông Sang cùng người nhà dùng kho bãi của HTX để tập kết bưởi”. Ông Trương Văn Lợt, Chủ tịch UBND xã Mỹ Hòa, cho biết: “Hiện nay, HTX Bưởi Mỹ Hòa chỉ có một người là ông Sang, như vậy hoạt động của đơn vị này là trái luật”. Hiện nội bộ HTX rất lộn xộn: Xã viên kiện ông chủ nhiệm, người bán kiện HTX do mua bưởi không thanh toán... Ngoài ra, HTX này không có sổ sách thu - chi tài chính, của người nào thì người đó tự ghi thu - chi trên cơ sở báo cáo giải trình bằng văn bản của xã viên. Chính vì vậy đã dẫn đến việc chiếm dụng nguồn vốn làm mất cân đối tài chính của HTX và phải vay tiền bên ngoài để hoạt động với lãi suất cao.
Xã viên muốn khôi phục lại HTX
HTX Bưởi Năm Roi Mỹ Hòa thành lập năm 2006. Tháng 5-2007, Bộ Thương mại (nay là Bộ Công Thương) phối hợp với Công ty TNHH Metro Cash & Carry Việt Nam cùng Tổ chức Hợp tác Đức (GTZ) hỗ trợ HTX sản xuất bưởi Năm Roi theo tiêu chuẩn Eurep GAP (nay là Global GAP). Tháng 9-2008, tổ chức đánh giá thẩm định tiêu chuẩn quốc tế (SGS) tại Việt Nam chính thức cấp cho HTX Bưởi Năm Roi Mỹ Hòa chứng nhận đạt tiêu chuẩn Global GAP với 26 hộ tham gia tổng diện tích gần 24 ha, chứng nhận này có giá trị đến tháng 9-2009. Đây là vùng trồng bưởi đặc sản được cấp Global GAP đầu tiên ở ĐBSCL. Đến nay, chứng nhận Global GAP đã hết hạn gần một năm nhưng HTX chưa thể gia hạn vì thiếu kinh phí tái kiểm định. Được biết, để tái công nhận tiêu chuẩn này, cần khoảng 9.000 USD. Trong đó, tỉnh sẽ hỗ trợ 4.000 USD, còn HTX chi đối ứng 5.000 USD. Ông Trương Văn Lợt ngậm ngùi: “Do nội bộ HTX lùm xùm như vậy nên đến nay vẫn chưa làm hồ sơ để xúc tiến việc gia hạn đạt tiêu chuẩn Global GAP. Điều này không những làm cho các xã viên thiệt thòi mà cả vùng trồng bưởi của địa phương cũng bị ảnh hưởng”.
Để giải quyết vấn đề này, ông Nguyễn Văn Rùm, Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy Bình Minh, cho biết: “Huyện đã chỉ đạo các cơ quan chức năng thu hồi con dấu, tư cách pháp nhân của HTX. Nếu cần, sẽ giải thể HTX và thành lập lại đúng theo thủ tục. Sau đó, sẽ xây dựng lại thương hiệu bưởi Năm Roi và lập hồ sơ để tái công nhận đạt tiêu chuẩn Global GAP”. Nhưng theo ông Nguyễn Ngọc Đầy, nguyên kiểm soát viên HTX, việc giải thể HTX và làm lại thủ tục công nhận Global GAP cho trái bưởi sẽ mất nhiều thời gian. Thay vào đó nên bầu lại ban chủ nhiệm và tìm kinh phí để tái công nhận. Tuy nhiên, sự việc lùm xùm tại HTX này đã xảy ra gần nửa năm nay, xã viên đều mong có ban chủ nhiệm mới để khôi phục lại thương hiệu bưởi nhưng điều này đến nay vẫn chưa thực hiện được. Hơn nữa, khi UBND huyện Bình Minh yêu cầu ông Sang trả lại số tiền chiếm dụng thì ông chủ nhiệm này vẫn… làm ngơ và tiếp tục “ung dung” đứng ra thu mua, bán bưởi ở HTX.
Cầm sổ đỏ vì nợ
Kết luận thanh tra cho thấy HTX nợ tiền vay ngân hàng, tiền mua bưởi trong dân… hơn 817 triệu đồng. Trong đó, có số tiền mà HTX nợ ông Nguyễn Văn Hai, khách hàng, hơn 110 triệu đồng và 1 lượng vàng do chưa thanh toán tiền mua bưởi. Ông Nguyễn Văn Nghĩa cho biết: “Trong số tiền nợ này, tôi, ông Sang và ông Đầy, mỗi người chịu trách nhiệm một phần. Ông Sang dùng tiền HTX để thanh toán, còn 2 chúng tôi đang bị kiện do không có khả năng trả nợ. Sổ đỏ nhà đất hiện nằm trong ngân hàng vì trước kia dùng thế chấp vay để góp vốn vào HTX”. |