Chuyên gia Hội BVTN&MT Việt Nam tư vấn cho tỉnh Hà Giang về Chính sách khuyến khích đầu tư xử lý chất thải rắn sinh hoạt

 

Đây là hoạt động nhằm  thực hiện Văn bản số 04/HĐND-VP của HĐND tỉnh Hà Giang: giao nhiệm vụ tư vấn phản biện một số dự thảo Nghị quyết của HĐND tỉnh; tập hợp ý kiến chuyên gia để hoàn thiện Nghị quyết của HĐND tỉnh về khuyến khích đầu tư xử lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn trong thời gian tới.

 

Theo góp ý bằng văn bản của Phó Chủ tịch Hội BVTN&MT Việt Nam GS.TS. Trần Hiếu Nhuệ và Ths. Nguyễn Quốc Công; cùng những ý kiến trực tiếp tại Hội thảo của ông Đinh Văn Hùng, Ủy viên Thường vụ và Ths. Phạm Bích Thủy, Ủy viên BCHTƯ Hội, đều khẳng định sự nhất trí cơ bản với Dự thảo Nghị Quyết và cho rằng: đây là văn bản pháp lý quan trọng đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội địa phương; đồng thời phù hợp với các quy định của trung ương.

 

Tuy vậy, các chuyên gia của VACNE vẫn yêu cầu: rà soát kỹ hơn bản dự thảo này. Để loại bỏ các lỗi đánh máy, đảm bảo sự thống nhất về thuật ngữ, nhằm tránh sự diễn giải đa chiều đối với cùng một đối tượng tác động; đồng thời bổ sung một số khái niệm, thuật ngữ…cụ thể như :

 

- Cần thống nhất các thuật ngữ: “rác”, “rác thải”, “chất thải rắn sinh hoạt”. Hoặc trong Dự thảo, tại điều 1, khoản 3 điểm “b) Mỗi chính sách ưu đãi, hỗ trợ chỉ áp dụng một lần cho một dự án.” Nên xem xét bổ sung làm rõ tờ trình nội dung này về khoảng thời gian, thời điểm dự án được áp dụng chính sách nào, trong thời gian chuẩn bị dự án nếu có chính sách mới thay thế thì áp dụng chuyển tiếp ra sao?. Vì liên quan các quy định về tài chính, ngân sách và tổ chức thực hiện chính sách mà không được làm phát sinh các thủ tục hành chính mới. Liệu một dự án có nhiều nội dung thì có thể áp dụng các chính sách khác nhau cho các nội dung khác nhau không!

 

- Tại khoản 2 điều 1 của Dự thảo Nghị quyết có ghi: “c) Dự án xử lý rác thải phải áp dụng công nghệ tiên tiến, xử lý rác thải đảm bảo Quy chuẩn quốc gia về môi trường;” nhưng tại trong Dự thảo Tờ trình lại không có một lời nào về “công nghệ tiên tiến”. Hơn nữa, cũng không có giải thích hay tiêu chí cụ thể, như thế nào là công nghệ tiên tiến. Vì vậy tác giả khuyến nghị chỉnh lại là: “c) Dự án xử lý chất thải rắn sinh hoạt phải áp dụng công nghệ phù hợp khả năng kinh tế, điều kiện vận hành của địa phương, đảm bảo xử lý chất thải đạt Quy chuẩn quốc gia hiện hành về môi trường;”.

 

- Dự thảo tờ trình ở trang 2: khuyến nghị xem xét sửa tiêu đề “1.2. Ưu đãi, hỗ trợ về tiền thuê đất, giải phóng mặt bằng và bồi thường” bằng “1.2. Ưu đãi về tiền thuê đất, hỗ trợ về giải phóng mặt bằng và bồi thường” sẽ phù hợp với Khoản 1 Điều 40 Nghị định 19/2015/NĐ-CP ngày 14/02/2015 hơn. Bên cạnh đó, nội dung này trích dẫn “Dự án xử lý rác thải sinh hoạt được miễn tiền thuê đất…” là chưa thật sự chuẩn xác vì theo Khoản 1 Điều 40 Nghị định 19/2015/NĐ-CP ngày 14/02/2015 chỉ quy định chung là “1. Chủ dự án xây dựng hệ thống xử lý nước thải sinh hoạt tập trung quy định tại Khoản 1 Phụ lục III Nghị định này và xây dựng cơ sở xử lý chất thải rắn thông thường tập trung quy định tại Khoản 2 Phụ lục III Nghị định này được hưởng ưu đãi về tiền thuê đất theo quy định của pháp luật về đất đai như các đối tượng thuộc lĩnh vực đặc biệt ưu đãi đầu tư và được Nhà nước hỗ trợ tiền bồi thường, giải phóng mặt bằng.” không nêu mức ưu đãi cụ thể bao nhiêu phần trăm, mà miễn tiền thuê có thể hiểu là ưu đãi 100%. Có thể trích dẫn quy định tại văn bản khác sẽ chính xác hơn. Nếu đây là đề xuất của tờ trình thì cần chuyển xuống nội dung chính của tờ trình về chính sách khuyến nghị HĐND xem xét để ban hành mà không phải quy định sẵn có tại Khoản 1 Điều 40 Nghị định 19/2015/NĐ-CP ngày 14/02/2015!

 

- Sự liên kết giữa nội dung dự thảo tờ trình và dự thảo nghị quyết của HĐND tỉnh chưa chặt chẽ, chưa đầy đủ, khuyến nghị xem xét rà soát bổ sung. Một ví dụ cụ thể như phần Dự thảo tờ trình ở trang 2: “1.2. Ưu đãi, hỗ trợ về tiền thuê đất, giải phóng mặt bằng và bồi thường” đã góp ý trên, thì trong điều 1 của dự thảo nghị quyết chỉ ghi rất chung là “6. Hỗ trợ giải phóng mặt bằng và bồi thường” không có từ nào liên quan đến tiền hay hỗ trợ tiền, chi phí như dự thảo tờ trình đã nêu. Khuyến nghị xem xét chỉnh là “6. Ưu đãi về tiền thuê đất, hỗ trợ về giải phóng mặt bằng và bồi thường” nếu không thì bỏ đồng thời nội dung về tiền thuê đất ở tờ trình và nghị quyết.

 

- Trong thực tiễn, khi tiến hành thu hồi đất có thể xảy ra trường hợp đối tượng bị thu hồi đất phải tái định cư hoặc di chuyển công trình nhà xưởng… đến nơi khác nhưng nội dung này chưa được đề cập rõ trong dự thảo tờ trình cũng như nghị quyết. Chúng tôi khuyến nghị cơ quan soạn thảo nên xem xét bổ sung nội dung này. Ví dụ chỉnh tiêu đề “Hỗ trợ giải phóng mặt bằng và bồi thường” thành “Ưu đãi, hỗ trợ về tiền thuê đất, giải phóng mặt bằng và bồi thường, hỗ trợ tái định cư”.

 

- Nội dung “V. Nguồn lực thực hiện” nên được xem xét, bổ sung thuyết minh cụ thể dự kiến nguồn kinh phí, vốn thực hiện chính sách và đánh giá, kiểm soát nguồn lực thực hiện.