(Tin Môi Trường) - Trên địa bàn cả nước, kể từ đầu năm 2020 đến nay, nhiều hiện tượng thời tiết, thủy văn bất thường như: Mưa to kèm dông lốc, mưa đá liên tục xảy ra ở các tỉnh phía Bắc vào các thời điểm rất hiếm khi xảy ra, thậm chí chưa từng xảy ra. Hạn hán, xâm nhập mặn đã và đang diễn ra khốc liệt ở các khu vực Nam Bộ, Trung Bộ.
Thiên tai là hiện tượng tự nhiên bất thường có thể gây thiệt hại về người, tài sản, môi trường, điều kiện sống và các hoạt động kinh tế - xã hội, bao gồm: bão, áp thấp nhiệt đới, lốc, sét, mưa lớn, lũ, lũ quét, ngập lụt, sạt lở đất do mưa lũ hoặc dòng chảy, sụt lún đất do mưa lũ hoặc dòng chảy, nước dâng, xâm nhập mặn, nắng nóng, hạn hán, rét hại, mưa đá, sương muối, động đất, sóng thần và các loại thiên tai khác. Trên địa bàn cả nước, kể từ đầu năm 2020 đến nay, nhiều hiện tượng thời tiết, thủy văn bất thường như: Mưa to kèm dông lốc, mưa đá liên tục xảy ra ở các tỉnh phía Bắc vào các thời điểm rất hiếm khi xảy ra, thậm chí chưa từng xảy ra. Hạn hán, xâm nhập mặn đã và đang diễn ra khốc liệt ở các khu vực Nam Bộ, Trung Bộ.
Do gần sáu tháng trên lưu vực không có mưa, Sông Cha tỉnh Ninh Thuận đã tắt dòng sau 16 năm- (Ảnh: Dũng Thắng)
Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu đã thống kê, trong ba tháng đầu năm 2020, một số hiện tượng khí tượng đặc biệt xảy ra: Có 12 đợt không khí lạnh ảnh hưởng đến nước ta; các đợt KKL này chủ yếu gây mưa rào, dông và mưa đá cho nhiều nơi ở Bắc Bộ. Đã xảy ra 08 trận dông lốc và mưa đá; các trận dông lốc, mưa đá gây thiệt hại nặng nề về tài sản và hoa màu. Có 06 đợt mưa lớn xảy ra; trong đó đợt mưa lớn ngày 2-4/3 khu vực Đồng bằng Bắc Bộ có lượng mưa phổ biến từ 50 đến 150mm và gây mưa đá với cường độ mạnh tại Lào Cai, Phú Thọ. Trong 3 tháng qua có 6 đợt nắng nóng xảy ra; với nhiệt độ tối cao phổ biến trong các đợt này 35 - 37°C. Và thiên tai hạn hán tiếp tục xảy ra trên diện rộng ở Tây Nguyên, Nam Trung Bộ và Nam Bộ; tại các tỉnh ven biển Đồng bằng sông Cửu Long, tình trạng hạn mặn xâm nhập kéo dài được đánh giá nghiêm trọng hơn so với đợt hạn mặn lịch sử năm 2015-2016.
Theo Tổng cục Thống kê, chỉ tính riêng trong tháng 4/2020, thiên tai đã làm 03 người chết và 03 người bị thương; hơn 5,2 nghìn ngôi nhà bị sập và hư hại; 29,5 nghìn ha lúa và 9,2 nghìn ha hoa màu bị hư hỏng; tổng giá trị thiệt hại về tài sản do thiên tai gây ra trong tháng là 1.577,4 tỷ đồng. Tính chung bốn tháng đầu năm 2020, thiên tai làm 12 người chết, 21 người bị thương; 68,8 nghìn ha lúa và hơn 16,2 nghìn ha hoa màu bị hư hỏng; 39 ngôi nhà bị sập đổ; hơn 28,3 nghìn ngôi nhà bị hư hỏng. Tổng giá trị thiệt hại trong bốn tháng đầu năm 2020, về tài sản ước tính hơn 2,5 nghìn tỷ đồng; con số này gấp 12 lần so với cùng kỳ năm 2017, gấp 7 lần so với cùng kỳ năm 2018 và gấp 13 lần so với cùng kỳ năm 2019.
Hồ Tân Giang tỉnh Ninh Thuận có dung tích thiết kế 13,4 triệu m3 đã xuống dưới mực nước chết (Ảnh: Phạm Đức)
Từ những con số thống kê nêu trên, chúng ta có thể nhận thấy tình hình thiên tai ngày một bất thường hơn trong bối cảnh biến đổi khí hậu. Chỉ trong những tháng đầu năm 2020, các con số thiệt hại do thiên tai gây ra có sự gia tăng đột biến so với cùng kỳ các năm trước, tiềm ẩn khả năng một năm thiên tai khắc nghiệt. Trước những thách thức đặt ra cho mùa mưa, bão, lũ phía trước; GS.TS Trần Hồng Thái – Tổng cục trưởng Tổng cục Khí tượng Thủy văn cho biết: Hệ thống Dự báo Khí tượng thủy văn quốc gia đã và đang theo dõi chặt chẽ mọi diễn biến về khí tượng thủy văn để cung cấp thông tin cho các cơ quan chỉ đạo, quản lý về thiên tai và người dân trên mọi miền tổ quốc với phương châm “thống nhất, chính xác, liên tục, tin cậy và kịp thời”.
ThS. Đặng Thanh Bình- Phó giám đốc Đài Khí tượng Thủy văn Ninh Thuận
