Phát hiện cheo cheo lưng bạc lần đầu ở Việt Nam trong gần 30 năm

 

Ngày 12-11, các trang New York Times, CNN, Guardian… đồng loạt đăng tin các nhà nghiên cứu (gồm cả Việt Nam và nước ngoài) tại tổ chức Bảo tồn động vật hoang dã toàn cầu (Global Wildlife Conservation, GWC) - một tổ chức phi chính phủ ở Texas (Mỹ) - vừa phát hiện loài cheo cheo lưng bạc (hay hươu chuột) ở thành phố biển Nha Trang. 

 

Đây là lần đầu tiên người ta chụp được ảnh cheo cheo lưng bạc tại Việt Nam trong gần 3 thập niên. Lần cuối cùng sự xuất hiện của loài này được ghi nhận cách đây là khi một nhóm các nhà nghiên cứu Việt Nam và Nga thu được xác một con cheo cheo lưng bạc từ một người thợ săn, theo Đài CNN.

 

"Đã rất lâu rồi loài này tưởng chừng chỉ tồn tại trong tưởng tượng của chúng ta. Phát hiện ra cheo cheo lưng bạc là bước đầu tiên để đảm bảo rằng chúng ta không mất đi loài này một lần nữa và chúng tôi đang nhanh chóng tìm cách để bảo vệ chúng tốt nhất" - An Nguyen, nhà nghiên cứu sinh vật học Việt Nam tại GWC, chia sẻ. 

 

Các nhà khoa học cứ nghĩ rằng loài vật bé nhỏ này - nằm trong danh sách 25 loài mất tích đang được tìm kiếm nhiều nhất của GWC - trở thành nạn nhân của ngành buôn bán động vật hoang dã trái phép và đã biến mất trong tự nhiên. 

 

Các chi tiết về phát hiện thú vị này đã được công bố trên tạp chí khoa học Nature Ecology & Evolution ngày 11-11. 

 

 

Sau khi phỏng vấn các dân làng và nhân viên kiểm lâm gần thành phố Nha Trang, nhóm các nhà khoa học trên đã lắp đặt camera trong 5 tháng tại những khu vực mà người dân địa phương tường thuật có sự xuất hiện của cheo cheo lưng bạc.

 

Họ đã ghi nhận 275 bức ảnh về loài vật này. Sau lần đó, nhóm nghiên cứu tiếp tục thiết lập 29 camera khác trong cùng khu vực và tổng cộng thu được 1.881 bức ảnh về cheo cheo lưng bạc trong 5 tháng vào năm 2018. 

 

"Đối với người dân địa phương, các bằng chứng mà chúng tôi thu được về loài cheo cheo lưng bạc ở Việt Nam không mới. Nhưng với cộng đồng khoa học rộng hơn, chúng tôi dám nói rằng phát hiện của chúng tôi là một tái khám phá" - nhà bảo tồn động vật hoang dã Andrew Tilker tại GWC chia sẻ.

 

 

Cheo cheo lưng bạc hay còn gọi cheo cheo Việt Nam hoặc hươu chuột Việt Nam (danh pháp khoa học: Tragulus versicolor) là một loài động vật guốc chẵn trong họ cheo cheo. Chúng có ngoại hình giống hươu, nhưng không có tuyến lệ. Toàn thân loài vật phủ lông màu nâu đỏ mịn và mượt, trong khi vùng ngực và dưới bụng có 3 vệt lông trắng song song với thân. Con đực và con cái đều không có sừng.

 

Loài này lần đầu tiên được biết đến và mô tả bởi các nhà khoa học vào năm 1910, khi 4 mẫu vật được thu thập quanh Nha Trang. Sau đó, không có ghi nhận khoa học nào về sự tồn tại của loài này cho đến năm 1990, khi người ta thu được xác của một con cheo cheo lưng bạc từ một thợ săn ở miền trung Việt Nam.

 

Nhóm nghiên cứu trên hi vọng sẽ tiếp tục lắp đặt camera để khảo sát số cheo cheo lưng bạc hiện nay, khi loài này đang bị đe dọa bởi nạn săn bắt, chặt phá rừng và tình trạng xâm lấn của con người. "Nếu không có hành động kèm theo ngay lập tức, có nguy cơ loài cheo cheo lưng bạc một lần nữa lại mất tích" - nhóm tác giả viết.