(Tin Môi Trường) - Chim yến là động vật sống bầy đàn. Theo bản năng khi bị tấn công chim yến phát ra tiếng kêu, cả đàn nghe thấy kéo đến giải cứu. Gần đây một số người chuyên săn bắt chim phóng sinh ở La Gi (Bình Thuận) đã lợi dụng bản năng của chim yến giăng lưới bẫy bắt và bán xẻ thịt cả đàn yến hàng ngàn con.
Người nuôi yến bức xúc
Hiện toàn tỉnh Bình Thuận có hơn 714 cơ sở nuôi yến. Trong đó, thành phố Phan Thiết có hơn 93 nhà nuôi yến với số lượng chừng 70.000 con; thị trấn Chợ Lầu là cơ sở nuôi yến nhiều nhất của huyện Bắc Bình với hơn 30 nhà nuôi yến; xã Hàm Liêm (Hàm Thuận Bắc) có 59 nhà yến.
Chim yến bị bẫy, bắt bán công khai ở thị xã La Gi, tỉnh Bình Thuận.
Mỗi nhà yến đầu tư từ 1,5 -3,5 tỷ đồng; thị xã La Gi có ít cơ sở nuôi yến hơn các địa phương khác (khoảng 30 cơ sở)…Tại các địa phương trong tỉnh thời gian qua đều xảy ra tình trạng bẫy bắt chim yến, nhưng không nhiều, chỉ thời gian gần đây, nhất là mùa phóng sinh từ tháng 4 - 10/2019 tại xã Tân Tiến (La Gi) đã rộ lên tình trạng hàng chục ngàn con chim yến bị sập bẫy.
Ông Trần Quốc Dũng, Phó chủ tịch Hiệp hội Yến sào Việt Nam lý giải vì sao việc bẫy bắt chim yến rộ lên ở La Gi. Ông nói: “Nguyên nhân là do trong thời gian lễ hội Dinh Thầy Thím hàng chục người đã giăng lưới bẫy bắt chim phóng sinh, trong đó có chim yến. Do lượng chim yến sa lưới quá nhiều, phóng sinh không hết, lâu ngày chim yếu sẽ chết nên họ bán cho các chủ lò giết mổ với giá mỗi con từ 500 - 700 đồng (bán chim phóng sinh 1.000 đồng/con)...".
Theo ông Trần Quốc Dũng, mỗi giờ người giăng bẫy tại động cát ven biển La Gi có thể bắt 1.000 con chim yến...
Bẫy, bắt rồi xẻ thịt chim yến bán chim yến công khai trên hè phố và chim yến xẻ thịt đóng gói với nhãn hiệu "chim sẻ".
Anh H.T.Đ đầu tư cơ sở nuôi yến tại xã Tân Tiến hơn 1,6 tỷ đồng. Cơ sở của anh đã mở máy dẫn dụ gần 2 tháng nay, số chim yến về làm tổ cũng vài trăm con, nhưng trong tháng 10 chim yến đã bị sa lưới hết. Anh cho biết: “Ở Tân Tiến có khoảng 40 - 50 bẫy sập bắt chim yến; mỗi ngày có vài chục ngàn con chim yến bị đánh bắt. Chim yến rất dễ sập bẫy vì bản năng bầy đàn của chúng. Chỉ cần 2 con mắc lưới phát tiếng kêu sẽ khiến cả đàn đến giải cứu và sa lưới...".
"Hoặc chủ bẫy dùng máy phát tiếng kêu thì cả bầy chim yến sa vào lưới. Hàng ngàn chim yến được bán vào 7 lò giết mổ “chui” tại Tân Tiến và họ xuất bán tại chợ La Gi, thành phố Hồ Chí Minh, các tỉnh phía Bắc. Ngày 27/10/2019, chúng tôi xâm nhập vào 1 cơ sở giết mổ tại Tân Tiến thấy xung quanh toàn lông chim yến. Sản phẩm chim yến được đóng gói đông lạnh với nhãn hiệu “chim sẻ”…”, anh Đ cho biết thêm.
Anh H.M.Đ ở xã Tân Bình (La Gi); anh Nguyễn Tấn Hoàng ở xã Tân Xuân (Hàm Tân) mới đầu tư hơn 1,5 tỷ đồng xây dựng nhà nuôi yến cũng bức xúc về tình trạng bẫy bắt chim yến hiện nay. Các cơ sở nuôi yến này đã hoạt động hơn một tháng rồi vẫn chưa dẫn dụ được đàn yến nào đến làm tổ…
Làm gì để bảo vệ chim yến?
Ông Trần Quốc Dũng, Phó chủ tịch Hiệp hội Yến sào Việt Nam nói rằng, các văn bản của Bộ Nông nghiệp - PTNT và UBND tỉnh Bình Thuận đều xác định chim yến là vật nuôi mang lại nguồn lợi đáng kể. Tổ yến do chim yến làm ra mang lại nguồn thu nhập khá cho hộ nuôi, góp phần phát triển kinh tế của địa phương.
Như vậy, việc giết hại, xẻ thịt chim yến với mục đích kinh doanh thịt yến không hợp pháp là sự phá hoại kinh tế, ảnh hưởng đến cuộc sống người lao động, cơ quan chức năng cần có biệp pháp xử lý để bảo vệ loài chim yến và bảo vệ quyền lợi cho người nuôi chim yến.
Ông Nguyễn Ngọc Trân (Chợ Lầu, Bắc Bình) chia sẻ: “ Tôi có 5 nhà yến, cơ sở nuôi lâu nhất là 8 năm, ngắn nhất là 1 năm. Cứ mỗi năm có 3 mùa thu hoạch, mỗi mùa gia đình tôi thu 30 kg yến thô (giá 20 triệu đồng/kg). Đời sống các hộ nuôi yến được cải thiện đáng kể...".
Theo ông Trân, nếu việc giăng lưới bẫy bắt chim yến ở La Gi không được ngăn chặn kịp thời thì sẽ lây lan đến các địa phương khác, chim yến sẽ bị diệt dần, các nhà yến sẽ khó khăn trong việc dẫn dụ yến làm tổ. Ông mong muốn tỉnh Bình Thuận sớm thành lập chi hội yến sào để có tiếng nói chung trong việc bảo vệ loài chim yến đang có nguy cơ bị bẫy bắt, xẻ thịt hàng loạt...
Từ những vấn đế bức xúc nói trên chúng tôi thiết nghĩ, hành vi giăng lưới bẫy bắt, giết mổ chim yến trái phép ở Tân Tiến, thị xã La Gi cần được cơ quan chức năng kiểm tra, làm rõ để kịp thời ngăn chặn sự hủy diệt bầy đàn loài chim yến.
Trước mắt, cơ quan quản lý về môi trường cùng chính quyền địa phương kiểm tra nơi diễn ra tình trạng bẫy bắt, xẻ thịt chim yến tại các lò giết mổ. Nếu phát hiện giết mổ trái phép, ảnh hưởng đến vệ sinh môi trường khu vực thì cần có biện pháp xử lý nghiêm.