Vụ chuyển nhượng 43ha đất “vàng” công sản tại KĐT Tân Phú tỉnh Bình Dương: “Ve sầu thoát xác” bất thành

Những vi phạm liên quan đến “phi vụ” chuyển nhượng 43ha đất công về tay tư nhân tại Khu đô thi (KĐT) Tân Phú bị phát hiện, khiến chúng tôi liên tưởng đến những trường hợp tương tự mà nhiều vụ án, nhiều bị can đã bị khởi tố, do cố ý làm trái các quy định quản lý Nhà nước về kinh tế, làm thất thoát tài sản của nhà nước, gây hậu quả nghiêm trọng. Điển hình là các vụ việc xảy ra tại TP.HCM, TP. Đà Nẵng… Bởi, các “phi vụ” này đều thực hiện chung thủ thuật bán, chuyển nhượng, góp vốn lòng vòng, được một số cơ quan nhà nước tiếp tay, từ đó, các tổ chức, các nhân được giao quyền quản lý, sử dụng đất công đã giao trọn nhiều khu đất “vàng” vào tay tư nhân với giá rẻ mạt.

 

“Phi vụ” Tổng công ty sản xuất – Xuất nhập khẩu Bình Dương TNHH MTV (sau đây gọi là TCT Bình Dương) chuyển nhượng “chui” 43ha đất công với giá rẻ mạt cho Công ty TNHH Đầu tư xây dựng Tân Phú (hiện thuộc sở hữu của Công ty CP đầu tư và phát triển Kim Oanh TP.HCM, theo Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp - đăng ký thay đổi lần thứ 6, ngày 29/6/2018 do Sở KH&ĐT tỉnh Bình Dương cấp), giúp doanh nghiệp tư nhân này hưởng lợi “khủng” và nhà nước có nguy cơ thất thoát hàng trăm tỷ đồng.

 

Như đã thông tin, TCT Bình Dương (Tiền thân là Xí nghiệp sản xuất hàng cao su 3-2 Sông Bé) được thành lập năm 1982 theo Quyết định của Tỉnh ủy Sông Bé, với chủ trương của Đảng nhằm đóng góp cho ngân sách Đảng bộ địa phương. Sau khi tách tỉnh, TCT Bình Dương trực thuộc Tỉnh ủy Bình Dương, 100% vốn nhà nước. Năm 2016, thời điểm trước khi được cổ phần hóa (CPH), với nhiều phương thức khác nhau, TCT Bình Dương đã bán hơn 188 ha đất công cho hai công ty liên kết với giá rẻ bất thường. Trong đó, có hơn 43ha (430.000,3 m² đất) được coi là đất “vàng” nhưng bán với giá chỉ 581.000 đồng/m², thấp hơn 42 lần so với giá do UBND tỉnh Bình Dương quy định tại vị trí 1.

 

 “Phi vụ” chuyển nhượng trên được thực hiện một cách lòng vòng, được cả hai bên chuyển nhượng và nhận chuyển nhượng bao gồm: TCT Bình Dương, Công ty CP BĐS Âu Lạc, Công ty xây dựng A Đông Hải và Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Tân Phú phối hợp, sử dụng chiêu bài “ve sầu thoát xác” nhằm hợp thức hoá việc “trao” 43ha đất “vàng” công sản về tay Công ty Tân Phú, để công ty này triển khai thực hiện KĐT Tân Phú. Nhưng những thủ thuật ma mãnh, chiêu trò bất minh trên đã bị Tỉnh uỷ và UBND tỉnh Bình Dương kịp thời phát hiện và “tuýt còi” ngăn chặn, cơ quan chức năng đang vào cuộc thanh tra. 

 

Theo hồ sơ thu thập được thì “phi vụ” trên diễn tiến như sau:

 

Có được “bảo bối” là hợp đồng đền bù số 06/HĐ ngày 24/11/2004 với BQL Dự án khu liên hợp Công nghệ - Dịch vụ - Đô thị Bình Dương (đền bù số tiền hơn 414 tỷ đồng  cho 567,32 ha đất), ngày 01/7/2010 TCT Bình Dương đã ký Hợp đồng thỏa thuận với Công ty CP BĐS Âu Lạc thành lập liên doanh Công ty TNHH Đầu tư xây dựng Tân Phú (Công ty Tân Phú), với mục đích là đầu tư xây dựng và kinh doanh dự án tại khu đất 43 ha thuộc khu đất dịch vụ 567,3 ha của khu liên hợp tỉnh Bình Dương. Theo đó, TCT Bình Dương góp 60 tỷ, chiếm 30% vốn điều lệ và Công ty CP BĐS Âu Lạc góp 140 tỷ, chiếm 70% vốn điều lệ.

 

Ngày 29/7/2016 Tỉnh ủy Bình Dương ban hành công văn số 407 – CV/TU “V/v phê duyệt chi tiết phương án sử dụng đất của Tổng Công ty SX – XNK Bình Dương”. Đồng ý chuyển giao 59 khu đất cho Công ty TNHH MTV Đầu tư và Quản lý dự án Bình Dương, trong đó có nhiều khu đất đang được quản lý trực tiếp bởi TCT Bình Dương (Phụ lục 2 đính kèm có 43 ha đất nêu trên).

 

Thế nhưng, ngày 08/12/2016 TCT Bình Dương đã tự ý ký Hợp đồng chuyển nhượng 43 ha đất nêu trên cho Công ty Tân Phú (Số công chứng 14475 Văn phòng Công chứng An Tín, tỉnh Bình Dương) với giá là 250.110.964.496 đồng.

 

Tiếp đến, ngày 13/3/2017 TCT Bình Dương tiếp tục gửi công văn số 39/TCTY – gửi Thường trực tỉnh ủy và Văn phòng tỉnh ủy xin chủ trương chuyển nhượng phần vốn góp 30% của TCT Bình Dương tại Công ty Tân Phú.

 

Ngày 20/4/2017, Tỉnh ủy Bình Dương ban hành Thông báo số 287 – TB/TU đồng ý chủ trương cho TCT Bình Dương được chuyển nhượng 30% vốn góp tại Công ty Tân Phú cho Công ty CP BĐS Âu Lạc, với điều kiện TCT Bình Dương phải thuê đơn vị tư vấn độc lập thẩm định giá đất làm cơ sở đàm phán, ký kết hợp đồng chuyển nhượng và chịu trách nhiệm việc ký kết hợp đồng, thu tiền theo đúng quy định.

 

Mặc dù, ngày 19/7/2017 TCT Bình Dương ban hành văn bản số 98/TCTY – TCKT gửi UBND tỉnh và Ban chỉ đạo đổi mới và phát triển doanh nghiệp tỉnh Bình Dương về “Phương án sử dụng đất sau khi chuyển Tổng công ty SX – XNK Bình Dương TNHH MTV thành công ty cổ phần” vẫn khẳng định 430.000,3 m2 (43ha) đất Khu liên hợp DV – ĐT BD  sẽ chuyển về Công ty đầu tư và quản lý dự án Bình Dương (100% vốn của tỉnh ủy) quản lý. Thế nhưng, trong thực tế TCT Bình Dương đã ký chuyển nhượng hết cho Công ty TNHH Đầu tư xây dựng Tân Phú ngày 08/12/2016).

 

Ngày 02/8/2017 TCT Bình Dương ký hợp đồng chuyển nhượng 30% giá trị vốn góp tại Công ty Tân Phú cho Công ty CP BĐS Âu Lạc với giá 161.105.500.000 đồng.

 

Ngày 19/9/2017 Công ty CP BĐS Âu Lạc lại tiếp tục ký hợp đồng chuyển nhượng cho Công ty xây dựng A Đông Hải toàn bộ vốn góp tại Công ty Tân Phú (Điều 1 hợp đồng này nêu: Trong thời gian qua, Công ty BĐS Âu Lạc đã thực hiện góp vốn là 350 tỷ đồng, chiếm 100% vốn điều lệ trong Công ty TNHH Đầu tư – xây dựng Tân Phú và Công ty Âu Lạc hiện thời là chủ sở hữu của Công ty TNHH Đầu tư – Xây dựng Tân Phú. Điều 2: Hai bên thỏa thuận chuyển nhượng và nhận chuyển nhượng toàn bộ số vốn góp nêu trên của Bên bán với giá trị là 350 tỷ đồng tương ứng với 100% vốn điều lệ). Mặc dù tại thời điểm này, Công ty Âu Lạc chưa hoàn thành đăng ký lại loại hình Công ty TNHH MTV với vốn điều lệ là 350.000.000.000 đồng).

 

Ngày 25/9/2017, Công ty TNHH Đầu tư xây dựng Tân Phú mới được Sở KHĐT cấp GCN đăng ký doanh nghiệp loại hình là “Công ty TNHH MTV” (chính thức được công nhận nâng vốn điều lệ lên 350.000.000.000 đồng).

 

Thế nhưng, thực tế tại thời điểm ngày 18/10/2017 Sở KHĐT Bình Dương đã cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp Công ty TNHH Hai thành viên trở lên cho Công ty TNHH Đầu tư – xây dựng Tân Phú. Vốn điều lệ: 350.000.000.000 đồng (trong đó, Công ty BĐS Âu Lạc góp 175 tỷ chiếm 50% vốn và Công ty xây dựng A Đông Hải góp 175 tỷ, chiếm 50% vốn điều lệ).

 

Ngày 31/10/2017 UBND tỉnh ban hành quyết định 3027/QĐ – UBND nội dung “Điều 1: 3. phê duyệt phần diện tích Doanh nghiệp tiếp tục kế thừa tính vào giá trị doanh nghiệp cổ phần hóa là 1.450.101,8 m2 (theo phụ lục đính kèm). Trong đó vẫn nêu khu đất 43 ha thuộc Khu liên hợp DV – ĐT Bình Dương (Sân golf Thái Hòa và Khu ĐTTMDV Phú Mỹ) thuộc phường Hòa Phú, TP.Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương.

 

Ngày 28/12/2017 UBND tỉnh ban hành quyết định 3706/QĐ – UBND “V/v phê duyệt phương án cổ phần hóa Tổng công ty SX – XNK Bình Dương TNHH MTV” với nội dung: Vốn điều lệ 3.000.000.000.000 đ (ba nghìn tỷ đồng); Nhà nước 50%.

 

Ngày 01/10/2018, Sở Xây dựng có Báo cáo số 3293/BC-SXD “Quyết định chủ trương đầu tư thực hiện dự án đầu tư xây dựng Khu đô thị Thương mại – Dịch vụ Tân Phú của Công ty TNHH Đầu tư – Xây dựng Tân Phú”. Nội dung “Sở Xây dựng kiến nghị UBND tỉnh xin ý kiến Thường trực tỉnh ủy trước khi quyết định chủ trương đầu tư dự án Khu đô thị thương mại dịch vụ Tân Phú theo đề nghị của Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Tân Phú”.

 

Có thể thấy, đến thời điểm này, qua nhiều lần chuyển nhượng lòng vòng, 43ha đất công thuộc sở hữu của Đảng uỷ tỉnh Bình Dương, do TCT Bình Dương quản lý đã nhẹ nhàng về tay Công ty Tân Phú và công ty này đã gấp rút tiến hành xin chủ trương đầu tư xây dựng Khu đô thị Tân Phú.

 

Nhằm thực hiện bước cuối cùng để hợp thức hoá việc “mua đứt, bán đoạn” đất công cho Công ty Tân Phú, “thoát xác” hoàn toàn mọi tính pháp lý từ sở hữu nhà nước sang tư nhân,  ngày 10/10/2018 TCT Bình Dương ban hành công văn số 101/TCTY – TCKT xin điều chỉnh chi tiết phương án sử dụng đất theo công văn 407 CV/TU ngày 29/7/2016, với nội dung: “Theo Công văn 407-CV/TU, thường trực Tỉnh ủy đã đồng ý chủ trương cho chuyển giao khu đất 430.000, 3 m2 tại phường Hòa Phú, TP.Thủ Dầu Một nằm trong danh mục 41 khu đất bàn giao về Công ty TNHH MTV Đầu tư và Quản lý Dự án Bình Dương, nhưng thực chất đây là phần vốn góp 30% của Tổng công ty SX – XNK Bình Dương tại Công ty TNHH Đầu tư – Xây dựng Tân Phú và việc chuyển nhượng phần vốn góp này đã được Thường trực Tỉnh ủy đồng ý theo thông báo 287-TBTU ngày 20/4/2017. Do đó, đề nghị điều chỉnh CV 407 – CV/TU và cho phép chuyển nhượng vốn góp trên (trong đó có quyền sử dụng đất 43 ha), không chuyển giao về cho Công ty TNHH MTV Đầu tư và Quản lý Dự án Bình Dương”.

 

Không đồng ý với đề xuất của công văn trên từ TCT Bình Dương, ngay trong ngày 10/10/2018, Tỉnh ủy Bình Dương đã ban hành ngay Thông báo số 512 – TB/TU, nội dung nêu rõ: “Trong công văn số 101/TCTY ngày 10/10/2018 của Công ty SX – XNK Binh Dương về xin điều chỉnh phương án đất có thể hiện việc góp vốn bằng quyền sử dụng đất mà không phải góp vốn bằng tiền. Do đó, để thực hiện nghiêm túc, thống nhất chủ trương của Thường trực tỉnh ủy đã cho Công ty góp 30% vốn bằng tiền, thường trực tỉnh ủy quyết định thu hồi chủ trương đã cho chuyển nhượng 30% vốn góp tại Công ty Tân Phú, để tiếp tục làm rõ thêm một số vấn đề có liên quan trong quá trình thực hiện chủ trương của Tỉnh ủy”. Thông báo này cho thấy Tỉnh ủy tỉnh Bình Dương không chấp thuận ý đồ hợp thức hóa sai phạm của Tổng công ty SX – XNK Bình Dương.

 

Tuy nhiên, ngày 21/11/2018 Sở Tài chính có văn bản số 3427/STC – GCS gửi Văn phòng tỉnh ủy có nội dung kết luận: “Như vậy: khu đất 43 ha có nguồn gốc hình thành từ Tổng công ty SX-XNK Bình Dương đền bù cho Ban quản lý Khu liên hợp Công nghiệp – Dịch vụ - Đô thị Bình Dương (nằm trong khu đất có tổng diện tích 540,96 ha). Số tiền đền bù có nguồn gốc từ vốn tự có khoảng 10%... Nếu căn cứ vào nội dung trên thì có thể khu đất 43 ha không phải là tài sản công do không thuộc đối tượng phải kê khai, sắp xếp lại theo quy định  167/2017/NĐ – CP của Chính phủ. Tuy nhiên việc xác định này không có cơ sở vững chắc”. 

 

Đến ngày 28/01/2019, Sở TNMT tỉnh Bình Dương có báo cáo số 739/BC – STNMT về “tình hình thực hiện dự án khu đô thị thương mại dịch vụ Tân Phú do Công ty TNHH Đầu tư xây dựng Tân Phú làm chủ đầu tư” nêu rõ: “Theo quy định của pháp luật hiện hành và hồ sơ do Tổng công ty 3/2 (TCT Bình Dương) cung cấp, cho thấy: dù tài sản được hình thành có nguồn vốn từ ngân sách hay ngoài ngân sách, nhưng khi chuyển nhượng phải báo cáo cơ quan chủ quản và giá chuyển nhượng phải sát với giá thị trường, nhằm tránh thất thoát vốn doanh nghiệp kinh tế Đảng”.

 

 

Ngày 31/01/2019 Ban cán sự Đảng UBND tỉnh Bình Dương đã có văn bản số 267 CV/BCS gửi Tỉnh ủy kiến nghị “Chỉ đạo Công ty SX – XNK Bình Dương (TCT Bình Dương)... thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thường trực Tỉnh ủy liên quan đến vấn đề góp vốn tại Thông báo số 512-TB/TU ngày 10/10/2018”. Điều đó khẳng định rằng, đến thời điểm 31/1/2019 thì khu đất 43 ha đất này vẫn không được Tỉnh uỷ và UBND tỉnh Bình Dương chấp thuận cho TCT Bình Dương dùng góp vốn vào Công ty Tân Phú, và vẫn là đất công sản thuộc quyền sở hữu và định đoạt của Tỉnh uỷ Bình Dương.

 

Đến đây, chiêu bài “ve sầu thoát xác” hòng hợp thức hoá chuyển dịch tài sản nhà nước sang tay doanh nghiệp tư nhân trong giao dịch chuyển nhượng 43ha đất công giữa TCT Bình Dương và Công ty Tân Phú đã không thành hiện thực. Hiện nay, Thường trực Tỉnh uỷ Bình Dương đã kịp thời ngăn chặn và giao cơ quan chức năng vào cuộc thanh tra, làm rõ những vi phạm, khuất tất trong “phi vụ” chuyển nhượng 43ha đất tại KĐT Tân Phú.