16 tổ chức bảo tồn cùng kêu gọi xét xử nghiêm minh “trùm” buôn lậu sừng tê giác

 

 

"...Việc bắt giữ đối tượng Nguyễn Mậu Chiến – đối tượng được biết đến là “ông trùm” buôn bán động vật hoang dã (ĐVHD) xuyên quốc gia – cùng đồng phạm Nguyễn Văn Tùng, Nguyễn Mậu Thuận và Lê Thị Hồng (vợ Chiến), truy tố các đối tượng này với hai tội danh "tàng trữ hàng cấm" và "vận chuyển hàng cấm" (theo quy định tại Khoản 1, Điều 155, Bộ luật Hình sự 1999, sửa đổi năm 2009) cũng như phiên tòa xét xử sở thẩm tại Tòa án nhân dân quận Hà Đông vào ngày 27/11/2017 là một thành công lớn, thể hiện quyết tâm của các cơ quan chức năng nhằm triệt phá tận gốc các đường dây buôn bán ĐVHD có tổ chức và xuyên quốc gia. Kết thúc phiên tòa sơ thẩm, Hội đồng xét xử đã trả hồ sơ yêu cầu điều tra bổ sung, làm rõ một số thông tin về nguồn gốc của số tang vật tịch thu và những mâu thuẫn trong lời khai của các bị cáo. Sắp tới, phiên tòa xét xử sơ thẩm lần hai sẽ được tổ chức, dự kiến vào ngày 26/1/2018.

 

Chúng tôi, đại diện 16 tổ chức quốc tế và tổ chức xã hội hoạt động trong lĩnh vực bảo tồn tại Việt Nam, nhiệt liệt hoan nghênh nỗ lực của các cơ quan thực thi pháp luật Việt Nam trong việc triệt phá đường dây buôn bán sừng tê giác, ngà voi và các sản phẩm khác từ ĐVHD do Nguyễn Mậu Chiến cầm đầu. Chúng tôi cũng tin rằng những nỗ lực bền bỉ của các cơ quan thực thi pháp luật sẽ chỉ thực sự có ý nghĩa khi có một bản án thích đáng cho Nguyễn Mậu Chiến và đồng bọn trong phiên tòa sơ thẩm sắp tới. Hình phạt nghiêm khắc đó cũng hoàn toàn phù hợp với chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước Việt Nam trong cuộc chiến không khoan nhượng với tội phạm về ĐVHD, khẳng định cam kết của chính phủ Việt Nam trong nỗ lực thực thi Công ước về buôn bán quốc tế các loài động, thực vật hoang dã, nguy cấp (CITES), phù hợp với xu hướng quốc tế hiện nay khi nhìn nhận tội phạm về ĐVHD là tội phạm nghiêm trọng.

 

Nguyễn Mậu Chiến được biết đến là đối tượng cầm đầu đường dây buôn bán ĐVHD xuyên quốc gia từ châu Phi về Việt Nam. Năm 2007, Chiến bị bắt ở châu Phi và bị xử phạt hành chính về hành vi vận chuyển trái phép các sản phẩm từ ĐVHD. Trong giai đoạn 2015-2016, hàng tấn ngà voi, sừng tê giác, vẩy tê tê bị thu giữ tại một số cảng lớn ở Việt Nam như Hải Phòng, Đà Nẵng, Thành phố Hồ Chí Minh được cho là thuộc sở hữu của đối tượng này. Nguyễn Mậu Chiến đồng thời là chủ một cơ sở hiện đang nuôi nhốt 11 cá thể hổ tại Thanh Hóa, trong đó một cá thể hổ tại cơ sở này đã gây thương tích cho một bé trai 13 tuổi vào cuối tháng 5/2017. Đồng phạm của Chiến – các đối tượng Nguyễn Văn Tùng và Nguyễn Mậu Thuận – bị bắt quả tang khi đang vận chuyển 15 khúc sừng tê giác (tổng khối lượng 34 kg) từ thành phố Hồ Chí Minh ra Hà Nội vào ngày 27/4/2017 theo chỉ đạo của Nguyễn Mậu Chiến. Ngày 1/5/2017, Nguyễn Mậu Chiến ra đầu thú. Sau khi khám xét nơi ở của Chiến, cơ quan chức năng đã tịch thu 23 khúc sừng tê giác, 2 cá thể hổ con đông lạnh, 25 móng và 201 răng ĐVHD, bên cạnh nhiều sản phẩm chế tác từ ngà voi (390 đôi đũa, 20 vòng tay, 45 lược, 39 tượng, 4 vòng cổ và 120 móc khóa). Vụ bắt giữ Nguyễn Mậu Chiến đánh dấu mốc lần đầu tiên một đối tượng tình nghi cầm đầu đường dây buôn bán ĐVHD xuyên quốc gia sa lưới pháp luật tại Việt Nam.

 

Hội nghị các quốc gia thành viên CITES lần thứ 17 (COP17) vào tháng 10/2016 đã quyết định thành lập đoàn giám sát của Ban thư ký CITES đến Việt Nam để đánh giá lại các nỗ lực của Việt Nam trong công tác ngăn chặn tình trạng buôn bán, vận chuyển trái phép sừng tê giác. Trong chuyến công tác tại Việt Nam vào tháng 9/2017, Ban thư ký CITES, cùng các cơ quan thực thi pháp luật và cơ quan tư pháp, đã rà soát tỷ lệ bắt giữ, khởi tố, truy tố, xét xử tội phạm về sừng tê giác tại Việt Nam, từ đó khuyến nghị Việt Nam không những cần tăng cường triệt phá hoạt động của các nhóm tội phạm về ĐVHD, bắt giữ thành công đối tượng phạm tội, đặc biệt là những “ông trùm” buôn bán, mà còn phải nỗ lực truy tố, xét xử và áp dụng hình phạt nghiêm khắc với những đối tượng này.

 

Trong bối cảnh trên, chúng tôi tin tưởng rằng một bản án nghiêm khắc dành cho Nguyễn Mậu Chiến và đồng bọn là cần thiết và thích đáng. Bản án này không chỉ mang tính chất răn đe của pháp luật đối với hành vi buôn bán, vận chuyển ĐVHD trái phép, mà còn thể hiện ý chí quyết tâm của Việt Nam trong công tác đấu tranh với loại tội phạm này, từ đó nâng cao hình ảnh của Việt Nam trên trường quốc tế. Việc áp dụng hình phạt nghiêm khắc đối với Nguyễn Mậu Chiến đáp ứng nguyện vọng của mỗi người dân trong công tác bảo tồn đa dạng sinh học, đem lại hy vọng cho cộng đồng quốc tế trong nỗ lực toàn cầu nhằm bảo vệ các loài ĐVHD nguy cấp, quý hiếm.

 

Vì vậy, chúng tôi một lần nữa chúc mừng thành công của các cơ quan thực thi pháp luật Việt Nam trong nỗ lực triệt các đường dây tội phạm buôn bán trái phép ĐVHD xuyên quốc gia, và hy vọng rằng một bản án đúng người, đúng tội sẽ được đưa ra đối với các bị cáo trong phiên xét xử sắp tới tại Tòa án nhân dân quận Hà Đông. Chúng tôi cam kết sẽ luôn chung tay ủng hộ các nỗ lực của Việt Nam trong công tác đấu tranh, phòng chống buôn bán ĐVHD bất hợp pháp..."