Hệ thống cảnh báo sóng thần đầu tiên tại Việt Nam

Khi có sóng thần người dân sẽ được cảnh báo bằng loa phát thanh, kẻng, còi hụ…để biết trước phòng tránh. Đây là điểm cảnh báo sóng thần hoàn thiện đầu tiên trong số 10 điểm cảnh báo sóng thần ở vùng biển Đà Nẵng.

Đây là điểm cảnh báo sóng thần hoàn thiện đầu tiên trong số 10 điểm cảnh báo sóng thần ở vùng biển Đà Nẵng. Trong đó, 2 trạm đặt tại 2 đài trực canh Đồn biên phòng và Trung đoàn thông tin, 2 trạm cảnh báo tự động tại các Đài truyền thanh, 6 trạm bán tự động tại các xã, phường ven biển.

 Cột thu tín hiệu cảnh báo sóng thần.

Hệ thống này kết nối với Hệ thống tiếp nhận thông tin - cảnh báo sóng thần từ Viện Vật lý địa cầu, sau đó chuyển tải thông tin cảnh báo đến từng vùng, từng tỉnh, thành ven biển dựa trên các phương tiện truyền trực tiếp hoặc hạ tầng viễn thông rộng khắp của mạng di động Viettel.

Trạm cảnh báo sóng thần này sẽ cảnh báo cho người dân toàn vùng ven biển Liên Chiểu biết trước để chạy trốn và phòng chống nếu có sóng thần xảy ra.

Theo kịch bản thử nghiệm, một trận động đất 8,8 độ richter diễn ra hồi 9h55 (giờ địa phương) ở ngoài khơi phía Tây quần đảo Philippines, có khả năng gây ra sóng thần lớn ảnh hưởng trực tiếp tới khu vực bờ biển Đà Nẵng.

Trong vòng 10 phút sau khi động đất xảy ra, tiếp nhận thông tin cảnh báo sóng thần từ Viện Vật lý địa cầu, hệ thống còi hụ, các phương tiện báo động, gây sự chú ý của người dân được vận hành.

Sau đó, hệ thống phát thanh qua sóng, phát thanh trực tiếp bằng các loa công suất lớn phát đi bản tin đầu tiên với nội dung thông báo sự kiện động đất, vị trí, địa điểm và cảnh báo nguy cơ tác động, ảnh hưởng bởi sóng thần. Đồng thời, tại các khu vực xảy ra nguy cơ sóng thần, các thuê bao điện thoại di động nhận được tin nhắn thông báo, cảnh báo.

 Khi có dấu hiệu sóng thần sẽ được báo hiệu nhiều hình thức như đánh kẻng, còi hụ, phát tín hiệu trên loa phát thanh…

Trong vòng 4-6 phút tiếp theo, sau khi được các chuyên gia tại Viện Vật lý địa cầu tính toán, bản tin số 2 được phát với nội dung đưa ra các thông tin về độ cao, tốc độ sóng thần, các khu vực có nguy cơ sóng thần ập vào. Đồng thời, đưa ra các hướng dẫn, chỉ dẫn về việc sơ tán, các biện pháp đối phó.

Sau khi sóng thần xảy ra, tác động vào bờ biển, bản tin số 3 được phát với nội dung thông báo, hướng dẫn các biện pháp xử lý, phòng chống, cứu hộ hoặc báo an, trở về khỏi nơi sơ tán tùy theo mức độ ảnh hưởng của sóng thần vào bờ.

Phát biểu tại buổi thử nghiệm, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải cho biết, Chính phủ đặc biệt quan tâm và quán triệt tới các cấp, các ngành, tới từng người dân để đầu tư, lưu ý về công tác phòng chống, ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai, nhất là các thảm họa thiên nhiên như động đất, sóng thần.

Các đơn vị, ngành liên quan cần phổ biến rộng rãi, nâng cao nhận thức, tinh thần cảnh giác và kỹ năng phòng chống, cứu hộ, cứu nạn của người dân trước thảm họa sóng thần, động đất và thiên tai nói chung.

Theo TS Lê Huy Minh, Trung tâm Báo tin động đất và Cảnh báo sóng thần, Viện Vật lý Địa cầu, cho tới nay chưa có những bằng chứng thuyết phục để khẳng định sóng thần đã ảnh hưởng tới vùng bờ biển Việt Nam. Tuy nhiên, theo các kết quả nghiên cứu đã được thực hiện tại Viện Vật lý địa cầu, các vùng nguồn động đất ở khu vực biển Đông và lân cận có thể gây nên sóng thần ảnh hưởng tới vùng bờ biển Việt Nam.

Trong đó đới hút chìm Manila (Máng nước sâu Manila) được cho là có nguy cơ cao nhất. Trong khu vực này gần đây đã xảy ra một trận động đất cường độ 8,2 độ Richter (ngày 26/5/2006), may thay trận động đất này đã không gây nên sóng thần.

Theo các kịch bản đã tính toán bởi Bộ Tài nguyên và Môi trường, nếu một trận động đất cường độ 8,3 độ Richter xảy ra ở khu vực rãnh nước sâu Manila thì có thể tạo nên sóng thần cao 5,2 mét ở Quảng Ngãi và 2,1 mét ở Nha Trang.

Một trận động đất có cường độ 9,2 độ Richter ở cùng khu vực có thể tạo ra sóng thần cao 10,6 mét ở Quảng Ngãi và 5 mét ở Nha Trang, và thời gian sóng thần đi từ vùng rãnh nước sâu Manila tới vùng bờ biển Việt Nam sau khoảng 2 tiếng đồng hồ.

Về mặt khoa học các trận động đất có cường độ lớn hơn 6,5 độ Richter ở các vùng biển có khả năng gây ra sóng thần, như vậy nguy cơ sóng thần ở vùng bờ biển Việt Nam là hiện hữu và cần phải được quan tâm.

Sau khi thử nghiệm thành công và hoàn chỉnh đề án, theo chủ trương của Chính phủ đề án sẽ được triển khai các giai đoạn tiếp theo tại các tỉnh, thành có nguy cao về động đất, sóng thần.