Cách điều trị đau cột sống thắt lưng

Hình ảnh cột sống thắt lưng.

Các thuốc thường bị lạm dụng

Thuốc điều trị đau cột sống thắt lưng có nhiều loại. Tuỳ thuộc vào nguyên nhân là gì và kế hoạch điều trị của người điều trị ra sao mà người bệnh được sử dụng loại thuốc nào. Nhưng nhìn chung, một số thuốc sau thường bị lạm dụng:

Thuốc giảm đau, chống viêm không steroid (NSAID) như piroxicam, tenoxicam, diclofenac... Những thuốc này có đặc điểm là giảm đau nhanh chóng với các cơn đau nhẹ và ức chế quá trình gây viêm tại chỗ. Tác dụng chống viêm này cộng hưởng làm giảm đau rõ rệt.

Chúng ức chế quá trình gây viêm do ức chế giải phóng ra các chất trung gian hoá học của phản ứng viêm - những chất là trung gian gây phù nề và gây đau tại chỗ nên có tác dụng giảm đau. Tác dụng sẽ thấy ngay sau khi uống 30 phút nếu dùng theo đường uống còn nếu dùng theo đường tiêm thì sẽ xuất hiện sau 5-7 phút.

Tuy nhiên, chúng lại có những tác dụng phụ đáng ngại: chậm tiêu, hội chứng trào ngược dạ dày thực quản, loét dạ dày tá tràng, thủng dạ dày, xuất huyết tiêu hoá, viêm loét đại tràng, tiểu tràng là những biến chứng không thể không cân nhắc.

Thuốc chống viêm corticoid

như hydrocortison, solumedrol... Đây là những thuốc có tác dụng chống viêm mạnh, song các biến chứng của thuốc gây ra lại không nhỏ. Ngoài những tác dụng không mong muốn ở đường tiêu hóa giống như nhóm thuốc giảm đau không steroid, corticoid còn gây phù, loãng xương, rối loạn tình dục, rối loạn nội tiết, teo cơ… là những biến chứng thường gặp nhất.

Các thuốc gây têtại chỗ như novocain, lidocain: Đây là những thuốc làm mất cảm giác đau tại chỗ của một vùng cơ thể mà không ảnh hưởng tới các chức năng khác của cơ thể như vận động.

Do ức chế quá trình vận chuyển ion Na+ vào trong tế bào nên chúng làm bất hoạt quá trình dẫn truyền thần kinh, đặc biệt là dẫn truyền thần kinh cảm giác nên mặc dù tại chỗ vẫn còn đau nhưng cảm giác này không về được tới bộ não và chúng ta không còn cảm nhận được sự đau đớn.

Tác dụng của chúng mạnh đến mức chúng có thể làm mất mọi cơn đau sau vài giây tính từ khi tiêm. Chính vì vậy mà chúng thường được sử dụng để gây tê dẫn truyền, phong bế thuốc vào cạnh đường dẫn truyền thần kinh để có được hiệu quả như mong muốn.

Nhưng cũng như kẻ lắm tài nhiều tật, chúng cũng chứa đựng bên mình những tác hại vô cùng hệ trọng. Nguy hiểm nhất là phản ứng dị ứng, có thể gây tử vong tại chỗ cho bệnh nhân nếu không được cấp cứu kịp thời.

Các tác hại khác có vẻ “nhẹ” hơn nhưng cũng rất nguy hiểm như liệt hoàn toàn cơ hô hấp, bloc nhĩ thất, rối loạn nhịp tim nghiêm trọng ở những người có rối loạn nhịp tim dẫn truyền, hạ huyết áp, ngừng hô hấp do ức chế trung tâm hô hấp.

Các thuốc điều trị chứng đau cột sống thắt lưng ngoài những hiệu quả điều trị khá tốt thì chúng cũng gây ra những tai hại khó lường. Người bệnh có thể bị loét dạ dày tá tràng do thuốc, nặng hơn có thể bị chảy máu dạ dày gây nôn ra máu và đi ngoài phân đen, thậm chí là thủng dạ dày phải mổ cấp cứu.

Ở một khía cạnh khác, chúng có thể gây ra rối loạn nội tiết trầm trọng, nam hoá nữ và ngược lại nếu sử dụng kéo dài. Nhiều bệnh nhân còn bị chứng phù toàn thân, ứ nước toàn bộ cơ thể đến nguy hại mà không hề nghi ngờ đến nguyên nhân do thuốc.

Trong số các thuốc trên thì các thuốc chống viêm corticoid và các thuốc gây tê dễ bị lạm dụng nhất. Chúng thường xuyên được sử dụng quá mức trong phương pháp phong bế thuốc hay thuỷ châm thuốc bởi chúng có tác dụng điều trị hết đau bất kể nguyên nhân. Mặc dù vẫn được công nhận là biện pháp điều trị nhưng ta nên nhớ rằng chúng phải được sử dụng cân nhắc khi đã có chẩn đoán và tìm ra nguyên nhân chính xác.

Cách dùng thuốc an toàn

Để hạn chế, phòng tránh những tai biến do thuốc gây ra, người bệnh bị chứng đau cột sống thắt lưng cần lưu ý:

- Khi bị bệnh, người bệnh nên đến các cơ sở y tế để khám bệnh, tránh làm theo những lời mách bảo của người khác. Hãy đi khám và được chẩn đoán đầy đủ để tìm ra nguyên nhân. Nên nhớ, hết đau do tiêm nhưng chưa hẳn đã là khỏi bệnh.

- Trong các nguyên nhân gây ra đau cột sống thắt lưng có nhiều nguyên nhân chỉ giải quyết được bằng phẫu thuật. Vì vậy, chúng ta không nên tự điều trị hay điều trị theo những kinh nghiệm dân gian kẻo lại mắc thêm bệnh.

- Trong chứng bệnh này, chụp phim Xquang cột sống thắt lưng rất có giá trị bởi nó cho bác sĩ nhiều thông tin chẩn đoán và loại trừ quan trọng. Việc điều trị mà không có xét nghiệm chụp Xquang, một xét nghiệm vốn mất chi phí rất thấp là chưa đủ tin cậy.

- Trong quá trình điều trị, vì thuốc gây ra nhiều biến chứng kể trên nên khi có bất cứ những tác dụng phụ nào xảy ra trong quá trình dùng thuốc thì cần thông báo kịp thời và đi khám ngay để có phương án xử lý thích hợp. Không nên nhắm mắt điều trị một cách mù quáng.

Việc làm cho cột sống thắt lưng hết đau là điều mà người bệnh cần, nhưng việc giải quyết triệt để nguyên nhân mới là nhiệm vụ chính của người điều trị. Trong việc này, sử dụng thuốc cân nhắc và kỹ càng là điều cực kỳ quan trọng.