(Tin Môi Trường) - Về việc kiểm điểm trách nhiệm để xảy ra sự cố môi trường biển vào tháng 4.2016, tại họp báo Bộ TNMT ngày 17.11, Thứ trưởng Bộ TNMT Chu Phạm Ngọc Hiển cho rằng, bộ này làm rõ trách nhiệm việc xây dựng hoàn thiện thể chế chính sách pháp luật, còn trách nhiệm chính thuộc địa phương Hà Tĩnh. Về trách nhiệm người đứng đầu là nguyên Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang thì Ban cán sự Đảng - Bộ TNMT không xem xét.
Thứ trưởng Bộ TNMT Chu Phạm Ngọc Hiển phát biểu tại buổi họp báo ngày 17.11.
“Địa phương chịu trách nhiệm chính”?
Trước thời điểm bắt đầu xảy ra hiện tượng cá chết ở biển Vũng Áng đầu tháng 4.2016, Formosa đã 7 lần gửi thông báo vận hành thử nghiệm các dây chuyền, hạng mục nhưng Tổng cục Môi trường không có phản hồi. Bản chất của việc vận hành thử nghiệm dây chuyền là sản xuất thử. Việc sản xuất thử này sẽ phát sinh ra chất thải, nếu không kiểm soát tốt sẽ có thể gây hại cho môi trường.
Nói rõ về trách nhiệm của Tổng cục Môi trường trong việc chậm trễ xác nhận việc vận hành thử này có bảo đảm an toàn môi trường hay không, Thứ trưởng Hiển cho biết trước khi xảy ra sự cố FMS đã 7 lần báo cáo yêu cầu Bộ TNMT xác nhận theo quy định trong 6 tháng, Bộ TNMT phải gửi xác nhận. Tuy nhiên, đang trong thời hạn cho phép thì FMS gây ra sự cố. “Nói Tổng cục Môi trường sai thì không phải, nói FMS sai thì cũng có cái sai. Bộ đã kiểm điểm Tổng cục Môi trường, Tổng cục Môi trường đã thấy một phần trách nhiệm. Nếu kịp thời hơn thì có lẽ đã không xảy ra việc đó”.
Ngoài ra, về vấn đề trách nhiệm trong giám sát FMS, tháng 5.2015, Bộ TNMT đã có thanh tra FMS, đến tháng 1.2016 thì có kết luận thanh tra nhưng không phát hiện nguy cơ xảy ra sự cố.
Giải thích, Thứ trưởng Hiển nói. “Tháng 5.2015 FMS đang thi công xây dựng, các công trình chưa đi vào hoạt động nên nội dung thanh tra chỉ hạn chế một số vấn đề thôi chứ không phải tuốt tuột”, ông Hiển cho biết.
Như vậy, trước khi xảy ra sự cố môi trường biển vào tháng 4.2016, Bộ TNMT đã trực tiếp thanh tra FMS, có nhận được các báo cáo yêu cầu xác nhận về môi trường từ FMS, tuy nhiên từ các thông tin trên, Bộ TNMT vẫn không phát hiện ra nguy cơ xảy ra sự cố. Và khi trả lời câu hỏi: Bộ TNMT phê duyệt ĐTM của FMS (báo cáo đánh giá tác động môi trường) thì Bộ TNMT chịu trách nhiệm như thế nào khi xảy ra sự cố, địa phương Hà Tĩnh chịu trách nhiệm như thế nào? Thứ trưởng Chu Phạm Ngọc Hiển nói: Chịu trách nhiệm chính là UBND tỉnh Hà Tĩnh. Hà Tĩnh phải là địa phương mà nhà máy đóng trên địa bàn nên phải kiểm tra, giám sát thường xuyên nhất, trực tiếp nhất. Bộ cũng có trách nhiệm.
Ông Nguyễn Minh Quang đã làm giải trình gửi Ủy ban Kiểm tra Trung ương
Một trong những vấn đề được quan tâm nhất là trách nhiệm của “Tư lệnh ngành” TNMT để xảy ra sự cố FMS. Tuy nhiên, Thứ trưởng Bộ TNMT cho rằng, Ban Bí thư và Thủ tướng yêu cầu kiểm điểm các đồng chí đương chức nên chỉ kiểm điểm trách nhiệm đồng chí đương chức, đặc biệt là đồng chí phụ trách lĩnh vực liên quan.
“Thời kỳ xảy ra sự cố FMS, đồng chí Nguyễn Minh Quang (nguyên Bộ trưởng Bộ TNMT) không phải thành viên Ban Cán sự Đảng của bộ nên không bị xem xét trách nhiệm. Mặc dù đồng chí Nguyễn Minh Quang không còn trong Ban Cán sự Đảng, song Ban Cán sự Đảng cũng mời đồng chí Nguyễn Minh Quang lên họp kiểm điểm với tư cách nguyên Bí thư Ban Cán sự Đảng, nguyên Bộ trưởng. Cá nhân đồng chí Nguyễn Minh Quang cũng sẵn sàng xin nhận mọi hình thức kỷ luật”, Thứ trưởng Hiển nói. Đối với trường hợp ông Võ Tuấn Nhân - Thứ trưởng phụ trách trực tiếp - ông Hiển cho rằng, ông Nhân vừa về Bộ TNMT vài ngày thì xảy ra sự cố nên cũng không xem xét trách nhiệm.
Tuy Ban Cán sự Đảng - Bộ TNMT không xem xét kiểm điểm trường hợp nguyên Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang nhưng Thứ trưởng Hiển cho biết ông Quang đã làm báo cáo giải trình gửi Ủy ban Kiểm tra Trung ương .
Theo Thứ trưởng Hiển, khi có kết luận của Uỷ ban Kiểm tra Trung ương thì bộ sẽ xem xét hình thức kỷ luật cụ thể. “Ủy ban Kiểm tra kết luận làm rõ đúng sai. Xử lý theo thẩm quyền, thẩm quyền trung ương thì trung ương xử lý. Thẩm quyền của bộ thì bộ xử lý. Trung ương sẽ xử lý sai phạm nếu có bộ trưởng, thứ trưởng. Cấp tổng cục, cục thì Bộ TNMT sẽ xử lý theo kết luận Ủy ban Kiểm tra Trung ương”, ông Hiển nói.