(Tin Môi Trường) - 19 năm gắn bó với thiếu nhi Thành phố Hồ Chí Minh là 19 năm cuộc thi “Nét vẽ xanh” đã phát hiện và khơi dậy tình yêu hội họa của những tài năng nhí.
Những trẻ em khiếm thị đang thỏa sức sáng tạo những bức tranh bằng đất sét - Ảnh TL
Hành trình hình thành hội thi “Nét vẽ xanh”
Năm 1998, Thư viện Khoa học Tổng hợp TP.HCM lần đầu tiên tổ chức hội thi vẽ tranh theo sách cho thiếu nhi thành phố, với thể loại tranh trên giấy lần thứ nhất với tên gọi là “Nét vẽ xanh”. Trong những năm đầu tiên, chỉ tổ chức cuộc thi đơn giản cho những trẻ em có đam mê về hội họa và thỏa sức sáng tạo trong bức tranh của mình. Có 1.600 thí sinh với lứa tuổi từ 4 đến 15 tham gia.
Từ năm 2003 đến nay, cuộc thi còn mở rộng sân chơi cho các em khiếm thị tham gia vẽ tranh bằng loại giấy vẽ, bút vẽ đặc biệt.
Đến năm 2008, kỉ niệm 10 năm hoạt động Nét vẽ xanh đạt kỷ lục Guiness Việt Nam với bức tranh vẽ tập thể chủ đề “Thành phố văn minh, đất nước mạnh giàu” dài 140m do hơn 1.000 học sinh thực hiện.
Năm 2009, ngoài thư viện Khoa học Tổng hợp TP.HCM, Bảo Tàng Chứng tích Chiến tranh, còn có 5 đơn vị mới tham gia BTC: Nhóm Thời báo kinh tế Sài Gòn, Quỹ Saigon Times, Công ty Cổ phần Xây dựng & Thương mại TTT, Công ty TNHH Minh Long I và Công ty TNHH TM & DV Sĩ Hoàng. Đặc biệt kể từ năm 2009, hội thi được mở rộng thêm hình thức thi vẽ trên bình gốm và trên áo dài.
Năm 2013, Bảo tàng Mỹ thuật, Bảo tàng TP.HCM tham BTC hội thi Nét vẽ xanh. Từ năm 2014 đến nay: KizCiti tham gia BTC hội thi Nét vẽ xanh.
Hội thi đã triển khai đến các trung tâm văn hóa, phòng giáo dục, nhà thiếu nhi, mái ấm nhà mở, trường học thuộc 24 quận huyện trên địa bàn TP.HCM nhằm tăng cường đọc sách, hỗ trợ các nội dung giáo dục trong nhà trường và tạo những sân chơi lành mạnh bổ ích cho thiếu nhi, nhất là các em ở vùng sâu vùng xa, có em có hoàn cảnh đặc biệt không có điều kiện tham gia các loại hình giải trí. Bên cạnh đó, những bức tranh của các em sẽ được giới thiệu triển lãm trong và ngoài nước, bán đấu giá gây quỹ từ thiện.
Cùng nhau sáng tạo qua những màu sắc trên bình gốm - Ảnh : TL
Nơi nuôi dưỡng tài năng hội họa
Từ năm 2014, KizCiti phối hợp cùng thư viện Khoa học Tổng hợp TP.HCM tổ chức Lớp bồi dưỡng mỹ thuật hè tại TP.HCM nhằm trao dồi khả năng hội họa, bồi dưỡng và nâng cao năng khiếu cho các em.
Phần lớn các em tham gia là những tài năng hội họa nhí của cuộc thi Nét vẽ xanh và đều có cùng mong muốn nâng cao những kiến thức về hội họa như: Cảm nhận về hình ảnh, màu sắc; cách quan sát và đánh giá và lực chọn những đặc điểm nổi bật của đề tài muốn thể hiện; cách pha màu,… Từ đó, các em có thể hoàn thiện khả năng hội họa và phát huy thế mạnh của bản thân xung quanh đề tài trong vòng 180 phút: 40 năm TP.HCM, Bác Hồ với thiếu nhi, khát vọng hòa bình và tình hữu nghị giữa các dân tộc trên thế giới, môi trường xanh, các di tích lịch sử văn hóa, biển đảo quê hương, sân chơi trẻ thơ, ước mơ của em.
Họa sĩ Nguyển Toàn Thi – Trưởng ban giám khảo chia sẻ: “ Các em biết sử dụng màu một cách hợp lí và dễ thương, thể hiện được chủ đề khi sáng tác, có cảm nhận thẩm mỹ và ý tưởng sáng tạo tốt”.
Đặc biệt hơn đối với hàng mục dành cho trẻ em khiếm thị, ắt hẳn không ít người ngạc nhiên và đôi chút thắc mắc, không biết các em sẽ vẽ như thế nào về thế giới tuy xinh đẹp nhưng chỉ có thể hình dung bằng nguồn sáng tưởng tượng và trái tim khát khao khám phá.
Được biết, những thí sinh đặc biệt như thế này, ban tổ chức sẽ để các em tiếp xúc với các loại sáp đặc biệt giúp nhận biết màu sắc qua mùi thơm của sáp và sau khi tác phẩm tranh hoàn thành sẽ được xử lí bằng công nghệ cao, giúp các nét vẽ nhô lên có dạng khối rõ rang để các em cảm nhận bằng tay. Tại Việt Nam, do chưa đủ điều kiện áp dụng công nghệ tiên tiến nên các thí sinh sẽ được các giáo viên hướng dẫn, hỗ trợ về việc nhận dạng màu sắc trong quá trình nặn sáp thành tranh hoặc vẽ màu.
19 năm với khó khăn và thách thức mà ban tổ chức phải đối mặt để có thể duy trì và phát triển mở rộng “Nét vẽ xanh” không chỉ đơn thuần là vấn đề chính. Yếu tố con người không được bổ sung kịp thời thì có lẽ cuộc thi không thể vững mạnh như hôm nay.
Hàng năm, các giáo viên tiêu biểu của các trường học, trung tâm giáo dục đều được tổ chức những lớp tập huấn dành riêng cho “Nét vẽ xanh” để nâng cao về chuyên môn lẫn được truyền đạt kinh nghiệm, kĩ năng nắm bắt thị hiếu thẩm mỹ của trẻ nhỏ.
Nụ cười đáng yêu trong tác phẩm của một “nhà thiết kế” áo dài tương lai - Ảnh: TL
Bà Nguyễn Thị Như Trang, Phó BTC -Thư viện Khoa học Tổng hợp cho biết: Hội thi Nét vẽ xanh được tổ chức chặt chẽ từ vòng sơ khảo tại các quận, huyện; có sự phối hợp chặt chẽ giữa Phòng GD&ĐT và các Trung tâm văn hóa, tạo sự gắn kết trong công tác lien ngành về hoạt động văn – thể - mỹ của ngành GD&ĐT và ngành VHTT. Lễ phát giải diễn ra nhanh, gọn, trang trọng và chu đáo; phòng trưng bày tranh đoạt giải đầu tư nghiêm túc, trình bày đẹp, thể hiện sự trân trọng của BTC đối với tác phẩm của các em.
Có thể nói rằng “Nét vẽ xanh” giờ đây không còn là một cuộc thi đơn thuần mang tính chất giải trí mà đã trở thành phong trào rộng khắp, có sự chung tay của nhiều ban ngành, đoàn thể và ngày càng uy tín hơn. Các tác phẩm đẹp, tốt không chỉ được vinh danh, trao thưởng mà còn được mang đi triển lãm ở nhiều nơi trên thế giới.
Bà Huỳnh Ngọc Vân, Giám đốc Bảo tàng Chứng tích chiến tranh chia sẻ: “Bảo tàng đã tổ chức triển lãm hàng năm các bức tranh của các cháu, các bức tranh vẽ có ý nghĩa chống chiến tranh, bảo vệ hòa bình sâu sắc nhất tại bảo tàng và tại các tỉnh khác. Ngoài ra còn triển lãm tại Mỹ, Nhật, Đan Mạch và tạo được ấn tượng hết sức tốt đẹp với việc giáo dục thẩm mĩ và cả giáo dục hòa bình của thiếu nhi Việt Nam”.
“Nét vẽ xanh” ở tuổi 19 đã trưởng thành cùng bao lớp thiếu nhi TP.HCM nói riêng và những trẻ em yêu thích hội họa cả nước nói chung. Tương lai không xa, ban tổ chức kì vọng rằng sẽ có thể mở rộng hơn nữa và tạo thêm sân chơi giao lưu giữa các thiếu nhi đam mê hội họa giữa thiếu nhi Việt Nam và bạn bè thế giới ngay chính sân nhà của chúng ta.
Hội thi “Nét vẽ xanh” chính là sân chơi khá thú vị cho các tài năng nhí, mang lại sự sáng tạo màu sắc, và trí tưởng tượng về những gì mà các em muốn vẽ về môi trường xanh, trường học, thầy cô, đất nước, gia đình,…
Những bức tranh về làng nghề, biển đảo, quê hương,… do chính các em sáng tạo và vẽ nên chúng - Ảnh: TL
Những thành công trong 19 năm “Nét vẽ xanh”:
- Đấu giá các bức tranh đạt giải cao Nét vẽ xanh năm 2009, BTC thu được trên 200 triệu đồng làm quỹ cho các hoạt động từ thiện.
- Năm 2009, trao tặng 20.000 USD chữa mắt cho trẻ em khiếm thị của Mái ấm Nhật Hồng, tặng 143 triệu đồng làm học bổng cho học sinh nghèo miền Trung.
- Năm 2010, Nét vẽ xanh ủy nhiệm cho quỹ Saigon Times Foundation thực hiện ủng hộ đồng bào lũ lụt Phú Yên với số tiền 143 triệu đồng.
- Bộ sưu tập tranh với chủ đề “ Hòa bình và tình hữu nghị giữa các dân tộc” được triển lãm tại các quốc gia: Nhật (2001 & 2005), Đan Mạch (2002) và Mỹ (2010). Tranh của thiếu nhi Việt Nam đã được đánh giá là cầu nối văn hóa và là sứ giả hòa bình.