Cực nhọc nghề làm muối ở Phương Cựu

Những hình ảnh dưới đây ghi nhận việc sản xuất muối tại thôn Phương Cựu thuộc huyện Ninh Hải, tỉnh Ninh Thuận:

Hình ảnh đầu tiên khi tới Phương Cựu là những cánh đồng muối rộng hàng mẫu, be bờvà kênh dẫn nước được thiết kế hợp lý, thuận tiện cho dẫn nước biển vào ruộng hoặc khi cần thoát nước ra khi trời mưa. Tại đây tồn tại hai khu vực sản xuất muối của tư nhân và của nhà nước luôn nằm tách biệt nhau.

Muối chỉ có thể sản xuất được 6 tháng có nhiệt độ cao trong năm là khoảng từ tháng 12 năm nay đến tháng 5 năm sau, những tháng còn lại do ít nắng, khí hậu ẩm nên không phù hợp để sản xuất muối. Trong ảnh là công nhân đang tiến hành cào muối để chuẩn bị thu hoạch tại một ruộng muối tư nhân.

Nước biển trong ruộng muối chỉ bốc hơi tốt khi có nắng gắt, vì vậy khi thu hoạch, người cào muối luôn phải làm việc dưới môi trường khắc nghiệt, được bảo vệ để khỏi bị muối ăn da, việc cào muối phải được tiến hành khẩn trương để kịp cho nước bốc hơi, phục vụ cho những lần thu hoạch sau

Nếu nắng gắt, nước bốc hơi tốt thì 3 ngày muối sẽ được cào, thu hoạch một lần và tập trung lại trên bãi. Có 2 hình thức làm ruộng muối tại đây là sử dụng bạt nhựa lót dưới nền ruộng để cho ra thành phẩm muối trắng tinh và không sử dụng bạt nhựa lót nền ruồng sẽ cho ra hạt muối có màu vẫn đục của đất bám vào, được mùa thì chừng 3 mẫu ruộng trong năm sẽ thu được khoảng 2000 tấn muối các loại. 

Một bãi muối bạt được thu hoạch và tập trung chờ xe tải tới chở đi, khi được giá thì muối bạt có thể có giá hơn 1 triệu đồng/tấn, trong khi muối đất chỉ có giá khoảng 800 nghìn đồng/tấn. Ruộng muối bạt thường có chi phí đầu tư cao nên được các ruộng muối của nhà nước sử dụng nhiều. 

Ông Lê Quang Lâm, có thâm niên gần 12 năm làm công nhân cào muối ở Phương Cựu, tới đợt cào muối thì một ngày ông phải làm gần 10 tiếng cao điểm có nắng trong ngày. Ông là lao động chính của gia đình có 1 vợ bị bệnh và 2 người con đang đi học,ông cho biết cuộc sống vất vả với thu nhập bình quân khoảng 140 ngàn đồng/ngày cũng chỉ vừa đủ chi tiêu trong gia đình.

Do làm thời vụ một năm chỉ có 6 tháng cào muối, ngoài thời gian đó ông Lâm vẫn phải đi làm thuê nhiều nơi để có thu nhập lo cho gia đình. Dùrất khó khăn, nhưng ông vẫn phải cố gắng, vì nếu không làm thuê ở đây thì chẳng biết phải làm gì nữa cả. 

Vào mùa thu hoạch, muối chất thành núi thế này là chuyện bình thường, muối của người dân sản xuất sẽ được thương lái, hoặc công ty nhà nước thu mua lại để chế biến hoặc xuất thô đi, thường là khắp các tỉnh thành trong cả nước và sang Trung Quốc. 

Người quản lý của một ruộng muối tư nhân cho biết, muối có năm được giá nhưng cũng có năm rớt giá mạnh, từ đó cuộc sống của công nhân cào muối cũng lên xuống, lao đao theo giá hạt muối, vìmuối xuất ra phụ thuộc nhiều vào thị trường Trung Quốc nên đành phải chấp nhận.

Để có được hạt muối trắng tinh như thế này, có biết bao mồ hôi, công sức người công nhân phải bỏ ra, cuộc sống của họ vẫn luôn cứ khó khăn mãi như vậy, nhưng không còn lựa chọn nào khác, họ vẫn phải tiếp tục bám víu vào những ruộng muối ở nơi đây mà không thể đi đâu.