Cần 3.700 tỷ đồng để xóa bãi rác lộ thiên

Theo Bộ Xây Dựng, dự kiến tổng vốn lên tới 3.693 tỷ đồng, trong đó giai đoạn 2008-2009 sẽ xây trước 12 nhà máy. 

Trong tương lai, rác được thu gom như thế này sẽ được chuyển đến nhà máy xử lý rác mà không còn phải chôn lấp.

Bộ Xây dựng vừa đề xuất thực hiện chương trình đầu tư xây dựng các nhà máy xử lý rác để xóa bãi rác lộ thiên.

Dự kiến tổng vốn lên tới 3.693 tỷ đồng, trong đó giai đoạn 2008-2009 sẽ xây trước 12 nhà máy. Điểm đáng chú ý là các nhà máy này sẽ sử dụng công nghệ trong nước...

Dự án khổng lồ cho rác!

Theo kế hoạch của Bộ Xây dựng, có 44 nhà máy xử lý rác được đầu tư mới và dự kiến thực hiện trong bốn năm (2008-2011).

Trong hai năm 2008-2009 sẽ xây 12 nhà máy. 2009-2010 đầu tư tiếp 19 nhà máy. 13 nhà máy còn lại sẽ hoàn thành trong hai năm 2010-2011.

Các đô thị lớn sẽ được ưu tiên chọn xây dựng nhà máy xử lý rác thải nhằm xóa các bãi rác lộ thiên. Phạm vi phục vụ của nhà máy sẽ trong bán kính 50-60 km.

Tuy nhiên, Bộ Xây dựng cho rằng việc xác định thứ tự đầu tư các nhà máy được xem xét theo mức độ bức xúc, quá tải, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng của các bãi rác chôn hiện tại, trong đó, đặc biệt ưu tiên các tỉnh đồng bằng thường xuyên bị ngập lụt hoặc gặp nhiều khó khăn trong việc bố trí quỹ đất, lựa chọn địa điểm bãi chôn lấp.

Bộ cũng dự kiến 50 phần trăm nguồn vốn đầu tư cho các nhà máy sẽ vay từ Ngân hàng Phát triển Việt Nam và 50 phần trăm còn lại từ ngân sách nhà nước (NSNN), trong đó trung ương chiếm 40 phần trăm, địa phương 10phần trăm.

Trong bối cảnh NSNN hạn hẹp, việc xây dựng sẽ thực hiện như thế nào? Ông Ngô Hồng Quang - Vụ trưởng Vụ Hạ tầng Kỹ thuật Đô thị (Bộ Xây dựng) cho biết giai đoạn đầu, NSNN sẽ đóng vai trò chủ đạo.

Song về lâu dài thì xã hội hóa là hướng đi quan trọng. Các dự án thuộc chương trình sẽ được hưởng nhiều ưu đãi như miễn tiền sử dụng đất; hỗ trợ kinh phí giải phóng mặt bằng, xây dựng các công trình ngoài hàng rào dự án; hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm; được vay vốn ưu đãi từ ngân hàng.

Dự án 100 phần trăm công nghệ Việt

Điểm đáng chú ý là công nghệ cho các nhà máy xử lý rác là các công nghệ trong nước mới được cấp giấy chứng nhận về xử lý chất thải rắn.

Bộ Xây dựng đã tổ chức hội đồng khoa học kỹ thuật để đánh giá công nghệ trước khi cấp giấy chứng nhận. Qua xử lý rác sẽ thu được các sản phẩm như phân hữu cơ, nguyên liệu hạt nhựa, vật liệu đốt hữu ích và các sản phẩm khác không ảnh hưởng đến môi trường.

Riêng chất thải rắn nguy hại được thu gom và đưa về nơi xử lý tập trung. Tuy nhiên, ông Quang kiến nghị do tâm lý người tiêu dùng chưa có thói quen sử dụng các sản phẩm được sản xuất từ rác thải nên bên cạnh việc tuyên truyền, quảng bá sản phẩm, nhà nước cần phải có cơ chế hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm thông qua các chính sách thuế nhằm tạo điều kiện hạ giá thành, khuyến khích tiêu dùng...

Kết quả khảo sát của Bộ Xây dựng cho thấy xử lý chất thải rắn đang là vấn đề bức xúc đối với các địa phương trong cả nước. Hiện tại, tất cả các địa phương đều sử dụng biện pháp chôn lấp.

Trung bình mỗi đô thị có một bãi chôn lấp rác thải sau khi được thu gom. Trong số các bãi rác chôn lấp này có tới 90phần trăm không hợp vệ sinh hoặc có nguy cơ ô nhiễm môi trường nghiêm trọng bởi mùi và nước rỉ rác sau khi chôn.

Vì vậy có tới 52 bãi rác bị xếp vào số các cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng cần được xử lý. Ngoài ra, biện pháp chôn lấp tuy giá thành rẻ nhưng đòi hỏi phải tốn nhiều diện tích đất trong khi quỹ đất hiện nay còn rất ít.

Đồng thời, rác đem chôn lấp không có khả năng thu hồi, tái chế, sử dụng lại nguồn nguyên liệu trong khi còn phải chi phí cao để xử lý nước rỉ rác. Thực tế, chẳng địa phương nào muốn nhận mở bãi chôn lấp rác thải bởi sẽ gây ô nhiễm nặng.

(Theo Pháp Luật TP HCM)