"Rác": dễ nhập, khó tái xuất

Lốp ôtô đã qua sử dụng do DN Đại Tuấn Nguyễn và Đại Tuấn Lâm tạm nhập nhưng không tái xuất được - Ảnh: L.TH.H.

Số vỏ xe này do DNTN Đại Tuấn Nguyễn và Đại Tuấn Lâm (cùng địa chỉ đường Nguyễn Thái Bình, Q.Tân Bình, TP.HCM) tạm nhập, tái xuất theo giấy phép của Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công thương.

Tự ý cắt niêm phong, giải phóng hàng

Theo hồ sơ, từ tháng 6 đến tháng 11-2014, DN Đại Tuấn Nguyễn mở 23 tờ khai tạm nhập, tái xuất 38.200 vỏ ôtô đã qua sử dụng. Giấy phép của Cục Xuất nhập khẩu ghi rõ toàn bộ hàng hóa này phải được tái xuất, không được đưa vào thị trường nội địa để tiêu thụ.

Tuy nhiên, khi số vỏ ôtô này nhập khẩu qua Chi cục Hải quan cửa khẩu (HQCK) cảng Sài Gòn khu vực 1 (thuộc Hải quan TP.HCM), hai DN này không đưa hàng đến cửa khẩu Xa Mát, tỉnh Tây Ninh để làm thủ tục xuất qua Campuchia như tờ khai thông quan.

Thay vào đó, nhiều lô hàng bị hai DN âm thầm tự ý phá niêm phong và dỡ hàng chuyển vào kho của Công ty CP Xử lý phế liệu rắn VN (gọi tắt Công ty Phế liệu VN, Tây Ninh) mà không có sự giám sát của hải quan.

Do quá thời hạn tái xuất lô hàng nhưng không nhận được hồi báo, Chi cục HQCK Sài Gòn liên hệ Chi cục HQCK Xa Mát để hỏi và được biết các lô hàng của hai DN này chưa tập kết tại cửa khẩu xuất.

Khi được mời lên Chi cục HQCK Sài Gòn, hai DN này cho rằng vì DN phía Campuchia từ chối nhận hàng và do... chưa nắm rõ quy định nên mới tự ý cắt seal, phá niêm phong và dỡ hàng đưa vào bãi của Công ty Phế liệu VN để giảm bớt thiệt hại.

Chuyển hay nhập?

Cũng theo hồ sơ, trong số vỏ xe do DN Đại Tuấn Nguyễn tạm nhập, tái xuất có 4.600 vỏ xe (tạm nhập ngày 27-11-2014) đã hoàn thành thủ tục tái xuất qua Campuchia tại Chi cục HQCK Mộc Bài ngày 2-12-2014, được đưa ra khỏi VN.

Tuy nhiên, ngày 11-2-2015, DN này gửi văn bản đến Cục Giám sát quản lý về hải quan (Tổng cục Hải quan) xin chuyển hàng về VN để tránh thiệt hại lưu kho với lý do đối tác ở Campuchia từ chối nhận hàng.

Cùng ngày, cơ quan này gửi văn bản cho Cục Hải quan Tây Ninh hướng dẫn làm thủ tục đưa hàng về bảo quản, đồng ý cho DN được chuyển 4.600 vỏ xe (gồm 23 container) trở lại VN tạm gửi trong bãi của Công ty Phế liệu VN.

Nhiều container chứa phế liệu nằm “đắp chiếu” tại các cảng Hải Phòng nhiều năm - Ảnh: Quang Ngô

Ngày 24-2, Chi cục HQCK Mộc Bài báo cáo Cục Hải quan tỉnh Tây Ninh là DN này chưa đủ điều kiện để làm thủ tục nhập khẩu lô hàng vào VN. Tuy nhiên ngày 25-2, Cục Hải quan tỉnh Tây Ninh trả lời là Cục Giám sát hải quan đã có văn bản chỉ đạo cho chuyển vào thì phải thực hiện. Ngày 27-2, Chi cục HQCK Mộc Bài thực hiện lập biên bản chứng nhận chuyển 4.600 vỏ ôtô vào VN.

Tương tự, ngày 23-3 Tổng cục Hải quan có văn bản gửi Cục Hải quan TP.HCM và Cục Hải quan tỉnh Bình Phước thông báo đồng ý cho DN Đại Tuấn Nguyễn chuyển và dỡ lô hàng 3.200 vỏ ôtô đã qua sử dụng (còn lưu tại Chi cục HQCK Sài Gòn) về bãi tập kết của Công ty CP Sản xuất và thương mại giải pháp xanh Bình Phước (H.Chơn Thành, Bình Phước) để giảm thiểu thiệt hại lưu kho bãi, lưu container lô hàng cho DN này.

Thế nhưng theo tài liệu, trước đó vào ngày 4 và 5-3, chủ DN Đại Tuấn Lâm là bà Nguyễn Thị Ro Li và chủ DN Đại Tuấn Nguyễn là ông Nguyễn Hữu Minh Tuấn đã lần lượt ký quyết định giải thể DN vì hoạt động không hiệu quả.

Làm đúng quy định?

Trả lời pv, ông Lê Văn Nhiễn - phó chi cục trưởng Chi cục HQCK Sài Gòn - biết hai DN từng có văn bản xin được tiêu hủy toàn bộ số vỏ xe nói trên nhưng chi cục không chấp nhận.

Riêng 3.200 vỏ xe của DN Đại Tuấn Nguyễn được Tổng cục Hải quan cho phép chuyển về Bình Phước, ông Nhiễn cho biết ngày 23-4 Tổng cục Hải quan đã chỉ đạo ngừng thực hiện, giao Cục Hải quan TP.HCM giám sát đảm bảo nguyên trạng lô hàng này.

Về việc cho phép 4.600 vỏ xe đã tái xuất ra khỏi VN được đưa trở lại VN, ông Phạm Hồng Đức - phó cục trưởng Cục Hải quan tỉnh Tây Ninh - khẳng định không sai vì không phải cho nhập hàng trở lại VN mà là “đưa hàng về bảo quản chờ xử lý”.