Thư ngỏ gửi các trường học: Để có một Việt Nam xanh đẹp hơn cho thế hệ mai sau

Ảnh: Lê Khánh Dân

Kính gửi: Ban Giám hiệu các trường học các cấp trên cả nước

Xả rác bừa bãi là vấn nạn của ngày hôm nay, gây hậu quả nghiêm trọng cho thế hệ mai sau

Xả rác bừa bãi là một vấn nạn, có sức huỷ hoại và tác động rất xấu đến môi trường, đến văn hoá ứng xử của người Việt. Đặc biệt, khi nhìn thấy nhiều người lớn và bạn bè “vô tư” xả rác, giới trẻ sẽ coi đó là việc bình thường, và cũng sẽ làm theo. Vấn nạn này cứ thế kéo dài và nhân rộng ra mãi, không chỉ dừng ở việc xả rác sinh hoạt mà còn lan sang xả rác công nghiệp.

Tin Môi Trường - Tin nhanh về môi trường Việt Nam (tinmoitruong.com.vn) - là trang tin chuyên về lĩnh vực môi trường. Chúng tôi quyết tâm góp một phần công sức để “tuyên chiến” với vấn nạn này.

Mục đích dài hạn của chúng tôi là:

1- Nâng cao ý thức của người dân để họ hiểu rằng xả rác là một hành vi xấu, đáng lên án, do đó họ không nên làm, thậm chí thấy hổ thẹn khi làm những hành vi đó. Chúng tôi đặc biệt chú trọng tới những đối tượng thường xuyên, liên tục tạo ra rác, ví dụ như các cửa hàng và nhà hàng, quán ăn dọc các tuyến phố, các tiểu thương bán hàng tại chợ, các du khách tại điểm du lịch, các cá nhân bán rong… (gọi tắt là đối tượng đặc biệt).

2- Tạo bộ công cụ hấp dẫn, dễ hiểu, súc tích cho nhà trường và các phụ huynh sử dụng để giáo dục về ý thức xả rác đúng chỗ cho giới trẻ, kể từ độ tuổi mẫu giáo trở lên.

3- Phối hợp với các nhà khoa học và các cấp chính quyền để đưa ra giải pháp thuận tiện nhất cho mọi người dân, nhất là những đối tượng đặc biệt nêu trên, có thể dễ dàng bỏ rác đúng chỗ.

4- Từ một số mô hình thí điểm thành công để nhân rộng ra trên phạm vi ngày càng rộng hơn trên cả nước.

Dự án vẽ tranh biếm hoạ với chủ đề “Không xả rác bừa bãi”

Chúng tôi bắt đầu công việc của mình với Dự án vẽ tranh biếm hoạ với chủ đề “Không xả rác bừa bãi”. (Tham khảo http://hai.tinmoitruong.vn/khongxaracbuabai; https://www.facebook.com/BiemHoaMoiTruong và http://tinmoitruong.com.vn). Dự án này liên quan tới mục đích #1 và #2 nêu trên.

Đây là một dự án mở, với rất nhiều hoạt động lôi kéo sự quan tâm của cộng đồng và giới truyền thông, ví dụ như xuất bản tuyển tập tranh biếm hoạ, tạo website giao lưu với độc giả, vẽ tranh ngoài trời, triển lãm tác phẩm xuất sắc tại địa điểm công cộng, các cuộc thi hoặc đố vui trên facebook, đạp xe hoặc đi bộ cổ động, các trò chơi ngoài trời trong khu vực công cộng đông người, in các tác phẩm xuất sắc trên áo để phát cho cộng đồng, kể cả các du khách nước ngoài v.v… Chúng tôi tiên lượng rằng sẽ có nhiều cơ quan truyền thông, các trường học, các bậc phụ huynh … sử dụng các tác phẩm này làm tài liệu tham khảo, dẫn chứng, giáo dục, tuyên truyền.

Và danh sách các sáng kiến này sẽ không ngừng được bổ sung cùng với quá trình triển khai Dự án.

Nhà Trường có thể làm gì để giúp cho Dự án?

Ban tổ chức (BTC) nhận thức rằng Dự án có được thành công hay không, có giúp nâng cao nhận thức của các tầng lớp trong xã hội không, có giúp thay đổi tư duy và hành vi ứng xử với môi trường hay không, có giúp tạo ra một công cụ tuyên truyền và giáo dục cho lớp trẻ, kể cả từ lứa tuổi mầm non, hay không … là nhờ sự đóng góp của cộng đồng, và của các tổ chức hoặc cá nhân có trách nhiệm xã hội, đặc biệt là các trường học.

Mọi sự ủng hộ – dù lớn, dù nhỏ, kể cả ủng hộ bằng tinh thần – đều có giá trị. Trước mắt, BTC đề xuất một số việc mà Nhà Trường có thể giúp cho Dự án như sau:

1- Đóng góp thêm các ý tưởng, sáng kiến để dự án vẽ tranh biếm hoạ với chủ đề “Không xả rác bừa bãi” nói riêng, và toàn bộ chiến dịch nói chung, đạt hiệu quả cao nhất.

2- Vận động giáo viên và học sinh có năng khiếu tham gia vẽ tranh biếm hoạ.

3- Dán sticker “Không xả rác bừa bãi” tại các vị trí phù hợp trong nhà trường. Sticker sẽ do BTC thiết kế và sản xuất. Đây sẽ là sticker “sạch”, tức là không có bất kỳ biểu tượng hay chữ viết mang tính quảng cáo, thương mại.

4- Vận động các học sinh và phụ huynh trở thành “đại sứ” tuyên truyền cho việc không xả rác bừa bãi. Ví dụ như dán sticker nhỏ trên cặp sách hoặc trên xe máy của phụ huynh. Sticker sẽ do BTC thiết kế và sản xuất. Đây sẽ là sticker “sạch”, tức là không có bất kỳ biểu tượng hay chữ viết mang tính quảng cáo, thương mại.

5- Sáng tạo và tổ chức các trò chơi tập thể để học sinh vừa vui chơi, vừa nâng cao ý thức không xả rác, bảo vệ môi trường v.v…. Trong phạm vi cho phép, BTC tình nguyện hỗ trợ các nhà trường trong việc này.

6- Sử dụng tranh biếm họa đăng tải trên website hai.tinmoitruong.vn để minh hoạ cho các bài giảng về môi trường. BTC cũng sẽ phát hành tuyển tập tranh biếm hoạ và gửi miễn phí cho các trường.

7- Bố trí các thùng rác ở khu vực hợp lý trong nhà trường (nơi thường tập trung nhiều nguồn rác). Các thùng rác cần được thiết kế sao cho học sinh không cần dùng tay để mở nắp thùng, và khe/lỗ để bỏ rác phải đủ lớn để học sinh dễ dàng cho rác vào thùng. BTC sẵn sàng tư vấn cho nhà trường về thiết kế phù hợp.

Mẫu sticker “Không xả rác bừa bãi”

Chúng tôi hiểu rằng chống lại vấn nạn xả rác bừa bãi là một việc cần làm thường xuyên, liên tục, dài hạn. Chúng tôi có niềm tin, rằng cùng nhau chúng ta sẽ đạt được mục đích xây dựng môi trường xanh, sạch cho thế hệ mai sau.

Trên đây là một số thông tin và đề xuất của Tin Môi Trường. Rất mong nhận được sự ủng hộ và hỗ trợ của các trường học trên cả nước.

Chân thành cảm ơn Quý vị đã dành thời gian đọc thư này!