Bắc Giang: Hội thảo khoa học "Nước là cốt lõi của phát triển bền vững"

Các tham luận tại hội thảo đã đi sâu vào phân tích thực trạng tài nguyên nước ở nước ta hiện nay; các biện pháp để quản lý và phát triển bền vững nguồn tài nguyên nước phục vụ các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong thời gian tới. 

Tham luận về vấn đề "Liên kết nước - năng lượng - an ninh lương thực: Thách thức cho phát triển bền vững ở Việt Nam", ông Nguyễn Đức Vinh, Tổ chức CARE quốc tế tại Việt Nam đã nhận định, đến năm 2030 dân số thế giới có thể đạt đến 8,5 tỷ người, tương đương với việc con người sẽ cần thêm 40% nhu cầu về năng lượng, 50% nhu cầu thực phẩm và 30% nhu cầu nước. Vì vậy, vấn đề đảm bảo nước, năng lượng và an ninh lương thực cũng như việc ứng phó với những tác động của biến đổi khí hậu làm thay đổi mô hình sử dụng tài nguyên nước đang đặt ra những thách thức không chỉ cho riêng Việt Nam mà cho toàn nhân loại. Lượng nước mặt bình quân tính theo đầu người ở Việt Nam năm 2010 chỉ còn 3.850 m3/năm. Do vậy, Việt Nam ở vào nhóm quốc gia thiếu nước với ngưỡng từ 4.000 m3/người/năm trở xuống (ngưỡng do Hội Tài nguyên Nước quốc tế - IWRA quy định). Việt Nam cũng được đánh giá là một trong năm nước bị ảnh hưởng nặng nhất do biến đổi khí hậu toàn cầu gây nên, với kịch bản nước biển dâng 1 mét, đồng bằng sông Hồng sẽ mất 5.000 km2 đất và đồng bằng sông Cửu Long bị ngập từ 15.000 - 20.000 km2. Chính vì thế, nước ta sẽ sớm phải đương đầu với các khó khăn về nước cũng như bị thu hẹp diện tích sản xuất nông nghiệp. 

Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Sĩ Liêm, nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng, Phó Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam đã nêu vấn đề quy hoạch không gian ở Việt Nam; nước trong các quy hoạch không gian; quy hoạch lưu vực sông; về các công trình hạ tầng nước; chính sách, thể chế, pháp lý về nước... Ông nhấn mạnh: quy hoạch nước là công cụ quản trị tài nguyên nước theo cách tiếp cận tích hợp và tổng thể nhằm khắc phục các hạn chế của lối quy hoạch manh mún theo từng chuyên ngành hẹp. Chính sách nước ở nước ta hiện nay cần được hướng đến các mục tiêu là giảm thất thoát cấp nước đô thị; khuyến khích tiết kiệm nước; thực hiện hiệu quả Chương trình chống ngập khi triều cường cho Thành phố Hồ Chí Minh; đồng thời đưa xử lý nước thải công nghiệp và đô thị thành một ưu tiên quốc gia. 

Theo chuyên gia tài nguyên nước Nguyễn Thị Phương Lâm, phát triển bền vững tài nguyên nước là việc sử dụng tài nguyên nước để đáp ứng nhu cầu của con người ở giai đoạn hiện tại nhưng phải đảm bảo nhu cầu cần thiết trong tương lai để phát triển kinh tế có hiệu quả, đồng thời để đảm bảo an sinh xã hội và môi trường bền vững. Ở nước ta hiện nay, để phát triển tài nguyên nước bền vững, việc tập trung vào công tác quản trị tài nguyên nước phải được ưu tiên hàng đầu. Trong đó, cần đặc biệt chú ý đến các biện pháp phân bổ, chia sẻ hợp lý nguồn tài nguyên nước hạn chế giữa các vùng, giữa các hộ dùng nước, giữa thượng lưu và hạ lưu các con sông. Các cơ quan chức năng cần tiến hành sớm việc quy hoạch bảo vệ tài nguyên nước đối với những khu vực được xem là vùng ô nhiễm và suy thoái nghiêm trọng. Tất cả các ngành cần sử dụng nước hiệu quả, tiết kiệm, nhất là ngành nông nghiệp... 

Tại hội thảo này, các tham luận: "Quản lý tài nguyên nước để phát triển bền vững"; "Quy hoạch và điều tra cơ bản, nền tảng phát triển bền vững tài nguyên nước quốc gia"; "Hình ảnh của nước trong tác phẩm nghệ thuật"; "Giếng làng và giá trị tâm linh"; "An toàn hồ đập là một biện pháp quan trọng phát triển bền vững"; "Nâng cao nhận thức của đội ngũ cán bộ cơ sở về vấn đề nước là cốt lõi của phát triển bền vững"; "Giáo dục và bảo vệ tài nguyên nước trong các trường học tại tỉnh Bắc Giang" cũng đã thu hút sự quan tâm của nhiều đại biểu... 

Theo Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Thái Lai, Ngày Nước thế giới năm 2015 với chủ đề "Nước là cốt lõi của phát triển bền vững" là cơ hội nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng quốc tế, chính quyền các cấp và cộng đồng dân cư về mối quan hệ giữa nước và phát triển bền vững, cũng như thúc đẩy chính sách đối thoại để giải quyết các vấn đề liên quan đến mối liên kết này. Đây cũng là cơ hội để các nhà quản lý, doanh nghiệp, nhà khoa học, học sinh, sinh viên, cộng đồng chia sẻ các sáng kiến, mô hình, giải pháp hữu ích để cùng giải quyết các vấn đề liên quan đến nước và phát triển bền vững.