Đắc Lắc: Vướng trồng rừng thay thế, thủy lợi tiền tỉ bỏ hoang

Được đầu tư tiền tỉ, nhưng thủy lợi Đắc Huar chưa thể tích nước phục vụ sản xuất.

Dân nghèo chờ thủy lợi

Giữa vụ lúa đông xuân, nhưng cánh đồng Nà Xược rộng hơn 200ha thuộc xã Ea Huar không một chút xanh, chỉ còn gốc rạ từ vụ trước để lại. Ông Y Hoan Niê - chủ một mảnh ruộng bỏ hoang - cho biết: "Vừa thu hoạch vụ mùa là mình cấy lúa đông xuân luôn, trước tết đã thu hoạch xong rồi. Ép vụ như vậy thu hoạch chẳng được bao nhiêu lúa, nhưng do sau tết không còn nước nên đành chịu". Trong khi đó, phía trên cánh đồng Nà Xược là một công trình thủy lợi lớn đã xây dựng hoàn thành, gồm thân đập kiên cố, van đóng xả nước, tuyến kênh đang... bỏ hoang. Do quá lâu được tích nước, công trình đang bắt đầu xuống cấp, mặt đập đã sụt lún nghiêm trọng do xe công nông độ chế qua lại.

Theo ông Nguyễn Khắc Hùng - Chủ tịch UBND xã Ea Huar, trước đây, cánh đồng Nà Xược chỉ có một tuyến kênh dẫn nước từ sông vào, khi nước sông xuống thấp là không có nước vào đồng. Do vậy năm 2008, UBND tỉnh quyết định xây dựng công trình thủy lợi Đắc Huar bằng nguồn vốn vay của Quỹ Kuwait. Đến khi hoàn thành, tổng mức đầu tư là 9 tỉ đồng. Ngoài việc bổ sung nước cho nước tưới cho 200ha lúa thuộc cánh đồng Nà Xược, công trình còn phục vụ dự án khai hoang thêm 100ha. Đây là một trong những giải pháp xóa đói giảm nghèo cho đồng bào dân tộc thiểu số thuộc các xã Ea Huar, Krông Na - đều là xã đặc biệt khó khăn của huyện Buôn Đôn. Nhưng do khu vực lòng hồ có hơn 95ha rừng tự nhiên (gồm 11,2ha rừng phòng hộ và 84,7ha rừng sản xuất), theo quy định phải trồng rừng thay thế, đến nay huyện chưa trồng lại, nên công trình chưa thể tích nước.

Chưa hẹn ngày tích nước

Ông Dương Văn Xanh - Phó chủ tịch UBND huyện Buôn Đôn - cho biết, Nghị định 23 của Chính phủ quy định việc trồng rừng thay thế ban hành năm 2006, nhưng do không có hướng dẫn chi tiết nên địa phương không thực hiện được. Đến năm 2013, Bộ NNPTNT mới có thông tư hướng dẫn, lúc này huyện không còn quỹ đất trồng rừng. Theo quy định, nếu không có quỹ đất trồng rừng thì chủ đầu tư phải nộp tiền vào Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng của tỉnh để bố trí trồng rừng nơi khác. Ngày 10.2, huyện Buôn Đôn có văn bản cho rằng hồ chứa nước Đắc Huar là công trình do ngân sách đầu tư 100%, nguồn kinh phí trồng rừng thay thế cũng phải lấy từ ngân sách tỉnh. Do vậy (để tránh việc lấy tiền ngân sách nộp vào ngân sách - PV), huyện đề nghị xem xét được miễn việc trồng rừng thay thế cho công trình này.

Làm việc với PV ngày 9.3, ông Dương Thể - Phó trưởng phòng Quản lý đất đai, Sở TNMT Đắc Lắc - cho biết, để đưa công trình thủy lợi Đắc Huar vào sử dụng thì phải chuyển mục đích sử dụng đất rừng. Theo quy định, UBND huyện Buôn Đôn phải có phương án trồng rừng thay thế được cấp thẩm quyền phê duyệt, khi đó Sở TNMT mới tham mưu cho UBND tỉnh ra quyết định chuyển mục đích sử dụng đất. Theo ông Thể, huyện phải lập phương án trồng rừng thay thế, rồi đề nghị UBND tỉnh cấp vốn để thực hiện hoặc nộp vào Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng của tỉnh. "Chúng tôi chỉ là người nhận thủ tục, nếu chưa đầy đủ mà vẫn tham mưu, mai kia thanh tra vào ai chịu?", ông Thể nói. Như vậy, vẫn chưa biết công trình thủy lợi tiền tỉ này tiếp tục bị bỏ hoang đến bao giờ.