Bất thường thứ nhất là thành phố thanh toán cho Công ty Xử lý chất thải rắn Việt Nam (VWS) cao hơn so với các doanh nghiệp cùng sử dụng công nghệ chôn lấp.
Tính ra, “hằng năm ngân sách thành phố chạy vào lợi nhuận của doanh nghiệp này 3 triệu USD”. Chưa kể Nhà nước phải thanh toán tăng hằng năm 3% giá xử lý rác cho VWS, trong khi các DN khác không được tăng như vậy.
Bất thường thứ hai, giá xử lý rác cao đem lại lợi nhuận hằng năm của VWS từ 25-40%, cao hơn rất nhiều lần so với DN khác hoạt động cùng lĩnh vực (Công ty môi trường đô thị có tỉ suất lợi nhuận trên doanh thu khoảng 3%/năm).
Bất thường thứ ba, theo quy định của pháp luật, giá cung cấp dịch vụ công ích do Nhà nước ấn định, không phải là giá thỏa thuận. Hiện nay các công ty khác đều do thành phố ấn định giá, riêng với Đa Phước thì phải thỏa thuận.
Bất thường thứ tư, theo ông Lê Mạnh Hà, đó là đóng cửa bãi chôn lấp số 3 của Khu xử lý rác Phước Hiệp để chuyển về khu xử lý rác Đa Phước của VWS.
Ông Lê Mạnh Hà đưa ra biện pháp xử lý bất thường:
Ngày 10.2, ông ký văn bản khẩn về việc “Đấu thầu cung cấp sản phẩm, dịch vụ công ích”. Theo đó, Sở Tài nguyên Môi trường TP.HCM sẽ đề xuất các phương án đấu thầu xử lý rác nhằm điều chỉnh đưa giá xử lý chất thải về mức hợp lý, tiết kiệm chi cho ngân sách và đảm bảo môi trường kinh doanh bình đẳng của các doanh nghiệp trong lĩnh vực xử lý rác.
Công văn cũng yêu cầu đánh giá đúng thực tế bãi chôn lấp rác số 3 của Khu xử lý rác Phước Hiệp, để có cơ sở đề nghị Thành ủy, HĐND và UBND TP xem xét, chấp thuận cho tiếp tục chôn lấp rác tại bãi rác số 3.
Theo nội dung chỉ đạo của công văn trên, sẽ thực hiện đấu thầu để tạo sự cạnh tranh công bằng giữa các DN, VWS sẽ không còn hưởng những lợi ích “bất thường” như ông Hà phân tích. Chắc chắn việc đấu thầu sẽ kéo giá xử lý rác xuống rất thấp, tiết kiệm ngân sách đáng kể cho Nhà nước. Ngoài ra, việc cho phép bãi rác Phước Hiệp tiếp tục hoạt động, sẽ không lãng phí 400 tỉ đồng đã bỏ ra đầu tư.
Và điều bất thường thứ năm xảy ra, vì sao mấy năm qua không thực hiện đấu thầu xử lý rác?
Vậy thì thành phố có xử lý điều bất thường thứ năm này không?