Diện tích rừng hiện có chưa phát huy được vai trò giảm áp lực đối với môi trường

Diện tích cây xanh phát triển không tỷ lệ thuận với tốc độ đô thị hóa và nạn phá rừng bừa bãi, nên chưa phát huy được vai trò giảm áp lực đối với môi trường đã và đang bị suy thoái. -Ảnh: TL

Báo cáo Môi trường quốc gia 2013 cho biết chỉ tính đến năm 2012, diện tích rừng tự nhiên của nước ta đã tăng thêm 138.461ha, đạt 10.423.844ha. Nhưng dù tổng diện tích rừng tăng song chất lượng rừng có chiều hướng suy thoái. Phần lớn rừng hiện nay thuộc nhóm rừng nghèo, rừng trồng kinh tế gồm cây công nghiệp và cây nguyên liệu giấy...không mang lại nhiều giá trị sinh thái.

Nhóm rừng có đóng góp cho môi trường như rừng già, rừng nguyên sinh chỉ còn phân bố rải rác ở một số khu vực như Tây Nguyên, Tây Bắc do hiện tượng dân di cư phá rừng để lấy đất trồng cà phê, làm rẫy ngày một gia tăng. Chính vì thế rừng vẫn chưa phát huy được hiệu quả cao trong vai trò điều hòa khí hậu, cũng như giảm thiểu tác hại của tự nhiên như lũ lụt, trược lở đất và hấp thụ khí nhà kính giúp giảm tác động của biến đổi khí hậu.

Thống kê của ngành Lâm nghiệp đã chỉ ra rằng, cây xanh đô thị của cả nước cũng chưa đạt tiêu chuẩn về độ che phủ và cân bằng sinh thái. Tại các vùng đô thị hóa nhanh, đều chưa có vành đai xanh bảo vệ môi trường sống. Hệ thống cây xanh mới hình thành và tập trung hầu hết tại các đô thị lớn và trung bình, còn lại các đô thị nhỏ cây xanh chiếm diện tích không đáng kể. So với các tiêu chuẩn và quy chuẩn thì tỷ lệ diện tích đất dành cho cây xanh còn rất thấp.

Theo tiêu chuẩn “đô thị xanh”, mỗi người phải có 10m2 cây xanh để hấp thu lượng khí do họ thải ra. Nhưng hiện tại diện tích đất để trộng cây xanh trong các đô thị mới chỉ đạt 0,5m2/người. Tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, chỉ tiêu này khống quá 4m2/người (Hà Nội 2m2/người; Thành phố Hồ Chí Minh 3,3m2/người), chỉ bằng 1/5, thậm chí 1/10 chỉ tiêu cây xanh của các thành phố hiện đại trên thế giới (Washington-Mỹ: 40m2/người; Nam Kinh-Trung Quốc: 22m2/người).

Thực trạng này là một trong những nguyên nhân khiến cho môi trường và chất lượng không khí của các đô thị Việt Nam chưa bảo đảm, trong khoảng 5 năm trở lại đây chưa có nhiều cải thiện. Chỉ số chất lượng môi trường không khí (AQI) vẫn duy trì ở mức tương đối cao. Cụ thể như ở Hà Nội, số ngày có AQI ở mức kém (101-200) giai đoạn 2010-2013 chiếm tới 40-60% tổng số ngày quan trắc trong năm, có những ngày chất lượng không khí giảm đến ngưỡng xấu (201-300) và nguy hại (301-500).