Hà Nội tháo gỡ vướng mắc trong việc di dời các cơ sở gây ô nhiễm môi trường

Ảnh minh hoạ IE

UBND thành phố Hà Nội cho biết, đến nay thành phố đã hoàn thành thực hiện kế hoạch xử lý triệt để 25 cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng trên địa bàn theo Quyết định số 64/2003/QĐ- TTg của Thủ tướng Chính phủ. Từ năm 2003, thành phố đã chủ động rà soát, lập danh mục và hướng dẫn di chuyển các cơ sở công nghiệp thuộc 17 ngành nghề có khả năng gây ô nhiễm môi trường và không phù hợp với quy hoạch. Hiện đã có 41/142 đơn vị thực hiện di chuyển và đầu tư mới tại các huyện và sang các tỉnh khác. Theo đó, việc chuyển mục đích sử dụng đất và sử dụng quỹ đất của các cơ sở sau khi di dời thực hiện dự án đầu tư phù hợp quy hoạch xây dựng đô thị được cấp có thẩm quyền phê duyệt (như xây dựng công trình trường học các cấp, công trình hỗn hợp để kinh doanh...). 

Song, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Vũ Hồng Khanh cho biết có nhiều nguyên nhân làm ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện. Đó là tâm lý doanh nghiệp ngại di chuyển ra xa nội thành, muốn dựa vào lợi thế vị trí đất để sản xuất kinh doanh, thuận tiện đi lại và sinh hoạt; năng lực tài chính của hầu hết các doanh nghiệp còn hạn chế trong việc đầu tư thay đổi công nghệ sạch, đầu tư công nghệ xử lý nước thải, chất thải và đầu tư tại nơi di chuyển đến. Đặc biệt, trong bối cảnh kinh tế suy thoái từ năm 2011, nhất là thị trường bất động sản trầm lắng, doanh nghiệp sản xuất kinh doanh gặp nhiều khó khăn. Trong khi đó, nguồn lực của Nhà nước trong đầu tư hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội tại địa điểm mới còn hạn chế, chưa được xây dựng đồng bộ; việc lập và hoàn thiện quy hoạch ngành và quy hoạch xây dựng theo Quy hoạch chung Thủ đô được duyệt kết hợp cùng với chủ trương hạn chế công trình cao tầng khu vực nội đô đang được triển khai cũng ảnh hưởng đến việc thực hiện chủ trương di dời theo Quyết định 86/2010/QĐ -TTg. 

Theo phản ánh của các đơn vị chức năng và doanh nghiệp, cơ chế và chính sách hỗ trợ doanh nghiệp di dời còn một số bất cập, chưa phù hợp với thực tế nên chưa thực sự khuyến khích các doanh nghiệp tự nguyện, tích cực chuyển đổi ngành nghề, chuyển mục đích sử dụng đất phù hợp với quy hoạch hoặc tự nguyện di dời. Hiện Bộ Xây dựng vẫn đang trong quá trình hoàn thiện trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định về biện pháp, lộ trình di dời và việc sử dụng quỹ đất sau di dời cơ sở sản xuất công nghiệp, bệnh viện, cơ sở giáo dục đại học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp và các cơ quan, đơn vị trong nội thành. 

Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Vũ Hồng Khanh còn cho biết, để đẩy mạnh tiến độ thực hiện trong thời gian tới, thành phố chỉ đạo các ngành chức năng tiếp tục tập trung kiểm tra, đôn đốc các cơ sở gây ô nhiễm môi trường bắt buộc phải di dời gắn với tiến độ cụ thể; đồng thời có kế hoạch quản lý, sử dụng hiệu quả diện tích đất thu hồi theo hướng thực hiện đầu tư các công trình hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật theo quy hoạch, đúng quy định. Trước mắt, tập trung điều tra, rà soát về hiện trạng sử dụng đất và mức độ gây ô nhiễm của các cơ sở công nghiệp thuộc 17 ngành nghề có khả năng gây ô nhiễm để lập và công bố công khai danh mục các cơ sở phải di dời từ 2015- 2020. "Thành phố sẽ khẩn trương xây dựng lộ trình di dời cụ thể và kiên quyết xử lý các trường hợp gây ô nhiễm nghiêm trọng không thực hiện di dời bằng biện pháp cưỡng chế buộc ngừng sản xuất hoặc thu hồi đất"- Phó Chủ tịch UBND thành phố Vũ Hồng Khanh nhấn mạnh. 

Theo đó, thành phố yêu cầu Sở Quy hoạch và Kiến trúc đẩy nhanh hoàn thiện phê duyệt, công bố công khai các quy hoạch ngành, các quy hoạch phân khu định hướng cho các đơn vị di dời lập phương án; đẩy mạnh kêu gọi, thu hút đầu tư và hoàn thiện hạ tầng đồng bộ các khu, cụm công nghiệp trên địa bàn thành phố để tạo mặt bằng sản xuất kinh doanh mới phục vụ cho các cơ sở sản xuất di dời. 

Cùng với các giải pháp trên, sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định quy định về biện pháp, lộ trình di dời, việc sử dụng quỹ đất sau di dời; các bộ, ngành ra văn bản quy định hướng dẫn cụ thể nhằm tháo gỡ một số bất cập, vướng mắc trong quá trình thực hiện, thành phố sẽ tập trung chỉ đạo các sở, ngành liên quan phối hợp đề xuất và nghiên cứu hoàn chỉnh cơ chế, chính sách thực hiện việc di dời và chuyển đổi chức năng phù hợp với thực tế. Hiện Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội đang xây dựng Quy trình hướng dẫn di dời các cơ sở gây ô nhiễm môi trường theo quy định tại Quyết định số 86/2010/QĐ - TTg ngày 22/12/2010 của Thủ tướng Chính phủ.