Lạm dụng tinh dầu xông mũi: Dễ bị nghiện và giảm khứu giác

Các loại tinh dầu tuy làm thông mũi nhưng không được dùng cho trẻ sơ sinh hay trẻ quá nhỏ bởi có thể gây ức chế hô hấp, cũng không được lạm dụng bừa bãi vì dễ làm cho nghiện và giảm khứu giác.

Trợ thủ chữa bệnh hô hấp mùa lạnh

Xông mũi họng qua mặt nạ còn gọi là khí dung. Khí dung được dùng hỗ trợ trong chữa trị một số bệnh lý ở đường hô hấp cấp như viêm thanh quản, viêm khí quản, viêm phế quản, viêm xoang hoặc mạn tính như hen suyễn.

Không ai phủ nhận từ lúc áp dụng xông khí dung, nhiều bệnh lý đường hô hấp ở trẻ nhỏ được cải thiện rõ. Và nhờ vào xông khí dung, nhiều trẻ đã không cần phải dùng thuốc uống, hạn chế được nhiều tác dụng phụ do thuốc gây ra nếu uống. Khi xông, hơi thuốc sẽ được máy đẩy ra tạo thành dạng hơi sương, tác dụng trực tiếp lên chỗ co thắt hay chỗ viêm nhiễm ở đường hô hấp. Xông sẽ có tác dụng nhanh hơn, làm giãn các phế quản, làm loãng đàm, bệnh nhi có cảm giác dễ thở hơn. Thời gian tác dụng của xông khí dung  ngắn, do đó trẻ sẽ được xông nhiều lần tùy theo chẩn đoán  và độ nặng nhẹ của bệnh.

Tùy từng trường hợp, bác sĩ sẽ sử dụng thuốc để xông khác nhau. Chẳng hạn như bị dị ứng đường hô hấp, hắt hơi, viêm mũi dị ứng, hen suyễn thì thường dùng thuốc xông dạng corticoid để dự phòng. Với những trường hợp bị co thắt khí quản, phế quản trong viêm phế quản cấp, bệnh hen suyễn, thì trẻ sẽ được xông ventoline trong cơn cấp. Ở trẻ nhỏ dưới 1 tuổi dễ bị viêm tiểu phế quản do tắc đàm nhớt thì xông khí dung bằng nước muối rất tốt để làm loãng đàm, trẻ dễ ho và tống được đàm nhớt ra ngoài.

Trẻ đang xông khí dung trị bệnh hô hấp.

Không được tự ý dùng thuốc xông

Tuyệt đối không được tự ý dùng thuốc xông, nhất là các thuốc corticoid hay kháng sinh. Nếu dùng không đúng, không những không hết bệnh, mà còn làm cho bệnh trầm trọng hơn. Ngoài ra, việc lạm dụng coricoide hay kháng sinh sẽ ảnh hưởng cho sức khoẻ. Ngay cả các thuốc gây dãn phế quản, tuy giúp trẻ đang bị suyễn dễ thở hơn nhưng nếu dùng nhiều lần quá hoặc liều lượng cao sẽ làm trẻ kích thích, tim đập nhanh, run tay chân...

Khi sử dụng máy phun khí dung thì phải tuân thủ cách pha thuốc vì nếu pha không đúng liều lượng hoặc quá loãng hay quá đặc, các hạt phun sương không đúng kích thước sẽ không tác dụng vào bên trong các phế quản, hoặc lơ lửng hoặc bám vào thành họng, chưa kịp xuống đến các phế quản tận.

Lưu ý, các loại tinh dầu tuy làm thông mũi nhưng không được dùng cho trẻ sơ sinh hay trẻ quá nhỏ bởi có thể gây ức chế hô hấp, cũng không được lạm dụng bừa bãi, vì dễ làm cho nghiện và giảm khứu giác. Cách tốt nhất mà phụ huynh có con em bị suyễn, có thể thực hiện tại nhà là sử dụng bình xịt định liều qua ống hít (babyhaler) có bán tại các nhà thuốc Tây (y học đã chứng minh hiệu quả tương đương với máy xông khí dung). Trẻ nên được khám và sử dụng thuốc xông theo sự hướng dẫn của bác sĩ.

Khi xông bằng máy phải đảm  bảo vệ sinh, sử dụng dây và mặt nạ riêng, sau mỗi lần xông phải được rửa bằng dung dịch sát trùng nếu muốn sử dụng lại. Sau một thời gian sử dụng máy phải được vệ sinh kỹ lưỡng, thay phần lọc không khí để tránh nhiễm vi trùng và nấm mốc.