Đắc Nông: 4.500ha rừng “đột nhiên” biến mất

70% diện tích rừng bị tàn phá

Ngày 20.8, PV  có mặt tại tiểu khu 1689 thuộc xã Trường Xuân, nơi có bạt ngàn những rẫy caosu, càphê được trồng trên đất rừng mới phá. Ông Hà Văn Tuất - người xã Trường Xuân - ngạc nhiên khi chúng tôi đề cập việc canh tác trên đất rừng do Cty lâm nghiệp Trường Xuân quản lý. "Tôi mua 2ha này từ năm 2009, làm hoa màu mấy vụ rồi, bây giờ mới trồng càphê. Việc mua bán không cần biết tới Cty với lâm trường gì đâu" - ông Tuất nói.

Cũng theo ông Tuất, tiểu khu 1689 có đến vài chục người ở các thôn 4 - 5 thuộc xã Trường Xuân đang canh tác, trong đó có người tự khai hoang, có người mua lại. Chuyện ở tiểu khu 1706 còn nực cười hơn. Nhận được đơn của 28 hộ dân thôn Bu Bơ, chính quyền xã và hạt kiểm lâm huyện tiến hành xác minh, qua đó mới biết đất rừng bị các hộ này bao chiếm từ nhiều năm trước, nhưng Cty lâm nghiệp Trường Xuân không hề ngăn chặn, giải tỏa. Ông Phạm Quốc Thụy - Chủ tịch UBND xã - cho biết: "Các hộ này bao chiếm đất rừng là sai, một số có cây trồng bị chặt phá, nhưng không phải đơn vị chủ rừng làm việc này".

70% diện tích rừng do Cty lâm nghiệp Trường Xuân quản lý đã biến thành... đất nông nghiệp.

Thực trạng trên cho thấy, Cty lâm nghiệp Trường Xuân đã làm ngơ trước nạn phá rừng, bán đất tràn lan trên lâm phần được giao quản lý. Chính vì vậy, chỉ trong vòng 5 năm, có hơn 4.500ha đất lâm nghiệp bị bao chiếm để làm nhà ở, đất nông nghiệp, mua bán trái phép, trong đó có hơn 3.500ha là rừng tự nhiên bị chặt phá. Mới đây, đoàn kiểm tra liên ngành do UBND tỉnh thành lập đã kết luận, "chưa có diện tích nào bị chặt phá, bao chiếm được Cty lâm nghiệp Trường Xuân thống kê, tổ chức giải tỏa, thu hồi để trồng lại rừng".

Không xử lý hình phạt do cơ chế

Có một loạt lý do được Cty lâm nghiệp Trường Xuân giải thích cho việc mất rừng: Tài chính khó khăn, phải cắt giảm 50% LĐ nên thiếu lực lượng bảo vệ rừng, lương trả cho NLĐ chỉ ở mức tối thiểu... Nhưng điều đáng nói là việc mất rừng với diện tích lớn, diễn ra trong thời gian dài, Cty không báo cáo đầy đủ với cấp thẩm quyền. Trong khi đó, Cty vẫn xây dựng phương án bảo vệ rừng, PCCC rừng trên diện tích... đã biến mất. Rõ ràng, lãnh đạo Cty lâm nghiệp Trường Xuân đã thiếu trách nhiệm gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, đủ điều kiện chuyển cơ quan điều tra xử lý. Mặt khác, UBND huyện Đắc Song, hạt kiểm lâm, công an huyện, UBND xã Trường Xuân cũng có trách nhiệm trong việc để mất rừng trên địa bàn - theo Quyết định 07/2012/QĐ - TTg của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường các biện pháp cấp bách để bảo vệ và phát triển rừng.

Vậy nhưng, "xét về mặt khách quan, sai phạm với thời gian dài, liên quan đến cơ chế, chính sách, tình hình chung... nên cần được xem xét miễn truy cứu trách nhiệm hình sự". Do vậy, mới đây, UBND tỉnh Đắc Nông giao Sở Nội vụ tham mưu kỷ luật ông Trần Quyết Tâm - Chủ tịch kiêm GĐ Cty - và một số cán bộ Cty, yêu cầu UBND huyện Đắc Song và các cơ quan của huyện nghiêm túc kiểm điểm. Tuy nhiên, nếu vụ việc này không được xử lý nghiêm minh, kịp thời, đúng pháp luật thì có thể diện tích rừng còn lại ở Trường Xuân cũng sẽ nhanh chóng bị "xóa sổ". Hiện Cty chỉ còn lại 1.728ha rừng trên lưu vực các suối: Đắc Nông, Đắc Rung, Đắc R'tih và Đắc Búc So - các suối lớn của tỉnh Đắc Nông. Nếu không giữ được những cánh rừng này, cả một vùng rộng lớn phía tây nam tỉnh - trong đó có thị xã tỉnh lỵ Gia Nghĩa - sẽ bị cạn kiệt nguồn nước.