Nguyên nhân hình thành nên nước khoáng?

Hỏi: Xin TMT cho biết, nguyên nhân nào hình thành nên nước khoáng? (Vũ Hoàng Anh, Tuy Hòa, Phú Yên).

Suối nước khoáng Kim Bôi- Ảnh: TL

Đáp: Có 4 nguyên nhân cơ bản hình thành nên nước khoáng, bao gồm:

1. Từ nguồn gốc nguyên sinh: Nước khoáng được sinh ra từ lớp Manti (lớp cấu tạo lớn nhất trong các lớp cấu tạo ra trái đất, chiếm 84% thể tích và dày 2900 km). Nước khoáng loại này thông thường vừa lọc nước khoáng nhiệt vừa có nhiều khoáng chất và rất giàu khí carbonic

2. Từ nguồn gốc bị phân hủy các hợp chất hữu cơ:

Bao gồm các trường hợp sau: Các chất hữu cơ bị phân hủy như than bùn; Chất hữu cơ bị giam hãm trong các mỏ cô độc, biệt lập với môi trường xung quanh; Chất hữu cơ phân hủy tạo ra các chất khí, chúng hòa tan vào các nguồn nước ngầm đang vận động , tạo ra các dòng nước khoáng có chứa khí hòa tan khác nhau, thường là CH4, nitơ…

3. Do các thành phần hóa học được khuếch tán trong khí hậu: Do các thành phần hóa học được khuếch tán trong khí quyển, thường là các hợp chất muối và các khoáng chất khác. Những mỏ khoáng loại này thường nông và nằm nông gần mặt đất.

4. Từ nguồn gốc biến chất (có thể từ động lực hoặc nhiệt động): Động lực được phát sinh từ những pha chuyển động mãnh liệt của vỏ trái đất đến nỗi các lớp nham thạch bị uốn nếp, vò nhàu hoặc đứt gãy, vỡ vụn. Quá trình này xảy ra dưới một áp suất rất lớn và nhiệt độ có thể tăng lên hàng ngàn, hàng van độ, làm cho đá bị biến chất và xảy ra hàng loạt các phản ứng hóa học dẫn đến sản sinh ra nhiều loại khoáng chất mới. Mạch nước khoáng có nguyên nhân phát sinh từ quá trình biến chất động lực thường có mặt trong những vùng hoạt động của núi lửa hoặc những vùng núi lửa hoạt động đã bị dập tắt.

Những hố khoan sâu vào lòng đất ban đầu thường giảm nhiệt độ theo độ sâu nhưng đến một mức độ nào đó thì nhiệt độ lại tăng lên do ảnh hưởng của dung nham trong lòng đất. Ở độ sâu 100 km, nhiệt độ tăng lên từ 1.100-1.300oC. Ở độ sâu 2.900 km, nhiệt độ tăng từ 2.200-4.700oC và ở 5.000 km, nhiệt độ có thể tăng lên trên 5.000oC.

Những mạch nước khoáng giàu khí carbonic thường có liên quan đến nguồn gốc biến chất vì nhiệt độ nung nóng lên đến 400oC thì sẽ có khí CO2 tách ra từ đá.