Công bố Dự án “Theo dõi và phân tích các chính sách giảm nghèo” tại Việt Nam

Ảnh minh hoạ: IE

Dự án sẽ triển khai hoạt động tại 10 tỉnh, thành phố trên cả nước, với việc giám sát thường niên các chính sách nghèo ở cấp cơ sở, và phân tích sâu theo bốn khía cạnh chính là nghèo của người dân tộc thiểu số, bất bình đẳng, nghèo đô thị, và quản trị địa phương, bao trùm trong ba lĩnh vực chính sách trọng tâm là Lập kế hoạch và Phân cấp tài chính, Khuyến nông và Dạy nghề. 

Nghiên cứu rà soát chính sách của Oxfam mới đây cho thấy, tính đến tháng 3/2014, tổng số văn bản chính sách liên quan đến giảm nghèo là 501, trong đó có 188 văn bản chính sách liên quan trực tiếp đến giảm nghèo đang có hiệu lực, và 313 văn bản chính sách liên quan gián tiếp.  

Trong đó, đặc điểm nổi bật của hầu hết các chính sách giảm nghèo là tập trung vào hỗ trợ các khía cạnh nhu cầu cụ thể của người nghèo, hộ nghèo, địa bàn nghèo. Hầu như chưa có văn bản chính sách riêng nào về cách thức phân bổ, sử dụng ngân sách giảm nghèo, về giám sát và đánh giá kết quả sử dụng nguồn lực, về qui trình và phương pháp thực hiện các can thiệp giảm nghèo.   

Hơn nữa, tuy các chương trình, chính sách giảm nghèo ngày càng mở rộng về quy mô và đối tượng hưởng thụ, nhưng nhiều chính sách vẫn còn kém hiệu quả do:

·         Chồng chéo tản mạn về đối tượng thụ hưởng và thời gian hỗ trợ

·         Thiếu hụt chính sách

·         Phân cấp đầu tư cho cấp xã còn hạn chế

·         Nguồn lực thực hiện chính sách không đủ

·         Chính sách ban hành chưa đồng bộ, cơ chế thực thi chính sách thiếu sự phối hợp

·         Chính sách chưa phù hợp với đặc điểm địa phương và đối tượng hỗ trợ

Ngoài ra, trong bối cảnh một quốc gia có thu nhập trung bình thấp và vai trò thay đổi của các nhà tài trợ quốc tế (chuyển đổi từ hình thức Hội nghị nhóm tư vấn các nhà tài trợ thành Diễn đàn đối tác phát triển), các cơ quan của Chính phủ cần có tư vấn chính sách dựa trên bằng chứng để hỗ trợ cho các cải cách chính sách. Các chính sách xóa đói giảm nghèo hướng đến đa số người dân như trước đây (giảm nghèo thông qua tăng trưởng kinh tế chung) không còn phù hợp.

Tính cấp thiết trong thiết kế, sửa đổi các chính sách giảm nghèo trong thời gian tới đã được Phó thủ tướng Võ Văn Ninh kết luận trong phiên họp Ban chỉ đạo Trung ương về giảm nghèo bền vững cuối tháng 2/2014. Việc thiết kế các chính sách mới hiệu quả đối với người nghèo cần phải tính đến việc chẩn đoán đói nghèo đa chiều, cũng như tiếp thu tiếng nói/phản hồi từ người dân nghèo và cán bộ cơ sở. 

Bà Lê Kim Dung, đại diện Oxfam tại Việt Nam chia sẻ: “Dự án Theo dõi và đánh giá chính sách giảm nghèo do Cơ quan Viện trợ Chính phủ Ai- len và Chương trình Hợp tác Thụy Sỹ tại Việt Nam tài trợ. Dự án này sẽ đưa ra những phát hiện và ý kiến khuyến nghị dựa trên bằng chứng thu thập được để thông tin tới các nhà hoạch định chính sách cấp tỉnh và cấp trung ương, các đại diện cho cơ quan dân cử, các nhà tài trợ, tổ chức dân sự và công chúng về việc đổi mới xây dựng và thực hiện các chính sách đối với người nghèo tại Việt Nam”.