Lào Cai chấn chỉnh các điểm mỏ khai thác đá

Ảnh: TL

UBND tỉnh cũng yêu cầu Sở Xây dựng phối hợp chính quyền địa phương không cho phép khởi công mỏ mới khi chưa có thiết kế kỹ thuật thi công. Thanh tra lao động tăng cường kiểm tra việc thực hiện các quy định về an toàn vệ sinh lao động và phòng, chống cháy nổ tại các mỏ đá trên địa bàn.

Hiện Lào Cai có trên 35 mỏ đá, công suất từ một vạn đến năm vạn mét khối/năm, tập trung ở các huyện Bảo Thắng, Văn Bàn, Mường Khương, Bắc Hà... Hầu hết các mỏ đều sử dụng công nghệ và máy móc thiết bị khai thác, chế biến đá của Trung Quốc; tuy có giấy phép khai thác, nhưng hầu hết lao động đều thuê mướn nông dân địa phương theo thời vụ nên không bảo đảm các điều kiện, quy định về an toàn lao động, chế độ bảo hiểm xã hội đối với người lao động.

Trong khai thác đá lộ thiên, yêu cầu nghiêm ngặt là phải cắt tầng khai thác, rộng ít nhất từ 4 - 8 m, theo hướng cắt từ trên xuống dưới để tránh trượt lở, nhưng hầu hết các điểm mỏ trên địa bàn đều không tuân thủ triệt để yêu cầu kỹ thuật này. Điển hình như mỏ đá Thiên Thanh, công trường khai thác kẹp giữa hai vách đá cao, không được cắt tầng, tạo thành "máng trượt", đất đá từ trên cao sụt lở rất nguy hiểm. Mỏ đá của Công ty TNHH Hồng Toàn, vách đá cao và dốc gần như dựng đứng, do không cắt tầng nên nhiều tảng đá treo lởm chởm trên cao, chỉ chực rơi xuống, khá nguy hiểm. Ngay dưới chân là dàn máy xay và nghiền đá, công nhân đi lại vận hành máy móc, chẳng may đá treo rơi bất ngờ thì thiệt hại là khó lường. Theo lý giải của các chủ mỏ, nếu tuân thủ cắt tầng theo thiết kế kỹ thuật khai thác lộ thiên sẽ phải chi phí lớn để mở đường công vụ, phương tiện và xăng, dầu vận tải... Rõ ràng vì lợi nhuận cho nên các doanh nghiệp khai thác đá ở Lào Cai "bỏ qua" quy trình quy phạm, khai thác thẳng từ trên xuống dưới, độ dốc sườn tầng lớn, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn lao động rất cao.

Từ năm 2010 đến nay, các đơn vị chức năng nhiều lần tổ chức kiểm tra các mỏ đá đang hoạt động trên địa bàn đã phát hiện gần 20 mỏ không có thiết kế thi công; 10 mỏ không có giám đốc điều hành; tất cả các mỏ đều không cắt tầng khai thác, độ dốc sườn tầng gấp đôi độ dốc cho phép (từ 70 - 80 độ); 15 mỏ có đá treo trên sườn tầng rất nguy hiểm cho người và phương tiện khai thác; 12 mỏ không thực hiện các biện pháp phòng, chống cháy nổ; 7 mỏ không trang bị phương tiện bảo hộ và 19 mỏ không khám sức khỏe định kỳ cho công nhân, người lao động.

UBND tỉnh Lào Cai đã có lệnh xử phạt mỏ Khước Tĩnh, xã Bản Lầu, Mường Khương 25 triệu đồng do quá hạn giấy phép khai thác. Ngoài ra, tỉnh còn đình chỉ 5 mỏ đá thuộc Công ty TNHH Hồng Toàn, Công ty Phúc Khánh, HTX Xuân Hùng, Trung tâm Giáo dục - Lao động thành phố Lào Cai và doanh nghiệp Ðức Mạnh vì nguy cơ mất an toàn cao và yêu cầu các doanh nghiệp, đơn vị chủ quản khắc phục các sai phạm mới cho hoạt động trở lại.