Trăn nuốt cá sấu như thế nào?

 
Một người qua đường đã may mắn chứng kiến và chụp lại khoảnh khắc giao chiến giữa một con trăn dài 10 foot (hơn 3 mét)  và một con cá sấu tai một hồ phía bắc bang Queensland, Australia.

Ảnh: TIFFANY CORLIS, ABC NORTHWEST

Chúng tôi đã nói chuyện với Terry Phillip, người phụ trách các loài bò sát tại Công viên Bò sát ở thành phố Rapid, Nam Dakota, về mối quan hệ giữa trăn và cá sấu và sự kiểm soát khẩu phần ăn của trăn.

- Những hình ảnh chụp lại cho thấy hai con vật khổng lồ chiến đấu, sau đó một con trăn tiếc nuối nhìn con mồi của mình chạy thoát. Liệu đây là một khoảnh khắc hiếm hoi mà ai đó vô tình chụp được hay chỉ là một chuyện bình thường trong thế giới hoang dã?

Trước hết, những con vật này không phải là loài khồng lồ. Con trăn nặng khoảng 15 - 20 cân Anh (7 - 9 kg), và cá sấu nặng 5 - 7 cân Anh (2 - 3 kg) dài khoảng một mét. Với các loài động vật này thì đây là một sự việc rất bình thường trong tự nhiên. Mặc dù trông giống như một bữa ăn lớn, cá sấu là một loại thức ăn khá phổ biến của loài trăn. Trăn Olive nổi tiếng rất khỏe và chuyên ăn các loài động vật lớn.

- Mối nguy hiểm đối với loài trăn?

Đó là răng. Răng của cá sấu có thể xuyên qua thân con trăn. Nếu con cá sấu có thể di chuyển đầu, nó có thể gây nguy hiểm- nhưng có lẽ nó sẽ không có cơ hội đó. Con trăn cố ý tấn công vào vùng cổ cá sấu để tránh bị cá sấu cắn lại. Chúng sẽ chộp phía sau hộp sọ và cuộn lên để giữ cá sấu tại chỗ. Nhưng ngay cả khi một con trăn bị cắn, nó có một hệ miễn dịch phi thường và có thể chống lại nhiều bệnh nhiễm trùng. Chúng tôi từng thấy những vết sẹo rất lớn trên mình những con trăn hoang dã do bị những con mồi tấn công.

 Con trăn bóp nghẹt con cá sấu và cuối cùng ăn nó.- Ảnh: TIFFANY CORLIS , ABC NORTHWEST

- Trăn luôn luôn thắng?

Không hẳn. Cả hai đều là loài săn mồi rất giỏi. Cá sấu lớn của ăn trăn nhỏ và ngược lại, trăn lớn ăn cá sấu nhỏ.

- Làm thế nào con trăn biết khi nào là “an toàn” để ăn con mồi?

Trăn rất nhạy cảm với nhịp tim con mồi. Thông thường một con trăn sẽ siết con mồi cho đến khi ngạt thở và tim ngừng đập. Nhưng cá sấu có thể sống được một thời gian dài mà không cần oxy. Trong trường hợp này, con rắn bóp nghẹt lồng ngực của cá sấu không cho đến khi tim cá sấu ngừng đập. Vì vậy, có lẽ cá sấu chết vì tim ngừng đập chứ không phải do nghẹt thở.

- Chúng ta nghe nói rằng loài trăn có thể “xé xác” con mồi để ăn. Liệu điều này có đúng?

Không. Con trăn không có xương hàm, vì vậy hàm của chúng không hoạt động như chúng ta. Dây chằng của chúng co giãn để mở rộng miệng to hết cỡ.

- Trăn dường như “biết” cách ăn con mồi từ điểm hẹp nhất - điểm cuối cùng chỗ miệng, điều này khiến chúng nuốt con mồi theo cách dễ dàng hơn; liệu đây chính là bản năng?

Đúng. Đây là một hành vi cụ thể mà bạn nhìn thấy với trăn trong tự nhiên và trăn nuôi nhốt. Sau khi giết chết các động vật chúng sẽ đi nghỉ ngơi. Sau đó, trước khi ăn họ sẽ tìm kiếm xung quanh bằng cách sử dụng lỗ mũi và lưỡi của họ để tìm mùi của nước bọt từ con mồi. Cá sấu không có nước bọt nhưng có lẽ trăn nhận biết được mùi của chất nhầy.

- Con mồi lớn nhất mà trăn đã ăn?

Đó là một con trăn Scrub có họ gần với chặt chẽ  trăn Olive- Nó ăn một con chuột túi lớn hơn 110% trọng lượng cơ thể. Đó là một bữa ăn thịnh soạn.
 

Sau khi bóp nghẹt con cá sấu, con trăn ăn phần đầu trước tiên. Ảnh: TIFFANY CORLIS, ABC NORTHWEST

- Trong trường hợp ở Florida, một con trăn Myanmar bị nứt ra sau khi ăn một con cá sấu, có phải con trăn ăn con mồi quá lớn?

Trăn đôi khi bắt đầu ăn một cái gì đó và sau đó từ bỏ sau khi nhận ra nó quá lớn. Nhưng không thường như thế. Con trăn giết chết con cá sấu và nuốt hết. Con trăn đã giành chiến thắng. Nhưng Florida không phải là một môi trường sống tốt cho trăn, nó không ấm như môi trường sống của trăn ở khu vực Đông Nam Á. Vì vậy, trăn không thể tiêu hóa đủ nhanh để phân hủy thức ăn. Một khi thức ăn bắt đầu thối rữa bên trong cơ thể, con trăn bắt đầu chết. Cơ thể của nó bị phân hủy ra vì quá trình đó, không phải vì con cá sấu quá lớn.

- Trở lại Úc, sau khi ăn cá sấu, con trăn Olive có thể sống bao lâu mà không cần ăn thêm gì khác?

Đây là những động vật săn mồi phục kích, vì vậy con trănsẽ không bỏ qua một con mồi mà nó bắt gặp. Nó sẽ không hoạt động trong khoảng mười ngày để tiêu hóa, nhưng trong ba tuần tới nó sẽ ăn hết những gì nó bắt được. Tuy nhiên, nhu cầu calo của trăn là khá thấp. Nó có thể sống sót một thời gian khá dài mà không cần ăn.

- Những phần nào của cá sấu có thể cung cấp năng lượng cho trăn?

Tất cả xương, thịt và các bộ phận khác đều được tiêu hóa và sử dụng. Rất nhiều vảy và răng của cá sấu không thể tiêu hóa được, vì vậy phải mất hai đến ba tuần để con trăn thải chúng ra ngoài môi trường.